Τα πρώτα εργαστήρια αναφοράς της ΕΕ για τη δημόσια υγεία

Από την 1η Ιανουαρίου 2025, τέθηκαν σε λειτουργία τα πρώτα έξι εργαστήρια αναφοράς (EURL) της Ε.Ε. για τη δημόσια υγεία. Στόχος είναι να ενισχύσουν την άμυνα της ΕΕ απέναντι σε σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία.

Τα EURL αποτελούν κοινοπραξίες επιστημονικής εμπειρογνωμοσύνης από όλη την ΕΕ και θα συμβάλλουν στη βελτίωση της ετοιμότητας της ΕΕ και στην εξασφάλιση ταχείας ανίχνευσης και ανταπόκρισης σε περίπτωση κρουσμάτων κάποιας μεταδοτικής νόσου. Τα πρώτα έξι EURL καλύπτουν τους ακόλουθους τομείς:

• Αντιμικροβιακή αντοχή (AMR) στα βακτήρια (επικεφαλής της κοινοπραξίας Statens Serum Institut, Δανία)
• Ιικά παθογόνα που μεταδίδονται με φορείς (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Ολλανδία)
• Αναδυόμενα παθογόνα από τρωκτικά και άλλα ζωονοσογόνα παθογόνα (Folkhälsomyndigheten, Σουηδία)
• Βακτηριακά παθογόνα υψηλού κινδύνου, αναδυόμενα και ζωονοσογόνα Robert Koch-Institut (RKI), Γερμανία
• Λεγεωνέλα (Hospices Civils de Lyon, Γαλλία)
• Διφθερίτιδα και κοκκύτης (University of Turku, Φινλανδία)

Ο κανονισμός 2022/2371 για τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία εισήγαγε νομική εντολή για τον ορισμό και την εφαρμογή ευρωπαϊκών εργαστηρίων αναφοράς στη δημόσια υγεία. Τον Μάρτιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε έναν εκτελεστικό κανονισμό που όριζε τα πρώτα έξι EURL για τη δημόσια υγεία. Άλλα τρία EURL ορίστηκαν με εκτελεστικό κανονισμό τον Νοέμβριο του 2024.

Κάθε δίκτυο EURL για τη δημόσια υγεία θα λειτουργεί και θα συντονίζεται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC). Όλα τους χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος EU4Health.

Τα EURL θα υποστηρίξουν τα εθνικά εργαστήρια δημόσιας υγείας διασφαλίζοντας τη συγκρισιμότητα των δεδομένων και την ενίσχυση της ικανότητας σε εργαστηριακές μεθόδους σε επίπεδο ΕΕ. Αυτό περιλαμβάνει προσπάθειες ευθυγράμμισης όσον αφορά τη διάγνωση και τις εξετάσεις για την επιτήρηση, την κοινοποίηση και την αναφορά ασθενειών.