Τα νεότερα δεδομένα για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα

Αξιοσημείωτα νέα δεδομένα από μελέτες για τον καρκίνο του πνεύμονα ανακοινώθηκαν ήδη από την 2η ημέρα στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO 2023).

Τα στοιχεία παρουσιάζουν συνοπτικά οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Αγγελική Ανδρικοπούλου, Μαρία Καπαρέλου, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας).

CheckMate 77T

Η  περιεγχειρητική χορήγηση ανοσοθεραπείας με νιβολουμάμπη σε ασθενείς με δυνητικά εξαιρέσιμο μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα πνεύμονα σταδίου ΙΙΑ -ΙΙΙΒ οδήγησε σε αύξηση του ποσοστού παθολογοανατομικής πλήρους ανταπόκρισης της νόσου από σχεδόν 5% σε 25% και βελτίωσε το διάστημα ελεύθερο υποτροπής νόσου (HR: 0.58; Event–free survival: not reached versus 18.4 μήνες). Το όφελος ήταν ακόμη μεγαλύτερο για τους ασθενείς σταδίου ΙΙΙ (HR: 0.51 vs 0.81), στους ασθενείς με πλακώδη ιστολογικό τύπο (HR: 0.46 vs 0.72) και σε καπνιστές (HR: 0.46 vs 0.72) εάν και οι μη καπνιστές ήταν λίγοι αριθμητικά. Με την ανακοίνωση της μελέτης CheckMate 77T πλέον καθιερώνεται και η συνέχιση της θεραπείας με νιβολουμάμπη ως επικουρική μετά το χειρουργείο για ένα έτος. Αξίζει να σημειωθεί πως η περιεγχειρητική θεραπεία με νιβολουμάμπη έδειξε όφελος σε όλους τους ασθενείς ανεξαρτήτως έκφρασης PD–L1.  

KEYNOTE-671

Στο φετινό ESMO ανακοινώθηκαν και τα αποτελέσματα της συνολικής επιβίωσης όπου συνεχίζει να υπάρχει όφελος (HR: 0.72; 95% CI; 0.56-0.93; P =.00517). Μάλιστα το όφελος της συνολικής επιβίωσης συνεχίζει να αυξάνεται όσο αυξάνεται η παρακολούθηση: στα 4 έτη το ποσοοστό συνολικής επιβίωσης είναι 67% στο σκέλος του pembrolizumab έναντι 52% στο σκέλος του εικονικού φαρμάκου. Αυτή αποτελεί την πρώτη μελέτη νεοεπικουρικής θεραπείας σε δυνητικά εγχειρήσιμο καρκίνο πνεύμονα που επιτυγχάνει βελτίωση της συνολικής επιβίωσης από την δεκαετία του 90.

ALINA

Η επικουρική θεραπεία με alectinib καθιερώνεται σε ασθενείς με χειρουργηθέν ALK-μεταλλαγμένο καρκίνο του πνεύμονα. Η θεραπεία θα αφορά ασθενείς σταδίου IB (δηλαδή όγκους >4cm) έως ΙΙΙΑ. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν μετά το χειρουργείο θεραπεία με alectinib για 2 έτη έναντι χημειοθεραπείας με βάση την πλατίνα για 4 κύκλους. Η επικουρική θεραπεία με alectinib μείωσε την πιθανότητα υποτροπής της νόσου κατά 76% σε σχέση με την χημειοθεραπεία με βάση τη πλατίνα δηλαδή το ποσοστό των ασθενών που δεν είχαν υποτροπιάσει στα 3 έτη από 54% σε 89%. Η θεραπεία με alectinib ήταν καλά ανεκτή με διαχειρίσιμο προφίλ τοξικότητας. Αξίζει να σημειωθεί πως οι ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα που φέρουν ALK αναδιατάξεις αποτελούν το 4-5%.

Για την μεταστατική νόσο

PAPILLON

Η προσθήκη του amivantamab στην χημειοθεραπεία ως θεραπεία 1ης γραμμής σε ασθενείς με μετάλλαξη ένθεσης στο εξώνιο 20 του EGFR μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής κατά 60% αυξάνοντας μέσο διάστημα ελεύθερο υποτροπής νόσου από 6.7 μήνες σε 11.4 μήνες. Ωστόσο, διαπιστώθηκε με μία αύξηση της τοξικότητας καθώς το 7% των ασθενών διέκοψαν την θεραπεία. Τα δεδομένα συνολικής επιβίωσης δεν είναι ακόμη ώριμα ωστόσο υπάρχει μία τάση αύξησης και της συνολικής επιβίωσης από την προσθήκη του amivantamab στην πρώτη γραμμή. Τα δεδομένα αυτά είναι πολύ σημαντικά ειδικά μετά την ανακοίνωση των αρνητικών αποτελεσμάτων του άλλου εγκεκριμένου EGFR αναστολέα για ασθενείς με μετάλλαξη στο εξώνιο 20 του EGFR mobocertinib στην πρώτη γραμμή θεραπείας (μελέτη EXCLAIM-2) που οδηγεί στην απόσυρση του φαρμάκου από την δεύτερη γραμμή θεραπείας. Παράλληλα, ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης LIBRETTO-431 για τους ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα πνεύμονα με σύντηξη RET. Η μελέτη έδειξε πως η θεραπεία με selpercatinib, έναν ισχυρό αναστολέα της RET κινάσης οδήγησε σε διπλασιασμό του διαστήματος ελεύθερο προόδου νόσου (25 μήνες έναντι 11 μήνες) συγκριτικά με την χημειοθεραπεία με ή χωρίς ανοσοθεραπεία.    

LIBRETTO-531

Θετικά αποτελέσματα ανακοινώθηκαν για το φάρμακο ιστον RET-μεταλλαγμένο μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς. Στη μελέτη  συμμετείχε και η Θεραπευτική Κλινική του Νοσοκομείου  «Αλεξάνδρα» ως ερευνητικό κέντρο. Εκτιμάται πως αλλάζει την θεραπευτική αντιμετώπιση του νοσήματος. Το μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς αποτελεί το 5% των καρκίνων του θυρεοειδούς. Μεταλλάξεις του  RET γονιδίου βρίσκονται στο 100% των κληρονομικών περιπτώσεων και στο 40-60% των σποραδικών περιπτώσεων μυελοειδούς καρκινώματος θυρεοειδούς. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν θεραπεία είτε με selpercatinib είτε με cabozantinib ή vandetanib. Η θεραπεία με selpercatinib οδήγησε σε ένα εντυπωσιακά μεγαλύτερο μέσο διάστημα ελεύθερο προόδου νόσου μειώνοντας τον κίνδυνο υποτροπής ή θανάτου κατά 72% και αυξάνοντας το ποσοστό ανταπόκρισης της νόσου από 39% σε 69% με το 12% των ασθενών να επιτυγχάνουν πλήρη ύφεση.