Θετικά νέα στη μάχη κατά του μελανώματος

Κακοήθης δερματικός όγκος, από τους πιο δυνητικά επικίνδυνους τύπους καρκίνου, το μελάνωμα, μπορεί να διασπαρεί σχεδόν σε κάθε όργανο ή ιστό του σώματος και να οδηγήσει στο θάνατο μέσα σε ένα χρόνο μετά την υποτροπή του σε απομακρυσμένα σημεία.

Το βάθος της διήθησης είναι ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης όσον αφορά την έκβαση και στους ασθενείς που βρίσκονται στο στάδιο ΙΙΙ και το μελάνωμα έχει επεκταθεί σε γειτονικούς λεμφαδένες (περίπου 2/3 των περιπτώσεων όπου υπάρχει μετάσταση), συνήθως επιλέγεται η χειρουργική αφαίρεση. Σε αυτή την περίπτωση και στους ασθενείς υψηλού κινδύνου, μετά το χειρουργείο χορηγείται συνήθως επικουρική αγωγή για να προληφθεί υποτροπή και επανεμφάνιση της νόσου.

Στη μάχη κατά της νόσου μετεγχειρητικά, θετικά μηνύματα προκύπτουν από τα νέα δεδομένα κλινικής μελέτης για την αποτελεσματικότητα επικουρικής ανοσοθεραπείας. Ειδικότερα, η χορήγηση επικουρικής θεραπείας με pembrolizumab σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με μελάνωμα σταδίου ΙΙΙ το οποίο είχε προηγουμένως εξαιρεθεί χειρουργικά, επέφερε σημαντική μείωση που ξεπερνά το 40% στον κίνδυνο υποτροπής ή θανάτου, όπως έδειξε η μελέτη φάσης 3, KEYNOTE- 054, τα ευρήματα της οποίας ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας για την Έρευνα του Καρκίνου στο Σικάγο και δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση The New England Journal of Medicine.

Ειδικότερα, όπως ανακοινώθηκε, η χορήγηση του pembrolizumab επιμήκυνε σημαντικά το διάστημα ελεύθερο υποτροπής μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο υποτροπής της νόσου ή θανάτου κατά 43% σε σχέση με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Επιπλέον, στην διάρκεια ενός χρόνου, στον συνολικό πληθυσμό της μελέτης, οι ασθενείς που έλαβαν pembrolizumab και ήταν ελεύθεροι υποτροπής ανήλθαν σε ποσοστό 75,4% σε σχέση με 61% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό των ασθενών που έλαβε εικονικό φάρμακο, ενώ στους 18μηνες, ελεύθερο υποτροπής παρέμεινε το 71,4% των ασθενών που έλαβε pembrolizumab σε σχέση με το 53,2% στο σκέλος των ασθενών με εικονικό φάρμακο.

Σημαντικό είναι επίσης ότι οι ασθενείς με θετική έκφραση του PD-L1 και οι οποίοι έλαβαν pembrolizumab είχαν σημαντική επιμήκυνση του διαστήματος ελεύθερου υποτροπής συγκριτικά με το σκέλος του εικονικού φαρμάκου. Επίσης, στην ομάδα που έλαβε την υπό διερεύνηση θεραπεία, το όφελος στο ελεύθερο υποτροπής διάστημα ήταν παρόμοιο στους ασθενείς των οποίων οι όγκοι είχαν αρνητική έκφραση του PD-L1 σε σχέση με εκείνους οι οποίοι δεν είχαν υποβληθεί στην αντίστοιχη εξέταση.

Το προφίλ ασφάλειας ήταν το ίδιο με αυτό που είχε παρατηρηθεί σε προηγούμενες μελέτες ασθενών με προχωρημένο μελάνωμα. Η KEYNOTE- 054 είναι μια τυχαιοποιημένη δίπλα τυφλή μελέτη φάσης 3 η οποία αξιολόγησε την επικουρική θεραπεία με pembrolizumab συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με μελάνωμα σταδίου ΙΙΙ το οποίο είχε προηγουμένως εξαιρεθεί χειρουργικά. Στη μελέτη συμμετείχαν 1.019 ασθενείς οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν προκειμένου να λάβουν ενδοφλέβια pembrolizumab 200mg ή εικονικό φάρμακο κάθε τρεις εβδομάδες μέχρι και ένα χρόνο.

Πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία της μελέτης ήταν το διάστημα ελεύθερο υποτροπής για όλους τους ασθενείς καθώς και για τους ασθενείς που οι όγκοι τους είχαν έκφραση του PD-L1. Με βάση το πρωτόκολλό της, η μελέτη συνεχίζεται για την διερεύνηση των δευτερευόντων καταληκτικών σημείων, συμπεριλαμβανομένης και της συνολικής επιβίωσης.