“Θολό το τοπίο” των μολυσματικών ασθενειών στους χρήστες – Τι φοβούνται οι επιστήμονες

Μια συγκρατημένη αισιοδοξία αποπνέει η ετήσια έκθεση για την Κατάσταση των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα 2015 του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ), αναφορικά με τις μολυσματικές ασθένειες στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών ουσιών.

Σύμφωνα με αυτήν, το 2014 και 2015 συνεχίζεται η μείωση του αριθμού νέων κρουσμάτων HIV (από 547 το 2012, σε 106 το 2014 και σε 71αν το 2015). Όπως υπογραμμίζουν όμως οι επιστήμονες που συνέταξαν την έκθεση, παρά τη σχετικά ενθαρρυντική εικόνα στην πραγματικότητα το «τοπίο» είναι «θολό».

Αυτό οφείλεται αφενός στο γεγονός της έλλειψης αντιδραστηρίων για τοξικολογικούς ελέγχους, που παρουσιάστηκε στο Πρόγραμμα Υποκατάστασης το 2014, αφετέρου στην περαίωση του πολυφασικού προγράμματος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013. Το σύστημα των εξετάσεων δεν είναι όμως το μόνο που υπολειτουργεί, καθώς τα προγράμματα διανομής συριγγών και συνέργων που διανεμήθηκαν το 2014 επίσης έχουν μειωθεί, κυρίως λόγο της ολοκλήρωσης διαφόρων προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2014 μοιράστηκαν 368.246 σύριγγες έναντι 429.517 το 2013.

«Κινδυνεύει έτσι να απαξιωθεί η επιτυχημένη προσπάθεια των προηγούμενων χρόνων για την αντιμετώπιση της επιδημίας HIV/AIDS» τονίζει η Μαρία Τερζίδου, Ψυχολόγος, Επιστημονικά Υπεύθυνη ΕΚΤΕΠΝ. «Ας μην αποκλείουμε, λοιπόν, μια δυσάρεστη έκπληξη του χρόνου», προσθέτει. Αντανακλώντας τις μειώσεις στον αριθμό νέων διαγνώσεων, το 2014 ο επιπολασμός της HIV λοίμωξης παρουσίασε τάση μείωσης σε χρήστες ενέσιμων ουσιών που εισήλθαν για θεραπεία και εξετάστηκαν. Ειδικότερα, τα επίπεδα επιπολασμού κυμάνθηκαν μεταξύ 6% και 9%, ανάλογα με το δείγμα χρηστών. Στην Αττική, η HIV λοίμωξη ήταν σημαντικά υψηλότερη, καθώς ο επιπολασμός κυμάνθηκε μεταξύ 11% και 15%.

«Η κατάσταση είναι χειρότερη από ποτέ, καθώς αντανακλά την επιδείνωση των υλικών συνθηκών ζωής» σχολιάζει ο Πρόεδρος του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας, Μάριος Ατζέμης.

Ανησυχία αποπνέουν και τα στοιχεία που αφορούν στην Ηπατίτιδα C στους χρήστες ενέσιμων ουσιών, καθώς ο αριθμός νέων κρουσμάτων HCV παραμένει σταθερά υψηλός την περίοδο 2012-2014. «Ιδιαίτερα στους χρήστες κάτω των 25 ετών ή με σύντομο ιστορικό ενέσιμης χρήσης, τα υψηλά επίπεδα HCV είναι ενδεικτικά της συνεχιζόμενης υιοθέτησης ενέσιμης συμπεριφοράς υψηλού κινδύνου στον πληθυσμό αυτό, αλλά και της εισόδου στη θεραπεία ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού χρηστών μεγαλύτερης ηλικίας και μεγαλύτερης μέσης διάρκειας ενέσιμης χρήσης» αναφέρει ο κ. Τερζίδου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό όσων προσέγγισαν τις θεραπευτικές υπηρεσίες της χώρας κυμάνθηκε το 2014 μεταξύ 67% και 74%, ενώ ήταν σημαντικά υψηλότερο στην Αττική σε σύγκριση με άλλες περιοχές. Στο σημείο αυτό, μάλιστα, η κ. Τερζίδου υπογραμμίζει την ανάγκη η Πολιτεία να «σκύψει» πάνω από τους συγκεκριμένους ασθενείς, δίνοντάς τους τη δυνατότητα πρόσβασης σε νέα φάρμακα με τα οποία επιτυγχάνεται η πλήρης ίαση της νόσου, εφόσον αυτή βρίσκεται στα αρχικά της στάδια.

Αξιοσημείωτο είναι, τέλος, το γεγονός ότι μόνο 1ας στους 4 εξετασθέντες για Ηπατίτιδα Β βρίσκεται εμβολιασμένος, παρά τον υποχρεωτικό βρεφικό εμβολιασμό που ισχύει δεκαετίες, και παρά το γεγονός ότι οι φορείς θεραπείας συστήνουν εμβολιασμό σε χρήστες που δεν τον έχουν κάνει.