Συμβουλές προστασίας του διαβητικού ποδιού

Σε ακρωτηριασμό οδηγούνται κάθε χρόνο 2.000  με  3.000 Έλληνες εξαιτίας της ύπουλης νόσου του Σακχαρώδη Διαβήτη και των επιπλοκών της.

Μάλιστα, υπολογίζεται ότι 300.000 άτομα  πάσχουν από διαβητική νευροπάθεια στην χώρα μας.

Επιπλοκή του Σακχαρώδη Διαβήτη αποτελεί  το Διαβητικό Πόδι και συγκεκριμένα άτομα που νοσούν διατρέχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για ακρωτηριασμό του κάτω άκρου σε σχέση με τον μη διαβητικό πληθυσμό.

Σε διεθνές επίπεδο και συμφωνά με με την Παγκόσμια Ομοσπονδία για τον Διαβήτη,  κάθε χρόνο 1  εκατομμύριο διαβητικοί χάνουν κάποιο άκρο εξαιτίας του Διαβήτη.

Την δέουσα μέριμνα ζητούν από τους  ασθενείς να λάβουν  ο Πρόεδρος της Εταιρίας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού (Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π.), Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, εκπρόσωπος της Ελλάδας στην παγκόσμια Ομάδα Εργασίας για το Διαβητικό Πόδι, Χρήστος Μανές και ο Γ. Γραμματέας της Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π., Καθηγητής Παθολογίας, Α΄ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής Ε.Κ.Π.Α. & Διαβητολογικού Κέντρου στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΛΑΪΚΟ», πρ. Γενικός Γραμματέας της Πανευρωπαϊκής Ομάδας Εργασίας για το Διαβητικό Πόδι, Νικόλαος Τεντολούρης.

Με αφορμή το 7^ο Πανελληνιά Συνέδριο της ΕΜΕΔΙΠ, το οποίο θα διεξαχθεί στις 30 Ιανουαρίου έως τις 2 Φεβρουαρίου, στο ξενοδοχείο Crowne Plaza, στην Αθήνα, οι επιστήμονες καλούν τους ασθενείς να φροντίσουν έγκαιρα για τις χρόνιες αγγειακές επιπλοκές του Διαβήτη, ώστε να αποφύγουν τον κίνδυνο του ακρωτηριασμού.

Η νευροπάθεια

Η νευροπάθεια έχει ως αποτέλεσμα  την απώλεια της αίσθησης του πόνου δηλαδή το πόδι  και δεν πονά όταν τραυματισθεί καθώς οι νευρικές ίνες που μεταφέρουν το ερέθισμα του πόνου στον εγκέφαλο, δεν λειτουργούν.

Ως εκ τούτου, όταν ανοίγει μια πληγή τα μικρόβια του εξωτερικού χώρου εισβάλλουν στους ιστούς και προσβάλλουν μύες και οστά, δημιουργώντας φλεγμονή.

Η βλάβη στα αγγεία επιφέρει την γάγγραινα, δηλαδή την απόφραξή τους από τις αθηρωματικές πλάκες. Στην περίπτωση που η απόφραξη είναι πλήρης το μέρος του ποδιού που έπαιρνε αίμα από το ανάλογο αγγείο νεκρώνεται.

Με δεδομένο ότι η παροχή αίματος δίνει ζωή σε όλα τα όργανα του σώματος, η κατάσταση κρίνεται επικίνδυνη για το πόδι και μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό.

Σε αυτό το στάδιο της απόφραξης βρίσκονται στην Ελλάδα 150.000 – 180.000 άτομα.

Ακόμα όμως μεγαλύτερο κίνδυνο από τις δύο παραπάνω κατηγορίες βλαβών έχουν τα άτομα που ήδη έχουν διαβητικό έλκος στο πόδι. Αποτελούν περίπου το 5% του διαβητικού πληθυσμού στην Ελλάδα, δηλαδή περίπου 50.000 άτομα με Διαβήτη διατρέχουν άμεσο κίνδυνο ακρωτηριασμού.

Κάθε χρόνο όμως, ποσοστό 2% των διαβητικών ασθενών, εμφανίζουν νέα έλκη στα πόδια. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι προστίθενται 20.000 άτομα στον πληθυσμό υψηλού κινδύνου για ακρωτηριασμό κάτω άκρου

Ακόμη, από μελέτες στις ανεπτυγμένες υγειονομικά χώρες προκύπτει ότι τα άτομα που εμφανίζουν διαβητικά έλκη ή έχουν υποστεί ακρωτηριασμό εμφανίζουν μεγαλύτερη θνησιμότητα από καρκινοπαθείς (καρκίνο μαστού, καρκίνο προστάτη κλπ).

Σε χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ βρέθηκε ότι μόνο η αντιμετώπιση των ατόμων με διαβητικό πόδι από εξειδικευμένα ιατρεία Διαβητικού Ποδιού μπόρεσε να μειώσει κατά πολύ τους ακρωτηριασμούς.

Πρακτικές συμβουλές

Οι ασθενείς πρέπει να φροντίζουν για τη ρύθμιση του σακχάρου, της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης.

Δεν  πρέπει να περπατούν ξυπόλυτοι και να ελέγχουν κάθε βράδυ τα πόδια τους για μικροαμυχές, πληγές ή αλλαγή του χρώματος των δακτύλων.

Επίσης, να χρησιμοποιούν καθρεφτάκι για να ελέγξουμε τα πέλματα αν υπάρχουν πληγές καθώς και τα παπούτσια εάν υπάρχει κάποια ραφή ή κάποιο καρφάκι που μπορεί να προκαλέσει τραύμα.

Δεν πρέπει να πλησιάζουν τα πόδια σε θερμαντικά σώματα  για να αποφύγουν εγκαύματα. Σαφώς επιτρέπεται πλύσιμο  των ποδιών μόνο με χλιαρό νερό κάθε βράδυ.

Εάν τα πέλματα  τους είναι ξηρά χρησιμοποιούν ειδικούς αφρούς, όχι βαζελίνη.

Επίσης, πρέπει να κόβουν τα νύχια σε ευθεία γραμμή ώστε να μην υπάρχουν αιχμές που τραυματίζουν τα πόδια μας.

Οι ασθενείς δεν αφαιρούν τους κάλους μόνοι τους και απευθύνονται πάντα σε εξειδικευμένο προσωπικό.