Θερμοπληξία: Τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοούμε

Από τον Ηλία Μούτσιο

Ειδικό Παθολόγο

Η θερμοπληξία είναι η υπερθέρμανση (υπερθερμία) του σώματος, δηλαδή η αύξηση της θερμοκρασίας του που μπορεί να φτάσει σε υψηλά και επικίνδυνα επίπεδα. Πρόκειται για μια βαριά και επείγουσα κλινική κατάσταση, που εμφανίζεται συνήθως σε περιόδους καύσωνα και προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένα και εξασθενημένα άτομα. Τα συμπτώματά της μπορεί να μοιάζουν με αυτά της καρδιακής προσβολής ή του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Πώς λειτουργεί το «εσωτερικό» μας θερμόμετρο

Τα θηλαστικά έχουν έναν θερμορυθμιστικό μηχανισμό που τους επιτρέπει να υπόκεινται σε μεγάλες διακυμάνσεις της εξωτερικής θερμοκρασίας, διατηρώντας τη θερμοκρασία του σώματός τους σταθερή. Αυτό σημαίνει ότι στο εξωτερικό περιβάλλον μπορεί μεν η θερμοκρασία να είναι +40 ή -40 βαθμούς Κελσίου, αλλά οι εσωτερικοί ιστοί του σώματος διατηρούνται σε θερμοκρασία 36,6-37,1 βαθμών Κελσίου. Όταν το περιβάλλον είναι κρύο, το σώμα παράγει θερμότητα για να παραμείνει ζεστό, ενώ όταν το περιβάλλον είναι θερμό, το σώμα αποβάλλει θερμότητα για να μην ανεβεί η θερμοκρασία του (το σώμα αποβάλλει θερμότητα περιορίζοντας τις καύσεις του, διευρύνοντας τα μικρά αγγεία, αυξάνοντας την εφίδρωση και επιταχύνοντας την αναπνοή).

Υψηλή θερμοκρασία, υγρασία και άπνοια προϋποθέσεις για θερμοπληξία

Ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός έχει έδρα τον εγκέφαλο και μερικές φορές αποκαλείται απλά «θερμοστάτης». Κάποιες φορές, όμως, αυτός ο μηχανισμός μπορεί να μπλοκάρει και να υπάρξει υπερθερμία ή υποθερμία. Ένας τρόπος που μπορεί να συμβεί υπερθερμία είναι η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο (ηλίαση).

Το τρίπτυχο «υψηλή θερμοκρασία-υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία-άπνοια» συνιστά την προϋπόθεση της θερμοπληξίας.

Ποιοι είναι επιρρεπείς

Από τη δεκαετία του 1980 και μετά, τα μέσα ενημέρωσης υιοθέτησαν τον όρο «καύσωνας», υπονοώντας θερμοκρασίες που μπορεί να προκαλέσουν θερμοπληξία.

Επιρρεπείς σε θερμοπληξία, εκτός από τα ηλικιωμένα άτομα, είναι οι ασθενείς που λαμβάνουν αγγειοδιασταλτικά και διουρητικά φάρμακα, δηλαδή τα άτομα

που πάσχουν από αρτηριακή υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς και όσα πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.

Προδιαθεσικοί παράγοντες για εκδήλωση θερμοπληξίας

Ηλικία άνω των 65 ετών

· Καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική δυσπραγία

· Χρήση αλκοόλ ή κατασταλτικών φαρμάκων

· Χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, φαινοθειαζινών, αντιπαρκινσονικών κτλ.

· Ιστορικό παλαιότερης θερμοπληξίας

· Παχυσαρκία

· Εργασία υπό πολύ υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος

Τα συμπτώματα που πρέπει να μας ανησυχήσουν για θερμοπληξία

Πρώτο σύμπτωμα, συνήθως, είναι οι κράμπες, λόγω της απώλειας αλάτων

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο περιοδικό Pharma PLUS Link εδώ