Συστάσεις θρομβοπροφύλαξης για νοσηλευόμενους και μη νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19 εκδόθηκαν από το Τμήμα Αιμόστασης της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας. Αφορούν ασθενείς που διαθέτουν έστω και ένα παράγοντα κινδύνου για θρόμβωση (ηλικία, ακινητοποίηση, αναπνευστική δυσχέρεια κλπ) προφυλάσσονται με LMWH (ή επί αντένδειξης με fondaparinux) στις συνιστώμενες δόσεις σύμφωνα με το ΣΒ και την νεφρική λειτουργία.
Εξετάζονται τα παρακάτω ενδεχόμενα:
Μηχανική θρομβοπροφύλαξη σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας ή ενεργό αιμορραγία.
Οι πρόσφατες ανακοινώσεις της ISTH (Διεθνούς Κοινότητας Θρόμβωσης-Αιμόστασης) συνηγορούν σε:
Επιπλέον συστάσεις
Έλεγχος δοκιμασιών πήξης PT,APTT,I, D–dimers
- Σε τέτοιο ενδεχόμενο προτείνεται να πραγματοποιείταιως ρουτίνα στην εισαγωγή και τουλάχιστον ανά διήμερο (επί φυσιολογικών τιμών) σε νοσηλευόμενους ασθενείς με σταθερή μη κρίσιμη νόσο.
D–dimers– ερμηνεία αποτελεσμάτων:
α) σε περίπτωση υψηλών, περισσότερο 2-3 φορές του φυσιολογικού θα πρέπει οι θεράποντες ιατροί να βρίσκονται σε εγρήγορση «καθώς έχουν συσχετιστεί με δυσμενή πρόγνωση- και θρομβοπροφύλαξη (πάντα σε άτομα χωρίς αυξημένο αιμορραγικό κίνδυνο-εξατομίκευση)».
β) σε περίπτωση μετρίως αυξημένα ή αρνητικά συστήνεται ομοίως θρομβοπροφύλαξη «πάντα με εξατομίκευση κινδύνου θεωρώντας πως ο κάθε νοσηλευόμενος ασθενής, ακόμη και οι νεώτεροι σε ηλικία εμπίπτει τουλάχιστον σε μία κατάσταση αυξημένου κινδύνου –όπως ακινητοποίηση ή οξεία σοβαρή νόσος».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η σύσταση ενισχύεται από την γνώση της αντιφλεγμονώδους ιδιότητας της LMWH σε μία λοίμωξη χαρακτηριζόμενη από έκρηξη κυττοκινών.
Διάρκεια
Σε ότι αφορά στο χρονικό διάστημα της θρομβοπροφύλαξης εκτιμάται ότι θα πρέπει να παρατείνεται «τουλάχιστον για μια βδομάδα μετά την έξοδο από το νοσοκομείο ιδιαίτερα σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για θρόμβωση και μικρό αιμορραγικό κίνδυνο(εξατομίκευση). Μόνο επί παρατεταμένης ακινητοποίησης συνίσταται η επιπλέον της εβδομάδας παράταση της προφύλαξης».
Για μη νοσηλευόμενοι ασθενείς με COVID-19
Στη περίπτωση των μη νοσηλευόμενων ασθενών δεν συνιστάται γενικευμένη θρομβοπροφύλαξη εκτός ειδικών περιστάσεων που θα αξιολογήσει ο θεράπων ιατρός: Ιστορικό φλεβοθρόμβωσης -ΠE, γνωστή θρομβοφιλία και κάθε ασθενής αυξημένου κινδύνου για θρόμβωση με πυρετό και κλινοστατισμό.(εξατομίκευση βάσει αιμορραγικού κινδύνου).
Ασθενείς σε χρόνια από του στόματος αντιπηκτική αγωγή (DOACs ή κουμαρινικά)
Σε περίπτωση που νοσηλευθούν προτείνεται να μετατραπεί η αγωγή σε LMWH.
Σημειώνεται ότι πιθανότητα επιδείνωσης της κλινικής πορείας ακόμη και σε φαινομενικά ήπια νόσο δικαιολογεί την μετατροπή της αντιπηκτικής αγωγής σε παρεντερική.
Εγκυμοσύνη
Σε εγκύους με γνωστή θρομβοφιλία που δεν είναι σε θρομβοπροφύλαξη, θα πρέπει να χορηγείται όταν προκύψει εμπύρετο περιστατικό, ακινητοποίηση ιδιαίτερα αν είναι παχύσαρκη, μεγάλης ηλικίας, κ.ά΄. Σε αυτή την περίπτωση προστίθεται θρομβοπροφύλαξη με LMWH. Η σύσταση ισχύει για εγκύους με συμπτωματική λοίμωξη από COVID.