Υψηλή νοσηρότητα εμφανίζουν δερματοπάθειες και οι μυκητιάσεις δέρματος καθώς και εξαρτημάτων. Τυχαιοποιημένη μελέτη του μυκητολογικού εργαστηρίου του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ρίχνει φως στην έκταση του προβλήματος.

Στο εν λόγω εργαστήριο ελέγχονται κατά μέσο όρο 8.200 δείγματα δέρματος και εξαρτημάτων ετησίως με συμβατική και μοριακή μεθοδολογία (εργαστηριακή δερματομυκητολογία). Με μοριακή διάγνωση πραγματοποιήθηκαν 295 έλεγχοι δειγμάτων ονύχων με μικροσκοπική και καλλιέργειες και 291 δειγμάτων δέρματος και τριχών (Διάγραμμα 1).

Διάγραμμα 1. Αριθμός θετικών δειγμάτων με PCR, μικροσκόπηση και καλλιέργεια

Εντοπίστηκαν :

• Με PCR 96% θετικά δείγματα σε δείγματα ονύχων και δέρματος αντίστοιχα.
• Με μικροσκόπηση 88% και 87% θετικά δείγματα ονύχων και δέρματος αντίστοιχα
• Με καλλιέργειες 90% και 89% θετικά δείγματα ονύχων και δέρματος αντίστοιχα.

Σημειώνεται πως η διεθνής μέση ευαισθησία ανίχνευσης δερματοφύτων σε δέρμα και εξαρτήματα με μικροσκόπηση και καλλιέργεια (φαινοτυπική μέθοδος) κυμαίνεται μεταξύ 67% – 73,8% ανάλογα με την εμπειρία κάθε εργαστηρίου. Στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ το ποσοστό ανίχνευσης, που παρουσιάζει η εργαστηριακή δερματομυκητολογία, κυμαίνεται μεταξύ 80% – 87% που συμπίπτει με τα διεθνή ποσοστά Εργαστηρίων Αναφοράς.

1.1 Μοριακή ανίχνευση δεματοφυτικών και μη δερματοφυτικών παθογόνων σε δέρμα και εξαρτήματα

Η μελέτη του εργαστηρίου (εργαστηριακή δερματομυκητολογία) κατέδειξε ότι ευαισθησία μοριακού ελέγχου με PCR είναι 96%, με θετική και αρνητική προγνωστική αξία 96% και 100% αντίστοιχα, σε συμφωνία με δημοσιευμένα αποτελέσματ. Στο ίδιο δείγμα δέρματος, ονύχων ή τριχών ανιχνεύονται ταυτόχρονα 15 διαφορετικά παθογόνα:

1. Candida albicans,2. Candida parapsilosis, 3. Scopulariopsis brevicaulis, 4. Trichophyton interdigitale/T.mentagrophytes,  5. Trichophyton tonsurans, 6. Trichophyton indotineae, 7. Trichophyton schoenleinii/T. quinckeanum, 8. Trichophyton rubrum/T. soudanense, 9. Trichophyton violaceum, 10. Trichophyton benhamiae, 11. Trichophyton verrucosum, 12. Microsporum canis, 13. Microsporum audouinii, 14. Epidermophyton floccosum, 15. Nannizzia gypsea.

Τα όρια ανίχνευσης είναι τρία αντίγραφα / αντίδραση έως 36 αντίγραφα / αντίδραση ανάλογα με το υπό ανίχνευση παθογόνο. Η μέθοδος δεν ανιχνεύει Malassezia spp., για τη εργαστηριακή ανίχνευση των οποίων ακολουθείται το ροόγραμμα συμβατικής διάγνωσης (Διάγραμμα 2).

Στα είδη Malassezia γίνεται φαινοτυπική ταυτοποίηση και τα αποτελέσματα επιβεβαιώνονται με MALDI TOF MS (Bruker®).

Διάγραμμα 2. Διαγνωστικό ροόγραμμα συμβατικής (φαινοτυπικής) και μοριακής ανίχνευσης

Mυκητιάσεις δέρματος και εξαρτημάτων

Ως προς την συχνότητα κατατάσσονται στην τέταρτη θέση ανάμεσα σε 328 άλλες δερματικές παθήσεις. Υπολογίζεται ότι οι μυκητιάσεις δέρματος και εξαρτημάτων προσβάλλουν 2,1 δισεκατομμύρια ασθενείς ετησίως με σημαντικό περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων του ασθενούς και υψηλό κόστος θεραπειών. Στις ΗΠΑ το ετήσιο κόστος για τα ασφαλιστικά ταμεία και ιδιώτες ασθενείς υπολογίζεται  802 εκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Εκτιμάται ότι θα έπρεπε να υπάρχει μέριμνα για μια πολιτική υγείας  με στόχο την διαχείριση αυτού του προβλήματος δημόσιας υγείας. Σαφώς θα πρέπει να υπάρξουν υποδομές όπως είναι οι αξιόπιστες, ταχείς  και οικονομικά προσιτές διαγνωστικοί μέθοδοι για την έγκαιρη και ταχεία θεραπευτική αντιμετώπιση τους. Οι συμβατικές μέθοδοι διάγνωσης στηρίζονται στη μικροσκόπηση και καλλιέργεια κλινικού υλικού δέρματος και εξαρτημάτων που απαιτούν χρονοβόρα μεθοδολογία ανάλυσης και επωάσεων τριών τουλάχιστον εβδομάδων, συχνά με χαμηλή ευαισθησία ή/και ειδικότητα. Αυτά τα προβλήματα, σε συνδυασμό με την συχνά άτυπη κλινική εικόνα, συμβάλλουν στην καθυστέρηση της διάγνωσης, την κατάχρηση αντιμυκητιασιακών χωρίς εντολή ιατρού,  και στην επιβράδυνση της κλινικής αντιμετώπισης.