Ψυχική Υγεία: Μεταρρύθμιση στην αναμονή…

Αισιόδοξος για την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης εμφανίστηκε στην ομιλία του στο 10^ο Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο ο Ανδρέας Ξανθός.

Το εγχείρημα, όμως, έχει αρχίσει να θυμίζει περισσότερο «Γιοφύρι της Άρτας», αφού η νέα Ψυχική Υγεία που επιχειρεί να οικοδομήσει η Αριστοτέλους ακόμη δεν έχει λάβει την τελική της μορφή, παρότι αποτέλεσε προτεραιότητα της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από την ανάληψη των καθηκόντων της (διαβάστε εδώ και εδώ).

Ο Υπουργός Υγεία απαρίθμησε τα βήματα που γίνονται για την υλοποίηση του διαφορετικού πολιτικού σχεδίου της κυβέρνησης για την Ψυχική Υγεία, αναφερόμενος και στο «ασφυκτικό δημοσιονομικό περιβάλλον», ενδεχομένως ως μια έμμεση εξήγηση για τη δυσκολία στην υλοποίηση του.

Ο κ. Ξανθός αναφέρθηκε και στο διαρκές πρόβλημα του ΕΣΥ, την έλλειψη προσωπικού, κάνοντας λόγο για «στοχευμένη ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των υπαρχουσών δομών», παράλληλα με την «ανάπτυξη νέων δημόσιων δομών κοινοτικής και πρωτοβάθμιας  φροντίδας ψυχικής υγείας».

Έως τότε, βέβαια, η ψυχιατρικές κλινικές θα πρέπει κάπως να λειτουργήσουν και να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Σε αυτή την κατεύθυνση, παρουσίασε στους νοσοκομειακούς γιατρούς ένα μεταβατικό πρόγραμμα  εφημερίας των Ψυχιατρικών Κλινικών Ενηλίκων στο Λεκανοπέδιο της Αττικής, το οποίο όμως δεν φάνηκε να τους «κερδίζει».

Σύμφωνα με την Ένωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ), το Υπουργείο Υγείας πρότεινε:

• Να διαμορφωθούν τρεις ομάδες εφημερίας για τις Ψυχιατρικές Κλινικές των νοσοκομείων, μία για το κέντρο της Αθήνας, μία για τα Δυτικά Προάστια και τον Πειραιά και μία για τις νότιες συνοικίες της Αθήνας και τα Νότια Προάστια.
• Να ενταχθούν πλήρως στο πρόγραμμα των εφημεριών το ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟ και η Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ.
• Να αυξηθούν οι εφημερίες στο Ψ.Ν.Α. και το ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟ.

«Με την αλλαγή στο πρόγραμμα των εφημεριών δεν λύνονται τα προβλήματα» ήταν η απάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΙΝΑΠ, απορρίπτοντας τις προτάσεις της Αριστοτέλους.

Μαζικές προσλήψεις και η αύξηση των δαπανών και για την Ψυχική Υγεία είναι για την ΕΙΝΑΠ η μόνη λύση στο πρόβλημα.

«Όποιες αλλαγές στα προγράμματα εφημεριών και αν γίνουν με τον όγκο των ασθενών που φτάνουν στα νοσοκομεία, η κατάσταση όχι μόνο δε θα βελτιώνεται αλλά θα επιδεινώνεται διαρκώς για τους ασθενείς και τους υγειονομικούς, αφού δεν υπάρχουν κατάλληλες δομές ψυχικής υγείας και με τις εισαγγελικές εντολές θα δυσκολέψει σημαντικά η λειτουργία των εφημερευόντων νοσοκομείων», σημειώνει η Ένωση.

Κατά τον κ. Ξανθό, πάντως, στόχος είναι «η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος δομών και υπηρεσιών ψυχικής υγείας που θα παρέχονται στην κοινότητα,  με έμφαση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Ψυχικής Υγείας και στην πρόληψη και με ταυτόχρονη αποδυνάμωση του ρόλου των ψυχιατρικών νοσοκομείων».

Οι προτεραιότητες της Αριστοτέλους στην Ψυχική Υγεία είναι:

1. Η διοικητική μεταρρύθμιση του Συστήματος Ψυχικής Υγείας με έμφαση στην αποκέντρωση, τη δημοκρατική λειτουργία, τη δημόσια λογοδοσία και τον κοινωνικό έλεγχο, τη συμμετοχή των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και των οικογενειών τους στα όργανα διοίκησης και το σεβασμό των δικαιωμάτων και των ιδιαίτερων αναγκών των ψυχικά πασχόντων.
2. Η στοχευμένη ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των υπαρχουσών δομών ψυχικής υγείας, με ψυχίατρους, παιδοψυχιάτρους και νοσηλευτικό προσωπικό.
3. Η συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας – Κοινωνικής Αλληλεγγύης με στόχο τη διαμόρφωση πολιτικών για την ολοκλήρωση της αποασυλοποίησης και την ολιστική αντιμετώπιση όλων των πασχόντων που διαβιούν σε ασυλικά περιβάλλοντα .
4. Η ανάπτυξη νέων δημόσιων δομών κοινοτικής και πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας, αλλά και τη δικτύωση τους με τις δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), τις δομές αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων και τις κοινωνικές υπηρεσίες, με στόχο την παροχή καθολικής, ισότιμης, δωρεάν,  έγκαιρης και, κυρίως, συντονισμένης και αποτελεσματικής φροντίδας. Με δεδομένο το έλλειμμα δομών και υπηρεσιών παιδοψυχιατρικής φροντίδας στη χώρα, προκύπτει η ανάγκη ειδικής μέριμνας  γι ‘ αυτόν τον τομέα. Η πρόβλεψη της συμμετοχής παιδοψυχιάτρων στις κινητές μονάδες, η μετονομασία των Ιατροπαιδαγωγικών κέντρων σε Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας  Παιδιών και Εφήβων, η ενίσχυση των δημόσιων δομών με επικουρικούς και μόνιμους παιδοψυχιάτρους, ο επανασχεδιασμός της τομεοποίησης των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών  καθώς και η δρομολόγηση της λειτουργίας της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του Ασκληπιείου Βούλας, είναι σε αυτή την κατεύθυνση.
5. Ο εξορθολογισμός στο χώρο της ειδικής αγωγής, με βάση τις προτάσεις της Ομάδας Εργασίας που συνέστησε το Υπουργείο Υγείας και με στόχο την υπογραφή συμβάσεων ανάμεσα στον ΕΟΠΥΥ και στους ειδικούς θεραπευτές, χωρίς την οικονομική επιβάρυνση των πολιτών .