Η σκοτεινή πλευρά των τατουάζ

Τέχνη ή μόδα; Ομορφιά ή παραμόρφωση; Το σίγουρο είναι πως η δερματοστιξία, γνωστότερη ως τατουάζ ή tattoo, η “διακόσμηση” του δέρματος με ανεξίτηλα μελάνια δηλαδή, αποτελεί πλέον μέρος της καθημερινότητας στις περισσότερες δυτικές κοινωνίες. Τα τατουάζ κάποτε χαρακτήριζαν τους ναυτικούς ή τους φυλακισμένους, τους περιθωριακούς ή τους παρανόμους. Τώρα “στολίζουν” το δέρμα ανθρώπων ανεξάρτητα μόρφωσης, βιοτικού επιπέδου ή καταγωγής, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελούν μέρος της αποκατάστασης (όπως το τατουάζ θηλών σε γυναίκες που έχουν προχωρήσει σε αποκατάσταση μαστού, μετά από μαστεκτομή).

Όπως τόνισε σε συνέντευξη τύπου στο πλαίσιο του 24ου Συνεδρίου της EADV, η Δρ Christa De Cuyper, του Γενικού Νοσοκομείου Saint Jean της Μπρίζ του Βελγίου, οι Ευρωπαίοι που “χτυπάνε” τατουάζ ανέρχονται σε 50 εκατομμύρια!

Ωστόσο, το 20% εξ αυτών το μετανιώνει… Είτε γιατί άλλαξε γνώμη είτε γιατί η ποιότητα της εργασίας και των υλικών αποδείχθηκε χαμηλότερη των προσδιοκιών. Πέραν, όμως, από αισθητικό πρόβλημα ένα τατουάζ μπορεί να καταστεί και επικίνδυνο για την υγεία.

Οι κίνδυνοι μεταφράζονται σε μόλυνση, αλλεργία, τοξικές επιδράσεις από τα χημικά στα μελάνια. Η ρίζα του κακού βρίσκεται στην ανεξέλγκτη λειτουργία του χώρου. Οι καλλιτέχνες δεν πιστοποιούνται από κρατικές αρχές, οργανωμένη εκπαίδευση δεν υπάρχει, άρα ο οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει ένα σετ μελανιών, βελόνες και μοτέρ και να αρχίσει να “χτυπάει” tattoo. Ακόμη χειρότερα, τα μελάνια που χρησιμοποιούνται για τατουάζ ή μόνιμο μακιγιάζ, δεν ελέγχονται, ελέω απουσίας ενός βασικού ρυθμιστικού πλαισίου. Κάποια εξ αυτών ειναι κακής ποιότητας, παραγώμενα στην Ασία και ειδικότερα στην Κινά, ενώ έχουν εντοπιστεί να χρησιμοποιούνται και μελάνια αυτοκινήτων. Ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος, αφού οι παραγγελίες γίνονται κυρίως διαδικτυακά και ο διασυνοριακός έλεγχος είναι ανεπαρκής. Τα μελάνια αποσυντίθενται υπό το φως του ηλίου ή του laser και απελευθερώνουν καρκινογενείς ουσίες, ανέφερε η Δρ. De Cuyper.

Η θετική λίστα

Η εικόνα στο χώρο του τατουάζ θα αλλάξει σημαντικά με τη θέσπιση μιας “θετικής λίστας” των συστατικών που χρησιμοποιούνται. Δηλαδή, η δημιουργία ενός καταλόγου που θα περιλαμβάνει τα συστατικά και τα χρώματα που είναι ασφαλή για ανθρώπινη χρήση και τα οποια θα επιτρέπεται να χρησιμοποιούν τα στουντιο τατουάζ.

“Επιμένουμε στην καλή εκπαίδευση γύρω από τα ταtουάζ και σε μια εναρμονισμένη ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα μελάνια”, ανέφερε και πρόσθεσε πως “τα μελάνια που χρησιμοποιούνται στα τατουάζ θα πρέπει τουλάχιστον να έχουν τα ίδια στανταρ με τα καλλυντικά προϊοντα. Απαιτείται περισσότερη έρευνα, αλλά σαν πρώτο βήμα, χρειαζόμαστε ένα κοινό ευρωπαϊκό πρότυπο για να προστατεύσουμε τους καταναλωτές”.

Ειδικά για την αποφυγή όσων μετανιώνουν την επιλογή τους, η Dr. De Cuyper σημείωσε την ανάγκη μιας απόφασης εμπεριστατωμένης, που θα εκτελεστεί από έναν καλά εκπαιδευμένο επαγγεματία, σε συνθήκες υγιεινής με ασφαλή υλικά.

Σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιούνται καμπάνιες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των Ευρωπαίων, “#Think – Σκέψου πριν το τατουάζ“, μέρος της οποίας είναι το παρακάτω cartoon. Η καμπάνια απευθύνεται κυρίως σε νεαρούς ηλικίας 18-25 και αναδεικνύει τη σημασία των σωστών αποφάσεων πριν από ένα τατουάζ.

Στην Ευρώπη είναι σε εξέλιξη δύο πρωτοβουλίες. Αφενός, σε εξέλιξη είναι το πρότζεκτ CEN 435 για την ανάπτυξη ενός προτύπου υγεινής για τους καλλιτέχνες tattoo και αφετέρου, δημοσιεύθηκε η έκθεση της επιστημονικης αρχής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (JRC – the Joint Research Centre) για την Ασφάλεια των Τατουάζ και του Μόνιμου Μακιγιάζ. “Η έκθεση τονίζει πως οι προϋποθέσεις που είχε προτείνει το Συμβούλιο της Ευρώπης για τα μελάνια είναι ανεπαρκείς για να εγγυηθούν την ασφάλεια τους”, ανέφερε η επιστήμονας.

Κατά τη διαδικασία εξέτασης της αυστηροποίησης του πλαισίου, που διέταξε ακολούθως η Κομισιόν, η Ευρωπαϊκή Αρχή Χημικών (ECHA) εκκίνησε μια διαβούλευση με όλους παράγοντες της αγοράς, ώστε να συγκεντρωθούν δεδομένα και πληροφορίες γύρω από τις ουσίες που χρησιμοποιούνται για τα τατουάζ και το μόνιμο μακιγιάζ.

“Βέβαια, οι περισσότεροι παρασκευαστές των χρωμάτων δεν θέλουν να δώσουν απαραίτητες πληροφορίες γιατί, απλά, δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι δεν τις διαθέτουν”, εκτιμησε η Dr De Cuyper, δίνοντας το στίγμα της ανεξέλεγκτης κατάστασης που επικρατεί στο χώρο.