Προοπτικές στη συνεργασία EUnetHTA “βλέπει” η Κομισιόν

Τα τελευταία χρόνια, το πρόβλημα που δημιουργούν στους εθνικούς προϋπολογισμούς για την υγεία οι υψηλές τιμές των φαρμάκων πυροδότησε πολλές πολιτικές συζητήσεις. Οι πρόσφατα συσταθείσες δομές περιφερειακής συνεργασίας, όπως η πρωτοβουλία BeNeLuxA και η δήλωση της Βαλέτας, επιδιώκουν να δοκιμάσουν στην πράξη ορισμένες κοινές προσεγγίσεις για κοινή διαπραγμάτευση των τιμών. Το εγχείρημα αυτό δεν είναι εύκολο και οι διαφορές μεταξύ των εθνικών νομικών πλαισίων το καθιστούν ακόμη δυσκολότερο.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία του θέματος αυτού τόσο για τα εθνικά συστήματα υγείας όσο και για τους πολίτες της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκτίμησε ότι η ευρωπαϊκή συνεργασία για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας (EUnetHTA) μπορεί να στηρίξει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων των κρατών-μελών. Στο πλαίσιο αυτό ζήτησε από την Κομισιόν να εξετάσει το μέλλον αυτής της συνεργασίας πέραν του 2020, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η τρέχουσα κοινή δράση EUnetHTA. Αντίστοιχα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην έκθεσή του σχετικά με τις επιλογές της ΕΕ όσον αφορά την πρόσβαση στα φάρμακα, τόνισε τη δυνατότητα κοινών εκτιμήσεων ώστε να αποτρέπονται οι αλληλεπικαλύψεις προσπαθειών και η ανορθολογική κατανομή πόρων στην ΕΕ και κάλεσε την Κομισιόν να προτείνει νομοθεσία σχετικά με ένα ευρωπαϊκό σύστημα ΗΤΑ.

Η Επιτροπή προέβη στις σχετικές εργασίες και στις 31 Ιανουαρίου ενέκρινε σχετική πρόταση για την ενίσχυση αυτής της συνεργασίας και την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς της. Η λήψη απόφασης για το μέλλον της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα αυτό (EUnetHTA) εναπόκειται τώρα στα κράτη-μέλη και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά την πρόταση και να συμμετάσχουν εποικοδομητικά στη σχετική συζήτηση.

“Τα θεμέλια της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της HTA τέθηκαν πριν από δέκα και πλέον χρόνια. Τώρα ήλθε η ώρα να δρέψουμε τους καρπούς της” δήλωσε ο Clemens Auer, γενικός διευθυντής του αυστριακού υπουργείου Υγείας, η χώρα του οποίου πρόκειται να αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ στο β΄εξάμηνο του έτους. Ο ίδιος, άλλωστε, δηλώνει πεπεισμένος πως είναι προς το κοινό συμφέρον όλων των πολιτών τα κράτη-μέλη να βασίζονται περισσότερο το ένα στο άλλο, να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να έχουν περισσότερα μέσα στη διάθεσή τους για να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις όταν αξιολογούν την προστιθέμενη αξία καινοτόμων φαρμάκων. “Πιστεύω ότι μια δομημένη μόνιμη και βιώσιμη συνεργασία για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας μπορεί να συμβάλει σημαντικά, μεταξύ άλλων, στο ευρύτερο ζήτημα της πρόσβασης στα φάρμακα. Πρόκειται για την εκτίμηση της σχέσης κόστους/οφέλους της καινοτομίας” διευκρινίζει.

Αξίζει να σημειωθεί πως από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, πολλοί φορείς της Αυστρίας, όπως το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, χρησιμοποιούν τακτικά την HTA για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις επενδύσεις και την επιστροφή δαπανών. Εξάλλου, η Αυστρία συγκαταλέγεται μεταξύ των ιδρυτικών εταίρων της κοινής δράσης του δικτύου αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας της ΕΕ (EUnetHTA).

“Το γεγονός αυτό δείχνει ότι, όπως και άλλα κράτη μέλη, αντιληφθήκαμε νωρίς την αξία της αξιολόγησης για τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων” σχολιάζει ο Αυστριακός υπουργός Υγείας. “Το δίκτυο EUnetHTA στοχεύει, επίσης, στη δημιουργία μιας κοινότητας βασισμένης στην εμπιστοσύνη, η οποία δίνει τη δυνατότητα ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των φορέων HTA. Πρόκειται για την άντληση διδαγμάτων από την εμπειρία των άλλων και, τελικά, για την ανάπτυξη της βάσης ενός ευρωπαϊκού μοντέλου HTA που θα παρέχει ποιοτικές, επίκαιρες, διαφανείς και μεταβιβάσιμες πληροφορίες στους οργανισμούς που είναι επιφορτισμένοι με την HTA σε ολόκληρη την ΕΕ” συμπληρώνει.

Επισημαίνεται πως το 2013 το δίκτυο EUnetHTA είχε ενισχύσει τη συνεργασία σε θέματα αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας σε υψηλότερο στρατηγικό επίπεδο.

“Πιστεύω ότι αυτή η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της ΗΤΑ, που για πολλούς είναι συνώνυμη με το δίκτυο EUnetHTA, αναγνωρίζεται ως πρόδρομος της παγκόσμιας συνεργασίας στον συγκεκριμένο τομέα” καταλήγει ο κ. Auer.