Στο κόκκινο και η συμμετοχή των ασθενών

Εκτός ελέγχου βρίσκεται η φαρμακευτική δαπάνη και «τη νύφη πληρώνουν» τελικά όχι μόνο οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις, μέσω του clawback αλλά και οι ίδιοι οι ασθενείς, μέσω της συμμετοχής…

Πιο βαθιά θα πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη όσοι πολίτες χρειαστεί να προμηθευτούν φάρμακα με συμμετοχή, αποτέλεσμα της διαχρονικής αναποτελεσματικής φαρμακευτικής πολιτικής. Οι πρώτοι 5 μήνες του έτους στέλνουν μάλλον απαισιόδοξα μηνύματα για την πορεία των δαπανών για το φάρμακο.

Όπως έγραψε λοιπόν το Virus, ήδη από τους πρώτους 5 μήνες του έτους κατέστη σαφές ότι η υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης θα πιάσει νέα ύψη. Ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για το φάρμακο φέρεται να εξαντλείται στα ιδιωτικά φαρμακεία, αφού το 5μηνο έφθασε στα 828,3 εκατ. ευρώ και με αναγωγή στο 12μηνο θα κλείσει σχεδόν στα 2 δισ. ευρώ! Το ίδιο «πορτοφόλι» όμως θα πρέπει να καλύψει και άλλες δαπάνες φαρμάκου, με σοβαρότερη εκείνη των ΦΥΚ που διατίθενται μέσω των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ.

Τα μαντάτα είναι δυσοίωνα όμως και για τους ασθενείς. Εκτιμήσεις που στηρίζονται σε δεδομένα της ΗΔΙΚΑ θέλουν τη δαπάνη της συμμετοχής των ασθενών να ξεπερνάει το περσινά επίπεδα και να κλείνει σε περισσότερα από 634 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα και με δηλώσεις του Υπουργού Υγείας, η θεσμοθετημένη συμμετοχή (10% και 25%, διαφορά λιανικής και ασφαλιστικής τιμής) ανήλθε στα 620 εκατ. ευρώ. 260 εκατ. ευρώ ήταν το ποσό που καταβλήθηκε για την κάλυψη της διαφοράς μεταξύ της ασφαλιστικής και της λιανικής τιμής.

Τα δεδομένα της ΗΔΙΚΑ από τα ιδιωτικά φαρμακεία για το 5μηνο όμως, τοποθετούν τη συμμετοχή των ασθενών ήδη στα 264,3 εκατ. ευρώ (24% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης). Εξ αυτών, 107,3 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στη διαφορά λιανικής και ασφαλιστικής τιμής.

Η «καταιγίδα» ήταν εμφανής από νωρίς. Ο Ανδρέας Ξανθός μιλούσε μήνες πριν για μείωση της συμμετοχής των ασθενών και θεσμοθέτησε κάποια μέτρα για τον περιορισμό της σε ειδικές περιπτώσεις, όπως κατά την επιλογή γενοσήμων ή στα δευτερεύοντα φάρμακα καρκινοπαθών. Αλλά η βασική επιδίωξη της Αριστοτέλους, που προέβλεπε τον υποδιπλασιασμό της συμμετοχής των ασθενών κινδυνεύει να μείνει ημιτελής. Το Υπουργείο μπορεί να πέρασε τη διάταξη για τη μείωση στο μισό της συμμετοχής των ασθενών (Ν.4613/2019), αλλά η εφαρμογή της μόνο αυτόματη δεν είναι, αφού συναντά σε δύο εμπόδια.

Κατ’ αρχάς, η ίδια η διάταξη προβλέπει πως ο υποδιπλασιασμός αφορά σε φάρμακα που έχουν περάσει από τις Επιτροπές Αξιολόγησης και Διαπραγμάτευσης. «Για τα φάρμακα για τα οποία καταλήγει επιτυχώς η διαδικασία διαπραγμάτευσης που ορίζεται στο άρθρο 254 του ν. 4512/2018 (Α΄5), το θεσμοθετημένο ποσοστό συμμετοχής των ασθενών περιορίζεται στο ήμισυ». Με τις ταχύτητες που διεξάγεται η διαδικασία, όμως, άγνωστο είναι πότε και ποιοι τελικά θα επωφεληθούν από αυτή τη μείωση.

Κυρίως όμως, για να τεθεί σε εφαρμογή πρέπει να εκδοθεί και η σχετική Υπουργική Απόφαση και αυτή είναι μια διαδικασία που η ηγεσία του Υπουργείου θέλει να ολοκληρώσει, αλλά δεν θα εκπλαγεί κανείς αν τελικά δεν τα καταφέρει. Να θυμίσουμε ότι εκτός της ΥΑ για την αποζημίωση εκκρεμεί και το Δελτίο Τιμών Φαρμάκων του έτους.