Στέλνοντας την Ηπατίτιδα C στο χρονοντούλαπο της ιστορίας

Παρελθόν μπορεί να αποτελέσει, μέσα σε λίγα χρόνια, ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας διεθνώς, χάρη στην ανακάλυψη νέων θεραπευτικών οδών.
Μεταξύ αυτών, η νέα συνδυαστική θεραπεία της βιοφαρμακευτικής εταιρίας AbbVie, που εγκρίθηκε πρόσφατα και στην Ελλάδα και αναμένει να πάρει τιμή με την έκδοση του δελτίου τιμών νέων φαρμάκων. Αφορά ασθενείς με χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C γονοτύπου 1 και 4.

Ηπατίτιδα C: H «σιωπηλή» νόσος
Ύπουλη αλλά θανατηφόρος νόσος, η ηπατίτιδα C είναι μια λοιμώδης νόσος που προσβάλει το ήπαρ προκαλώντας φλεγμονή και νέκρωση του ιστού. Οφείλεται στον ιό της ηπατίτιδας C , που ταυτοποιήθηκε μόλις το 1989.
Είναι, όμως, ο ασυμπτωματικός της χαρακτήρας που, σε μεγάλο ποσοστό, καθυστερεί τη διάγνωση της. Συνέπεια αυτού, καθώς μεγάλο ποσοστό των ασθενών δεν γνωρίζει ότι πάσχει, συχνά οδηγούνται σε μεταμόσχευση ήπατος και ηπατοκυτταρικό καρκίνο παγκοσμίως (κύρια αιτία).
Συγκεκριμένα, 3 στους 4 ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα C δεν το γνωρίζουν, με περίπου το 80% των ασθενών που προσβάλλεται από τον ιό της ηπατίτιδας C να μην παρουσιάζει συμπτώματα.

Τα στοιχεία είναι αμείλικτα. Πάνω από 160 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με σοβαρές επιπτώσεις τόσο σε ανθρώπινο, όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Στην Ευρώπη οι ασθενείς με ηπατίτιδα C ανέρχονται σε 9 εκατομμύρια, ενώ περίπου 167.000 ενήλικες υπολογίζονταν οι ασθενείς στην Ελλάδα το 2014.
3 με 4 εκατομμύρια άνθρωποι εκτιμάται ότι προσβάλλονται κάθε χρόνο, ενώ περισσότεροι από 350.000 πεθαίνουν ετησίως από αιτίες που σχετίζονται με τη νόσο.
Μάλιστα, οι θάνατοι που αποδίδονται στον HCV αυξήθηκαν σημαντικά μεταξύ 1999 και 2007, ξεπερνώντας τον HIV σαν αιτία θανάτου στις ΗΠΑ.
Δεν υπάρχει εμβόλιο για τη νόσο, την ίδια ώρα που έως και 85% των ασθενών αναπτύσσει χρόνια ηπατίτιδα C (περίπου 15-25% των ασθενών παρουσιάζει αυτόματη κάθαρση του ιού).
Μεταξύ 10-40% των ασθενών με χρόνια λοίμωξη HCV θα παρουσιάσει κίρρωση, ενώ περίπου 10-15% των προσβεβλημένων με HCV ατόμων θα αναπτύξει κίρρωση εντός των πρώτων 20 ετών από τη λοίμωξη.
Το ποσοστό θνησιμότητας κατά το πρώτο έτος από την εμφάνιση καρκίνου του ήπατος που σχετίζεται με την ηπατίτιδα C είναι 33%.

Έχουν ανακαλυφθεί 6 τύποι του ιού (γονότυποι), οι οποίοι απαντώνται με διαφορετική συχνότητα σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου, διαφέρουν ως προς την επιδημιολογία και την ανταπόκρισή τους στη θεραπεία.
Στην Ευρώπη όπως και στην Αμερική συχνότερος είναι γονότυπος 1 και συγκεκριμένα ο γονότυπος 1a στις ΗΠΑ και o 1b στην Ευρώπη και την Ελλάδα.

Το κόστος της Ηπατίτιδας C
Η Ηπατίτιδα C είναι μια δαπανηρή νόσος. Υπολογίστηκε πως η Ελληνική Πολιτεία δαπανά συνολικά κατά μέσο όρο για την παρακολούθηση κάθε ασθενή με χρόνια HCV σταδίου ίνωσης F3-F4 €13.000, για κάθε ασθενή με χρόνια HCV σταδίου ίνωσης F4 με μη-αντιρροπούμενη κίρρωση €30.000 και για κάθε ασθενή με ηπατοκυτταρικό καρκίνο €48.000
Σε εξατομικευμένες περιπτώσεις, το κόστος εκτοξεύεται σε €81.000, €55.000 και €200.000 για ασθενείς των ίδιων σταδίων ίνωσης.
Τα προαναφερόμενα κόστη αφορούν το σύνολο δαπανών νοσηλείας, εξετάσεων και φαρμακευτικής αγωγής με παλαιότερης γενιάς σκευάσματα με μικρά ποσοστά ίασης και εκδήλωση πολλών και σημαντικών παρενεργειών.

Θεραπεία
H ηπατίτιδα C είναι σήμερα ιάσιμη και αν διασφαλιστεί η πρόσβαση των ασθενών, ακόμη και εκείνων στα πρώιμα στάδια, στις νέες θεραπείες εκτιμάται ότι η νόσος μπορεί να αποτελέσει παρελθόν έως το 2020!
Ωστόσο, μόνο 3-5% των ασθενών λαμβάνει θεραπεία ετησίως σε χώρες υψηλού εισοδήματος.
Η απόφαση χορήγησης θεραπείας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η έκταση της ηπατικής βλάβης, άλλες νόσοι από τις οποίες μπορεί να πάσχει ο ασθενής, η ποσότητα του ιού στον οργανισμό και ο γονότυπος του ιού.
Η νέα συνδυαστική θεραπεία απευθύνεται σε ασθενείς με χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C γονοτύπου 1 και 4, συμπεριλαμβανομένων όσων παρουσιάζουν αντιρροπούμενη κίρρωση του ήπατος, συλλοίμωξη με HIV-1, ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών και ασθενών που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος.
Η θεραπεία λαμβάνεται αποκλειστικά από το στόμα, είναι σύντομης διάρκειας και χωρίς ιντερφερόνη. Συνίσταται από δισκία ομπιτασβίρης/ παριταπρεβίρης/ ριτοναβίρης και δισκία ντασαμπουβίρης, με ή χωρίς ριμπαβιρίνη και οδηγεί σε ίαση ποσοστό ασθενών άνω του 95%.
Μάλιστα, για το γονότυπο 1b η αποτελεσματικότητα της θεραπείας, που σύμφωνα με την εταιρεία έχει και υψηλό προφίλ ασφάλειας και ελάχιστες παρενέργειες, αγγίζει το 100%!