«Κλειδί» για την προστασία των ασθενών με διαβήτη έναντι της νόσου του κοροναϊού μπορεί να αποτελέσει η ρύθμισή του, σύμφωνα με τον διευθυντή Παθολογικής – Διαβητολογικής Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Κλινικής METROPOLITAN GENERAL, παθολόγο-διαβητολόγο, Αντώνιο Π. Λέπουρα.
Οι ασθενείς με διαβήτη εντάσσονται στις κατηγορίες υψηλού κινδύνου για επιπλοκές, όπως εξηγεί ο ειδικός, σύμφωνα με τα πρώιμα δεδομένα από την Κίνα κατά τα οποία παρατηρήθηκε αυξημένο ποσοστό θνησιμότητας.
Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA, οι Zunyou Wu, MD και Jennifer M. McGoogan, PhD, ανακοινώθηκαν τα ευρήματα από μια έκθεση του Φεβρουαρίου για 44.672 επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου από το Κινεζικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και καταδεικνύουν ότι το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 2,3%, που αναλογεί σε 1.023 θανάτους από τις 44.672 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις.
Άξιο λόγου είναι ότι η θνησιμότητα για τους ασθενείς με προϋπάρχουσες νόσους καταγράφεται σε :
- καρδιαγγειακές παθήσεις 10,5%,
- διαβήτη 7,3%,
- χρόνια αναπνευστική νόσο 6,3%,
- υπέρταση καρκίνο 5,6%.
Η θνησιμότητα σχετικά με την ηλικία των νοσούντων:
- Ηλικίας 80 ετών και άνω: 14,8%
- Ηλικίας 70-79 ετών: 8,0%,
- ενώ δεν αναφέρθηκαν θανατηφόρα κρούσματα σε ασθενείς ηλικίας 9 ετών ή νεότερους (JAMA 2020 2020 Feb doi: 10.1001 / jama.2020.2648).
Σύμφωνα με τα παραπάνω πορίσματα, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ΗΠΑ (CDC) έθεσε τα άτομα με διαβήτη στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Η Αμερικανική Ένωση Διαβήτη (ADA) και η Αμερικανική Ένωση Κλινικών Ενδοκρινολόγων (AACE) έχουν με τη σειρά τους λάβει υπόψη τους το CDC για τις συστάσεις καθοδήγησης COVID-19 για ασθενείς με διαβήτη.
Ειδικές οδηγίες
Εκτιμάται ότι οι κατευθυντήριες γραμμές για τη θεραπεία λοιμώξεων σε ασθενείς με θα επεκταθούν σε εκείνους τους ασθενείς στους οποίους έχει επίσης διαγνωσθεί η λοίμωξη COVID-19, η οποία προκαλείται από τον νέο coronavirus, τον SARS-CoV -2.
Κίνδυνο διατρέχουν «οι ασθενείς με διαβήτη -ειδικά εκείνοι των οποίων η νόσος δεν ελέγχεται ή δεν ρυθμίζεται καλά- μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε πιο συχνές λοιμώξεις, όπως η γρίπη και σε άλλους ιογενείς παράγοντες αλλά και επιπλοκές όπως η πνευμονία. Πιθανώς επειδή η υπεργλυκαιμία μπορεί να υποβαθμίσει την ανοσία, διαταράσσοντας την αμυντική λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων», αποσαφηνίζει ο κ. Λέπουρας.
Ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο οποιαδήποτε λοίμωξης είναι τα επίπεδα γλυκόζης να ελέγχονται καλά ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος.
Είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος;
Ο ειδικός διευκρινίζει ότι δεν έχουν παρατηρηθεί υψηλότερα ποσοστά μόλυνσης γενικά σε ασθενείς με επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης A1c κάτω σε σχέση με υψηλότερα από το 7%, αλλά οι επιπλοκές είναι κατά πολύ μεγαλύτερες στους αρρύθμιστους.
Περισσότερο εκτίθενται όσοι έχουν κακά ελεγχόμενα σάκχαρα αίματος και όσοι εφμανίζουν συννοσηρότητες, όπως οι νεφρικές και καρδιακές παθήσεις, είναι συχνές σε ασθενείς με μακροχρόνιο διαβήτη. Οι ασθενείς με συννοσηρότητες είναι υψηλού κινδύνου για επιπλοκές και θνητότητα.
«Ωστόσο, οι ασθενείς με καλά ελεγχόμενο διαβήτη, χωρίς συννοσηρότητες δεν είναι σε αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με τα άτομα με σημαντική υπεργλυκαιμία και μη ελεγχόμενο διαβήτη», αποσαφηνίζει ο κ. Λέπουρας.
Οι ασθενείς όμως δεν θα πρέπει να ξεχνούν την υψηλή αύξηση της θνητότητας σε σχέση με την ηλικία, με δραματική αύξηση από 80 ετών και άνω. Άρα και τα άτομα με Διαβήτη άνω των 70 ετών, «προσοχή μένουμε σπίτι… και προσοχή στα εγγόνια και τις επισκέψεις» εφιστά την προσοχή ο διαβητολόγος.
Σημειώνεται ότι για τα άτομα με καλά ρυθμισμένο Διαβήτη και χωρίς συνοδά άλλα προβλήματα υγείας, οι οδηγίες σε σχέση με τον COVID-19 δεν διαφέρουν από τις οδηγίες για τον κοινό υγιή πληθυσμό.
Για τους ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και COVID-19
Τα άτομα με διαβήτη που έχουν συμπτώματα ιώσεως, σύμφωνα με τα περισσότερα κέντρα και εταιρείες για Σακχαρώδη Διαβήτη πρέπει:
- να συνεχίσουν να παίρνουν τα φάρμακά τους για διαβήτη, εκτός και αν τους έχει δοθεί διαφορετική εντολή από τους ιατρούς τους και
- να παρακολουθούν συχνότερα το σάκχαρό τους ιδίως αν θεραπεύονται με ινσουλίνη.
Οδηγίες για τον Τύπο1 και όσους θεραπεύονται με ινσουλίνη
- Να ελέγχουν προ γευματικά και μετα γευματικά το σάκχαρό τους αλλά και τις κετόνες εάν το σάκχαρό τους υπερβαίνει τα 250 mg / dL και συνυπάρχει πυρετός.
- Να παραμείνουν ενυδατωμένοι και να ξεκουραστούν. Η υπεργλυκαιμία, όπως πάντα, αντιμετωπίζεται καλύτερα με υγρά και ταχεία ινσουλίνη (διορθωτικό bolus), συχνές αλλαγές στη δοσολογία και συχνούς ελέγχους των σακχάρων για να βεβαιωθούμε ότι το θεραπευτικό σχήμα είναι επιτυχές.
Για όσους χρησιμοποιούν αντλίες ινσουλίνης
Η ADA προειδοποιεί στις οδηγίες της ότι οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ορισμένοι σταθεροί αισθητήρες παρακολούθησης της γλυκόζης (Dexcom G5, Medtronic Enlite και Guardian) επηρεάζονται από τη θερμοκρασία και την παρακεταμόλη (π.χ. Panadol, Depon). Οι ασθενείς πρέπει να ελέγχουν με δακτυλοκέντηση για να εξασφαλίσουν την ακρίβεια αν την λαμβάνουν (παρακεταμόλη), ή έχουν υψηλό πυρετό.
Προσοχή, οι οδηγίες ασθένειας σίγουρα ισχύουν, αλλά οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται και να επικοινωνούν με τον θεράποντα ιατρό, για να υποβληθούν σε έλεγχο αν έχουν συμπτώματα που τους ανησυχούν.
Διαχείριση στο σπίτι
Είναι εφικτή εφόσον ο ασθενής δεν βιώνει έντονη δύσπνοια ή σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα ή δυσκολίες στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου ιδίως αν συνυπάρχουν και άλλες παθήσεις μαζί.
Βασικά μέτρα θεραπείας είναι:
- η ρύθμιση του σακχάρου σε τιμές κάτω των 200mg/dl,
- η διατήρηση της ενυδάτωσης και η διαχείριση των συμπτωμάτων π.χ. με την εισπνοή υδρατμών για το αναπνευστικό και αντισηπτικών σπρέι για τον πονόλαιμο,
- η λήψη παρακεταμόλης για τον πυρετό και η απομόνωση στο σπίτι για 14 ημέρες ή μέχρι να επιλυθούν τα συμπτώματα.
Αγωγή για τον διαβήτη:
Όσον αφορά τα σχήματα διαβητικών φαρμάκων, οι ασθενείς με Διαβήτη τύπου 1 ή 2 θα πρέπει να συνεχίσουν να παίρνουν τα φάρμακα που τους χορηγούνται.
Κάποιοι, ειδικά εκείνοι που λαμβάνουν ινσουλίνη, μπορεί να χρειαστούν μεγαλύτερες δόσεις για να ρυθμιστούν και ο ασθενής θα πρέπει να αυξήσει την πρόσληψη υγρών για να αποτρέψει την αφυδάτωση.
Υπογλυκαιμία: Συνίσταται επιτακτικά η αποφυγή της. Η τακτική παρακολούθηση του σακχάρου και η κατάλληλη εκπαίδευση είναι ο τρόπος για να το πετύχουμε.
Προληπτικά μέτρα
- Να παρακολουθούν τα επίπεδα γλυκόζης τους συχνότερα, έτσι ώστε οι διακυμάνσεις να εντοπίζονται έγκαιρα και ταχέως με τις κατάλληλες προσαρμογές φαρμάκων, σύμφωνα με τις οδηγίες των θεραπόντων. Θα πρέπει να συνεχίσουν να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή που περιλαμβάνει επαρκή πρωτεΐνη και θα πρέπει να ασκούνται τακτικά.
- Να έχουν επαρκή ποσότητα φαρμάκων και ταινιών μέτρησης -τουλάχιστον για 14 ημέρες και περισσότερο, εάν το επιτρέπουν οι δαπάνες- σε περίπτωση που θα πρέπει να τεθούν σε καραντίνα.
- Να πλένουν συχνά τα χέρια με σαπούνι και νερό, να χρησιμοποιούν αντισηπτικά (αρκεί αλκοόλη 60°, όχι γάντια), να έχουν καλή υγιεινή του στόματος, να αποφεύγουν φτέρνισμα ή βήχα σε μάσκα.
- Να κρατούν αποστάσεις 2 μέτρων από τους άλλους.
- Να αποφεύγεται η επαφή του προσώπου, καθώς και οι μη απαραίτητες διαδρομές.
- Να είναι εμβολιασμένοι κατά της γρίπης και της πνευμονίας από πνευμονόκοκκο.
- Να τρώνε πολλά πολύχρωμα φρούτα και λαχανικά.
- Να τρώνε φυσικό γιαούρτι ή παίρνουν προβιοτικά για να κρατήσετε το εντερικό μικροβίωμα (χλωρίδα) ισχυρό και λειτουργικό.
- Να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σχετικά με τη διατροφή για να αποφύγετε τις κορυφές του σακχάρου όσο είναι δυνατόν.
- Να κρατούν το ανοσοποιητικό σύστημα ισχυρό με τουλάχιστον 7-8 ώρες ύπνου και να μειώσουν τα επίπεδα άγχους με οποιαδήποτε μορφή σπορ.
- Να αποφεύγουν πλήθη και χειραψία.
