Θετικά αποτελέσματα του φαρμάκου Anakinra σε ασθενείς με COVID-19

Ένα από τα φάρμακα που δοκιμάζονται διεθνώς κατά της COVID-19 είναι το Anakinra. Νέα μελέτη έδειξε ότι η χορήγησή του μείωσε τόσο την ανάγκη για επεμβατικό μηχανικό αερισμό σε μονάδα εντατικής θεραπείας, όσο και τη θνησιμότητα μεταξύ ασθενών με σοβαρή νόσο COVID-19, με ασφαλές προφίλ παρενεργειών.

Το Anakinra είναι της ανταγωνιστής του υποδοχέα της IL-1 και στη θεωρία μπορεί να βοηθήσει, καθώς η λοίμωξη από κοροναϊό οδηγεί στην παραγωγή ιντερλευκίνης IL-1β, IL-6, παράγοντα νέκρωσης όγκου (TNF) και άλλων κυτταροκινών, που είναι γνωστό πως εμπλέκονται στο μηχανισμό και άλλων αυτοφλεγμονωδών διαταραχών.

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet Rheumatology μία μελέτη, στην οποία αξιολογήθηκε η εκτός ένδειξης χορήγηση του «Anakinra» σε νοσηλευόμενους βαρέως πάσχοντες ασθενείς με COVID-19. Τα κύρια ευρήματα της μελέτης συνοψίζουν οι γιατροί Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Γαβριατοπούλου, Ιωάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Η μελέτη με την ονομασία Ana-COVID πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία και συμπεριέλαβε νοσηλευόμενους ασθενείς COVID-19 και σοβαρή πνευμονία. Οι ασθενείς στην πειραματική ομάδα έλαβαν το Anakinra υποδορίως (100 mg δύο φορές την ημέρα για τις πρώτες 72 ώρες και στη συνέχεια 100 mg ημερησίως για 7 ημέρες) παράλληλα με τη συνήθη υποστηρικτική αγωγή. Οι ασθενείς στην ομάδα ελέγχου έλαβαν μόνο τη συνήθη υποστηρικτική αγωγή.

Από τις 24 Μαρτίου έως τις 6 Απριλίου 2020, 52 διαδοχικοί ασθενείς συμπεριελήφθησαν στην ομάδα του «Anakinra» και 44 ασθενείς στην ομάδα ελέγχου. Δεκατρείς (25%) ασθενείς από την ομάδα του «Αnakinra» και 32 (73%) ασθενείς από την ομάδα ελέγχου εισήχθησαν σε μονάδα εντατικής θεραπείας για να υποστηριχθούν με επεμβατικό μηχανικό αερισμό και κάποιοι εξ αυτών κατέληξαν.

Στην πολυπαραγοντική ανάλυση η θετική θεραπευτική επίδραση του «Anakinra» παρέμεινε στατιστικά σημαντική. Επτά (13%) ασθενείς στην ομάδα του «Anakinra» και τέσσερις (9%) ασθενείς στην ομάδα ελέγχου παρουσίασαν διαταραχές στην ηπατική λειτουργία.

Συμπερασματικά, το «Anakinra» μείωσε τόσο την ανάγκη για επεμβατικό μηχανικό αερισμό σε μονάδα εντατικής θεραπείας, όσο και τη θνησιμότητα μεταξύ ασθενών με σοβαρή νόσο COVID-19, με ασφαλές προφίλ παρενεργειών. Η επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας του εν λόγω παράγοντα απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση στα πλαίσια τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών.

Το Anakinra κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία KINERET και αφορά κυρίως για τη θεραπεία της ρευμετοειδούς αρθρίτιδας. Έχει αναπτυχθεί από τη Σουηδική εταιρεία SOBI.  To φάρμακο έχει εγκριθεί επίσης για τη θεραπεία:

• περιοδικών συνδρόμων σχετιζόμενων με την κρυοπυρίνη (CAPS). Τα CAPS αποτελούν παράδειγμα μιας ομάδας υποτροπιαζουσών φλεγμονωδών παθήσεων που είναι γνωστές ως περιοδικά πυρετικά σύνδρομα. Οι ασθενείς με CAPS παρουσιάζουν μεταβολή στο γονίδιο που παράγει μια πρωτεΐνη που ονομάζεται κρυοπυρίνη και το οποίο προκαλεί την υπερδιέγερσή της με αποτέλεσμα την εμφάνιση φλεγμονής σε πολλά μέρη του σώματος και την εκδήλωση συμπτωμάτων όπως πυρετός, εξάνθημα, πόνος στις αρθρώσεις και κόπωση. Επίσης, ενδέχεται να εμφανιστούν και σοβαρής μορφής αναπηρίες, όπως κώφωση και απώλεια της όρασης.
• του οικογενή μεσογειακού πυρετού, ενός ακόμη κληρονομικού συνδρόμου περιοδικού πυρετού, το οποίο προκαλεί επαναλαμβανόμενα πυρετικά επεισόδια, φλεγμονή και πόνο σε διάφορα μέρη του σώματος, μεταξύ άλλων στην κοιλιακή χώρα (κοιλιά), τις αρθρώσεις και τον θώρακα. Ενδέχεται να συνδέεται με τη συσσώρευση επιβλαβών πρωτεϊνικών εναποθέσεων (αμυλοείδωση) σε όργανα όπως τα νεφρά. Το Kineret πρέπει να χορηγείται μαζί με ακόμη ένα φάρμακο, την κολχικίνη, κατά περίπτωση·
• της νόσου του Still, που προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων καθώς και εξάνθημα και πυρετό.