Σκληρό παζάρι για το φάρμακο

Συνεχίζονταν μέχρι και χθες οι διαβουλεύσεις μεταξύ κυβέρνησης, θεσμών και φαρμακοβιομηχάνων για τα νέα μέτρα, με στόχο τον έλεγχο των δαπανών για φάρμακα. Οι τελικές ανακοινώσεις αναμένονται το αργότερο μέχρι αύριο αλλά σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, θα ληφθεί μέριμνα για την προστασία των γενοσήμων φαρμάκων μέχρι 6 ευρώ.

Δηλαδή, σε όλα τα γενόσημα μέχρι την τιμή των 6 ευρώ δεν θα υπάρξει καμία μείωση στην τιμή τους. Γεγονός που προσφέρει ανακούφιση σε αρκετές κυρίως ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες.

Το μέτρο έχει προφανώς στόχο να προστατέψει τα πολύ φθηνά φάρμακα, αποτρέποντας την υποκατάσταση φθηνών φαρμάκων από άλλα, πολύ ακριβότερα. Ένα φαινόμενο που είναι αρκετά σύνηθες στην ελληνική αγορά τα τελευταία 15 χρόνια και είχε ως αποτέλεσμα να εξαφανιστούν καταξιωμένα, φθηνά φάρμακα.

Από την άλλη, όλα τα γενόσημα με τιμή άνω των 6 ευρώ θα υποστούν οριζόντια μείωση της τιμής τους κατά 10%. Πρόκειται για μία πιο «ήπια» ρύθμιση, καθώς η ισχύουσα μέχρι πρότινος υπουργική απόφαση προέβλεπε μείωση κατά 15% και στη συνέχεια περαιτέρω μείωσή τους στις επόμενες ανατιμολογήσεις.

Τα αντίστοιχα πρωτότυπα εκτός πατέντας φάρμακα θα ανατιμολογηθούν με βάση το μέσο όρο των 3 φθηνότερων χωρών της Ευρώπης. Στην περίπτωση που η τιμή που θα προκύψει είναι χαμηλότερη της τιμής των γενοσήμων, τότε το πρωτότυπο θα λαμβάνει τιμή ίση με το γενόσημο!

Η ρύθμιση αυτή θα έχει δύο πρακτικές συνέπειες:

• Ο ασθενής δεν θα έχει συμμετοχή όταν είναι να πάρει πρωτότυπο φάρμακο που έχει χάσει την πατέντα του, εφόσον αυτό δεν θα έχει υψηλότερη τιμή από τα γενόσημά του. Θα πληρώνει μόνο το ποσοστό συμμετοχής που αντιστοιχεί στο νόσημά του.
• Εφόσον πρωτότυπα και γενόσημα έχουν την ίδια τιμή όμως δεν δημιουργούνται συνθήκες ανταγωνισμού και κίνητρα υπέρ της χρήσης γενοσήμων.

Όσον αφορά τώρα, τα νέα φάρμακα, εδώ, παραμένουν δύο ρυθμίσεις «φωτιά» για τις μεγάλες, διεθνείς φαρμακοβιομηχανίες:

1. Για να αποζημιωθεί ένα νέο φάρμακο στη χώρα μας, θα πρέπει προηγουμένως να έχει κυκλοφορήσει σε άλλες 12 ή 14 χώρες και να έχει περάσει επιτυχώς από διαδικασίες αξιολόγησης (Health Technology Assessment) σε τουλάχιστον 6 ή 7 χώρες αντίστοιχα.

Δηλαδή, θα υπάρξει ένας σαφής περιορισμός στην έλευση νέων φαρμάκων στη χώρα μας, αφού η Ελλάδα θα είναι αντίστοιχα η 13^η ή 15^η χώρα που θα κυκλοφορεί ένα νέο φάρμακο στην Ευρώπη των 28 χωρών.

2. Επιπλέον, ένα νέο φάρμακο για να εισαχθεί στη θετική λίστα θα πρέπει να καταβάλει «εισιτήριο» ύψους 20% ή 25%. Όπως είναι φυσικό, η ρύθμιση αυτή έχει προκαλέσει ανησυχία στους συλλόγους ασθενών, καθώς θεωρούν ότι θα πλήξει την πρόσβασή τους στις νέες θεραπείες.

Επίσης εύλογα έχει ξεσηκώσει τις μεγάλες, διεθνείς επιχειρήσεις, οι οποίες θεωρούν πως η ρύθμιση πρακτικά καθιστά απαγορευτική την κυκλοφορία νέων φαρμάκων στη χώρα, εφόσον ήδη επιβαρύνονται από υψηλές εκπτώσεις και επιστροφές (rebates και clawback). Οι εκπτώσεις σήμερα κυμαίνονται από 13,5% έως και 21% και οι επιστροφές περίπου στο 17%. Αν ισχύσει η ρύθμιση, τότε το συνολικό ποσοστό που θα επιβαρύνονται οι φαρμακοβιομηχανίες μπορεί να φθάσει έως και το 60% (21% + 17% +25%).

Ακόμη, όπως έχουμε αποκαλύψει θα υπάρξει καθιέρωση κλειστού προϋπολογισμού σε 4 θεραπευτικές κατηγορίες: διαβήτης, στατίνες, βιολογικοί παράγοντες (anti-TnF) και ογκολογικά.

Ουσιαστικά, αυτές είναι οι πρώτες σε δαπάνες στον ΕΟΠΥΥ και εύλογα η κυβέρνηση στοχεύει εκεί. Όμως, το ερώτημα εδώ είναι ποιος και πώς θα φτιάξει τους κλειστούς προϋπολογισμούς, αφού δεν έχουμε αξιόπιστα εργαλεία, όπως μητρώα ασθενών.

Πάντως, οι διεθνείς φαρμακοβιομηχανίες έχουν καταθέσει αναλυτικές προτάσεις στους θεσμούς και στην κυβέρνηση, που αφορούν εναλλακτικούς τρόπους εξοικονόμησης πόρων. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρότειναν για τα 20 πρώτα σε πωλήσεις πρωτότυπα εκτός πατέντας σκευάσματα να υπάρξει ανατιμολόγησή τους με βάση τις 3 χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης και στη συνέχεια να γενόσημά τους να λάβουν τιμή ίση με το 65% της τιμής του αντίστοιχου πρωτοτύπου. Με τον τρόπο αυτό υπολογίζουν ότι είναι δυνατόν να εξοικονομηθούν περίπου 230 εκατ. ευρώ.