Πόση είναι τελικά η συμμετοχή των ασθενών στο Φάρμακο

Ανάγκη αποσαφήνισης της σχέσης της ιδιωτικής δαπάνης και της συμμετοχής των ασθενών στην αγορά φαρμακευτικών σκευασμάτων υπογραμμίζουν παράγοντες της αγοράς. Τοποθετούν, δε, το ποσοστό της συμμετοχής των πολιτών χαμηλότερα…

Τα διαθέσιμα στοιχεία από τον κρατικό προϋπολογισμό, τα σημειώματα που έχουν λάβει οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις αλλά και τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ τοποθετούν τη συνολική αγορά φαρμάκου το 2018, σε τιμές λιανικής, στα 5,541 δισ. ευρώ. Κατά την επεξεργασία των στοιχείων από το ΣΦΕΕ, το ποσό αυτό επιμερίζεται σε 2,475 δισ. ευρώ της καθαρής δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης (1,945 ΕΟΠΥΥ και 530 εκατ. δημόσια νοσοκομεία), σε 1,426 δισ. ευρώ ανέρχεται η «συμβολή» της βιομηχανίας, τα clawback και τα rebate δηλαδή (990 για ΕΟΠΥΥ και 430 για ΕΣΥ). Το ποσό συμπληρώνει η συμβολή των πολιτών που ανέρχεται σε 1,64 δισ. ευρώ.

Συμμετοχή ή ιδιωτική δαπάνη

Στην προσέγγιση αυτής της συμβολής εντοπίζονται οι ενστάσεις από την αγορά. Κατά τους εκπροσώπους των φαρμακευτικών εταιρειών, η Αριστοτέλους συγχέει τη συμμετοχή με την ιδιωτική δαπάνη, δηλαδή το ποσό του 1,64 δισ. ευρώ, στο οποίο εντάσσει κάθε πληρωμή που γίνεται από τους πολίτες για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων.

Δηλαδή, χαρακτηρίζει συμμετοχή την ιδιωτική δαπάνη στην οποία εντάσσει και τη θεσμοθετημένη συμμετοχή (0% ή 10% ή 25% επί της τιμής αποζημίωσης και η επιβάρυνση που προκύπτει από τη διαφορά λιανικής τιμής από την τιμή αποζημίωσης, όταν η πρώτη είναι υψηλότερη από τη δεύτερη) και τα ποσά για την αγορά ΜΗΣΥΦΑ (265 εκατ. ευρώ) και σκευασμάτων της αρνητικής λίστας (115 εκατ. ευρώ). Ακόμη και η δαπάνη που αντιστοιχεί σε κάθε άλλη αγορά αποζημιούμενων φαρμάκων, το κόστος των οποίων καλύφθηκε πλήρως από τους ασθενείς, συμπεριλαμβάνεται σε αυτόν τον υπολογισμό. Το ποσό αυτής της τελευταίας κατηγορίας υπολογίζεται σε 635 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με εκτιμήσεις αυτό αφορά σε περιπτώσεις αγοράς φαρμάκων χαμηλού κόστους, ενώ ενδέχεται να περιλαμβάνονται και οι «αγορές» ιδιωτών που καταλήγουν σε παράνομες παράλληλες εξαγωγές (380 εκατ. ευρώ).

Σύμφωνα με τους φορείς της φαρμακοβιομηχανίας, η συμμετοχή των ασθενών δεν μπορεί να είναι άλλη από τη θεσμοθετημένη, η οποία υπολογίζεται σε 625 εκατ. ευρώ. Αυτό αντιστοιχεί στο 17,5% της δαπάνης για τον ΕΟΠΥΥ, που ανέρχεται για το 2018 σε 3,56 δισ. ευρώ (καθαρή δημόσια δαπάνη 1,945 δισ. ευρώ, 990 clawback & rebate (550 υπολογίζεται η υπέρβαση) και 625 εκατ. ευρώ της συμμετοχής). Σε αυτό το ποσό συνυπολογίζεται και το περίπου 1 δισ. ευρώ που αντιστοιχεί στα φάρμακα υψηλού κόστους που διατίθενται από τον ΕΟΠΥΥ. Ωστόσο, η πολιτεία αποφεύγει να τα συνυπολογίσει στην εκτίμηση του ποσοστού συνολικής συμμετοχής των ασθενών, λέγοντας πως τα εν λόγω σκευάσματα έχουν 0% συμμετοχή.  «Δημιουργείται όμως μια πλασματική εικόνα επί της συμμετοχής», εξηγούν παράγοντες της αγοράς. Ωστόσο, αν παραλείψουμε αυτό το περίπου 1 δισ. ευρώ τότε το ποσοστό συμμετοχής ανεβαίνει στο 25%. Στα νοσοκομειακά παραδοσιακά δεν καταβάλλεται συμμετοχή.

Πάντως, σε ό,τι αφορά το «αγκάθι» των φαρμάκων 1Α του ΕΟΠΥΥ, πληροφορίες θέλουν το Υπουργείο Υγείας να αναζητεί μια χρηματοδοτική ένεση, γύρω στα 20 εκατ. ευρώ, προκειμένου να επαναφέρει τις επιστροφές στα επίπεδα του 2017, όταν και είχαν ανέλθει σε 47%. Για το 2018 θυμίζουμε ότι, βάσει των σημειωμάτων του 1^ου εξαμήνου, το ποσοστό των επιστροφών (clawback και rebate) θα φθάσει το 71%!