Πού πάμε ωρέ Καραμήτρο;

Ομολογώ ότι το χάρηκα με τον Παναγιώτη Κουρουμπλή, που τις προάλλες εξήγγειλε νέα πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας σε τρεις περιοχές της χώρας. Η χαρά μου όμως δεν κράτησε για πολύ. Όσα άκουσα χθες σε ένα νοσηλευτικό συνέδριο ότι ισχύουν στο εξωτερικό με έκαναν να αναφωνήσω: «Πού πάμε ωρέ… Κουρουμπλή;»

Το συνέδριο λοιπόν οργανώθηκε στη Σπάρτη. Αντικείμενό του ήταν η παρουσίαση 36 σχεδίων για την κατ’ οίκον νοσηλευτική φροντίδα. Έργο το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2007-2013 με επιστημονικό υπεύθυνο τον αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος νοσηλευτικής του πανεπιστημίου Πελοπονήσου κ. Παναγιώτη Πρεζεράκο. Ακόμη, συμμετείχαν οι καθηγήτριες νοσηλευτικής από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Πατηράκη, Λεμονίδου, Αποστολοπούλου και Καλοκαιρινού).

Προσπερνώ γρήγορα το γεγονός ότι αποκτήσαμε σχέδια, ενώ δεν έχουμε οργανωμένη νοσηλευτική φροντίδα κατ’ οίκον! Τουλάχιστον τώρα έχουμε σχέδιο… Δεν θα σταθώ επίσης στο ότι εδώ και δύο χρόνια, έχουν συνταχθεί 12 αντίστοιχα σχέδια για τη νοσηλευτική φροντίδα στην πρωτοβάθμια και τα οποία παραμένουν στα συρτάρια του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ)!

Άλλο είναι το θέμα μου. Στο συνέδριο πήραν μέρος δύο εξέχουσες, διεθνείς προσωπικότητες: Η βρετανίδα δρ. Andrea Spyropoulos (ο σύζυγός της είναι έλληνας), η οποία μέχρι πρότινος ήταν πρόεδρος του Βασιλικού Κολλεγίου Νοσηλευτικής και η ισπανίδα Suzanne Martin Iglesias, πρόεδρος της AENTDE (Association for Common European Nursing Diagnoses, Interventions and Outcomes).

Οι παρουσιάσεις τους ήταν σοκαριστικές. Η δρ. Spyropoulos ανέλυσε τι ισχύει στη Μεγάλη Βρετανία για τη συνταγογράφηση φαρμάκων και εξετάσεων στην πρωτοβάθμια φροντίδα από τους νοσηλευτές! Θυμίζω ότι, πριν από μερικούς μήνες, ο Μάκης Βορίδης πέρασε διάταξη για το θέμα και οι γιατροί έπεσαν να τον φάνε, υποχρεώνοντάς τον σε άτακτη υποχώρηση.

Βέβαια, εκεί υπάρχει έλλειψη γιατρών. Επίσης, οι ιατρικές υπηρεσίες θεωρούνται ακριβές. Όμως, όλες οι έρευνες έχουν δείξει ότι στην πρωτοβάθμια φροντίδα, οι νοσηλευτές μπορούν να προσφέρουν ποιοτική και εξατομικευμένη φροντίδα – φυσικά με το μικρότερο δυνατό κόστος!

Η Iglesias εξήγησε πώς λειτουργούν οι ισπανοί νοσηλευτές στην πρωτοβάθμια, παρουσιάζοντας σειρά δεικτών, οι οποίοι καταγράφονται και αξιολογούνται ηλεκτρονικά για τη νοσηλευτική φροντίδα, χάρη σε προηγμένα πληροφοριακά συστήματα.

Εκεί όμως που έμεινα άφωνος είναι όταν είπε πως στην πόλη της Μαδρίτης με 6,1 εκατ. κατοίκους στην πρωτοβάθμια είναι διαθέσιμα 280 ιατρικά κέντρα και 3.400 νοσηλευτές! Εμείς στην Αττική έχουμε μόλις δύο κέντρα υγείας αστικού τύπου (Βύρωνας, Περιστέρι), που γύρευε τι υπηρεσίες προσφέρουν…

Βέβαια, οι προσπάθειές των Ισπανών για την αναδιοργάνωση της πρωτοβάθμιας ξεκίνησαν το… 1998, δηλαδή, πριν από 17 ολόκληρα χρόνια! Και φυσικά συνάντησαν εμπόδια και αντιστάσεις. Είχαν όμως σχέδιο και προχωρούσαν με βάση την καταγραφή και αξιολόγηση αξιόπιστων δεδομένων.

Γι’ αυτό μου κόπηκε απότομα η χαρά από τις εξαγγελίες Κουρουμπλή. Εμείς εδώ μέχρι στιγμής, δεν έχουμε καταγράψει αξιόπιστα δεδομένα για τις ανάγκες μας στην πρωτοβάθμια και φυσικά δεν έχουμε συγκεκριμένο σχέδιο, το οποίο να βασίζεται στην αξιολόγηση των δεδομένων.

Όσον αφορά, δε, για τη νοσηλευτική φροντίδα στην πρωτοβάθμια, δεν έχουμε ασχοληθεί καθόλου. Δεν είναι τυχαίο ότι στις αρμόδιες επιτροπές για την πρωτοβάθμια έχουν διοριστεί μόνο γιατροί! Ουδείς νοσηλευτής, ούτε άλλος επαγγελματίας υγείας…

Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι κάθε φορά που τίθεται θέμα για αναδιοργάνωση της πρωτοβάθμιας, η κουβέντα ξεκινά και τελειώνει στο θεσμό του οικογενειακού γιατρού. Αν θα απασχολουνται και γιατροί άλλων ειδικοτήτων, ποιες θα είναι οι εργασιακές τους σχέσεις (πλήρης και αποκλεστική απασχόληση ή ιδιωτική σύμβαση) και φυσικά ποιες οι αμοιβές τους.

Υπό τις συνθήκες αυτές, ο όρος κατ’ οίκον νοσηλευτική φροντίδα μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να εκληφθεί… Άλλωστε συνεχίζουμε και παράγουμε εκατοντάδες νέους γιατρούς κάθε χρόνο! «Πού πάμε ωρέ Καραμήτρο;»…

Υ.Γ. Φίλος της στήλης έχει μετοικήσει εδώ και δύο χρόνια στο Σικάγο των ΗΠΑ. Η οικογένειά του έχει δύο μικρά παιδιά ηλικίας 8 και 10 ετών. Λόγω του ψύχους, τα παιδιά συχνά είχαν ιώσεις και κρυολογήματα. Κάθε φορά, που ζήτησαν ιατρική βοήθεια, εξυπηρετήθηκαν από νοσηλευτή, ο οποίος είχε δικαίωμα συνταγογράφησης κοινών φαρμάκων (αντιπυρετικά, παυσίπονα κλπ). Τα φαρμακεία είναι ανοιχτά 24 ώρες το 24ωρο και απαγορεύεται η χορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου χωρίς ιατρική συνταγή. Αν κάποιος απευθυνθεί σε φαρμακείο και χρειαστεί τη λήψη συνταγογραφούμενου φαρμάκου (π.χ. αντιβίωσης), τότε ο φαρμακοποιός καλεί εκπαιδευμένο νοσηλευτή, ο οποίος έχει δικαιώμα συνταγογράφησης!