Τα μέτρα φεύγουν, ο ιός παραμένει…

Σήμερα, η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τον οδικό χάρτη πάνω στον οποίο θα προχωρήσουμε στην σταδιακή άρση της καραντίνας. Μην ξεγελιέστε όμως. Τα μέτρα φεύγουν, αλλά ο ιός μένει και καραδοκεί…

Πολλοί με βομβαρδίζουν με ερωτήματα: «Μήπως είναι πρόωρη η άρση των μέτρων;». «Και τώρα που θα κυκλοφορούμε ελεύθερα, δεν θα εξαπλωθεί ο ιός;». «Για ποιο λόγο, θα ανοίξουν δημοτικά και νηπιαγωγεία;». Εύλογη η ανησυχία και οι απορίες.

Ας δούμε πρώτα αν πρέπει ή όχι να αρθούν τα μέτρα. Θεωρητικά αν ο στόχος μας ήταν να εκριζώσουμε τον ιό, τότε δεν πρέπει να αρθούν τα μέτρα. Για να το πετύχουμε αυτό, θα έπρεπε να μείνουμε σε καραντίνα τόσο ώστε να μηδενίσουμε τα επιβεβαιωμένα κρούσματα και στη συνέχεια να κλείσουμε τα σύνορα, ώστε να μη μπει κανείς, μέχρις ότου ο ιός εξαφανιστεί από όλο τον πλανήτη.

Είναι φανερό ότι κάτι τέτοιο είναι ανεδαφικό. Συνεπώς, αργά ή γρήγορα, θα έπρεπε να άρουμε τα μέτρα. Ας δούμε λοιπόν αν τώρα είναι μια καλή στιγμή. Οποιαδήποτε στιγμή και αν αποφασίζονταν κάτι τέτοιο, θα υπήρχε κάποιο ρίσκο. Σε καμία στιγμή στο μέλλον δεν θα είχαμε μηδενικό κίνδυνο.

Οι υπεύθυνοι επιστήμονες και το επιτελείο της κυβέρνησης στάθμισαν το γεγονός ότι ο ρυθμός μετάδοσης της πανδημίας (ο περιβόητος δείκτης R0) είναι σταθερά κάτω από το πολυπόθητο 1 και αποφάσισαν την «έξοδο».

Προσέχετε τώρα. Δεν είναι «έξοδος του Μεσολογγίου». Θα επιχειρηθεί να γίνει συντεταγμένα, με προσεκτικά επιλεγμένα βήματα. Όπως έχουμε πει, η άρση των μέτρων θα γίνει σε 3 ή 4 φάσεις, με μεσοδιάστημα 2 εβδομάδων.

Με αυτόν τον τρόπο, σε κάθε φάση θα αξιολογείται αν όλα εξελίσσονται ομαλά, πριν προχωρήσουμε στην επόμενη. Αντιστρόφως, αν παρατηρηθεί ότι δημιουργείται πρόβλημα, δηλαδή, αύξηση κρουσμάτων, νοσηλειών κλπ πάνω από κάποιο επίπεδο, τότε είναι δυνατόν να επανέρχονται κάποια μέτρα σε συγκεκριμένη περιοχή ή και στο σύνολο της χώρας.

Υπό το πρίσμα, αυτό και για όσους εύλογα ανησυχούν για το άνοιγμα των δημοτικών και νηπιαγωγείων, πρέπει να σημειώσω ότι δεν είναι βέβαιο ότι θα ανοίξουν. Όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία των επιδημιολογικών δεικτών με το άνοιγμα των λυκείων και των γυμνασίων και των μέτρων, που θα προηγηθούν.

Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφερθεί ότι οι αρμόδιοι επιστήμονες έχουν προτείνει στην κυβέρνηση ότι το άνοιγμα των σχολείων μπορεί να γίνει μόνο εφόσον τηρηθούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως να υπάρξει απόσταση 2 μέτρων μεταξύ των μαθητών, η χρήση αντισηπτικών σε κάθε αίθουσα κλπ.

Κατά συνέπεια, οι λοιμωξιολόγοι δεν έχουν συμφωνήσει στο άνοιγμα των σχολείων. Περιέγραψαν τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες μπορούν να λειτουργήσουν, αλλά επαφίεται στους αρμοδίους του υπουργείου Παιδείας να τις ικανοποιήσουν…

Πάντως, έχει τεθεί να δοθεί η δυνατότητα σε μαθητές, οι οποίοι διαβιούν με ευπαθή άτομα (συγγενείς με υποκείμενο νόσημα) ή είναι οι ίδιοι ευάλωτοι να μην επιστρέψουν στο σχολείο, αλλά να παρακολουθήσουν μαθήματα μέσω ψηφιακής πλατφόρμας.

Καλό πάντως θα ήταν να μας δοθεί η ευκαιρία να ανοίξει η πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Για να δοκιμάσουμε μέτρα και συμπεριφορές σε όλη τη σχολική κοινότητα. Θα είναι μία πολύτιμη άσκηση ετοιμότητας για το Σεπτέμβριο, διότι και τότε ο ιός θα είναι εδώ. Και τα διλήμματα κάποια στιγμή θα κληθούμε να τα διαχειριστούμε.

Φυσικά, πολλές αβεβαιότητες παραμένουν. Δεν γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι έχουν «περάσει» τον ιό και σε ποιο βαθμό έχουν ανοσία. Δεν έχουμε αξιόπιστα τεστ αντισωμάτων. Δεν έχουμε εγκεκριμένα φάρμακα. Και δεν ξέρουμε αν και πότε θα έχουμε στη διάθεσή μας ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο.

Μαθηματικώς είναι βέβαιο ότι με την άρση της καραντίνας θα αυξηθούν οι πιθανότητες διασποράς του ιού. Γι’ αυτό και η άρση θα γίνει σταδιακά και με προσεκτική παρακολούθηση της χαλάρωσης των μέτρων. Παράλληλα, έχει ενισχυθεί η δυνατότητά μας να κάνουμε διαγνωστικά τεστ για να εντοπίζουμε πιθανές εστίες μικροεξάρσεων.

Επίσης, έχει ενισχυθεί σημαντικά σε προσωπικό και εξοπλισμό το ΕΣΥ, ώστε να ανταπεξέλθει σε ενδεχόμενη αναζωπύρωση της πανδημίας. Και έχουν αναπτυχθεί πρωτοβουλίες και μηχανισμοί, ώστε να λειτουργούμε χωρίς φυσική παρουσία με ηλεκτρονικά συστήματα εξ αποστάσεως.

Σημείο κλειδί για όλη την επόμενη περίοδο και μέχρις ότου έχουμε στη διάθεσή μας κάποιο εμβόλιο, είναι η εφαρμογή δύο απλών μέτρων: Να τηρούμε απόσταση 2 μέτρων από άλλους και να απολυμαίνουμε συχνά τα χέρια μας. Και όταν δεν μπορεί να εφαρμοστεί το πρώτο και είμαστε σε κλειστό χώρο, να φοράμε προστατευτική μάσκα.