Τι ανησυχεί τους επιστήμονες στο στέλεχος ‘Ομικρον

Συναγερμό έχει προκαλέσει παγκοσμίως ο εντοπισμός του νέου στελέχους του SARS-CoV-2 «Όμικρον», και ήδη ο ΠΟΥ το χαρακτήρισε ένα στέλεχος «ανησυχίας». Στην πραγματικότητα ένα «σύννεφο» ασάφειας καλύπτει το τι συμβαίνει με τη νέα παραλλαγή.

Καθώς το νέο στέλεχος φέρει πλήθος νέων μεταλλάξεων του στελέχους στην περιοχή της ακίδας (spike του ιού) οι επιστήμονες ανησυχούν για την αποτελεσματικότητα των  ήδη παραγόμενων εμβολίων.  Όμως δεν έχει εξακριβωθεί ότι ο αυξημένος αριθμός των μεταλλάξεων του  νέου στελέχους του ιού,  επιφέρει αυξημένη μολυσματικότητα, αλλά κάποια πρώτα δεδομένα υποστηρίζουν τη θεώρηση αυτή. Σημειώνεται ότι ο γνωστός λοιμωξιολόγος  Anthony Fauci υποστήριξε ότι οι μοναδικές μεταλλάξεις αυτού του στελέχους, το καθιστούν διαφορετικό σε σχέση με όσα έχουμε δει ως τώρα, δημιουργώντας πιθανή ανησυχία για την αυξημένη μεταδοτικότητα και την διαφυγή του από την προστασία των εμβολίων. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα δεδομένα που υπάρχουν ως τώρα για το νέο στέλεχος.

Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα σε ένα ταξιδιώτη που επέστρεψε στις ΗΠΑ από τη Νότιο Αφρική με ήπια συμπτώματα. Με αφορμή το γεγονός αυτό οι ΗΠΑ απαγόρευσαν όλες τις μετακινήσεις από διάφορες χώρες της Νότιας Αφρικής. Ωστόσο, προς το παρόν η συντριπτική πλειονότητα των κρουσμάτων αφορά το στέλεχος δέλτα, έναντι του οποίου τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά.  Προς το παρόν η παραλλαγή Δέλτα που κατάφερε να κυριαρχίσει στις ΗΠΑ σε λίγες εβδομάδες, όπως αναφέρεται στο CNN. «Στα τέλη Ιουνίου, ο κινητός μέσος όρος επτά ημερών των αναφερόμενων κρουσμάτων ήταν περίπου 12.000. Στις 27 Ιουλίου, ο κινητός μέσος όρος των περιπτώσεων επτά ημερών έφτασε τις 60.000. Αυτό το ποσοστό κρουσμάτων έμοιαζε περισσότερο με το ποσοστό των κρουσμάτων που είχαμε δει πριν από το εμβόλιο ήταν ευρέως διαθέσιμο», αναφέρει το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

Όσο για το στέλεχος Όμικρον  τα στοιχεία δεν είναι αρκετά για να αποφανθούν οι επιστήμονες για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων για το νεότερο στέλεχος. Όμως  εκτιμάται ότι  με τις δόσεις ενίσχυσης θα είναι αποτελεσματικά έναντι του ιού. Και αυτό θα συμβεί χάρη στην αυξημένη προστασία, γιατί οι ενισχυτικές δόσεις οδηγούν σε υψηλότερους τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων, καθώς και στη χειρότερη περίπτωση θα παρέχουν μερική προστασία έναντι του όμικρον που είναι καλύτερη από την «καθόλου προστασία».

Καλό και κακό σενάριο

Οι επιστήμονες εξηγούν: «εάν θεωρηθεί ότι το νέο στέλεχος είναι πιο μεταδοτικό, αλλά προκαλεί λιγότερο σοβαρή νόσο και τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά, τότε ίσως τα πράγματα είναι λιγότερο ανησυχητικά. Εάν όμως θεωρηθεί ότι προκαλεί μεν σοβαρότερη νόσο, αλλά δεν είναι τόσο μεταδοτικό δεν θα επικρατήσει έναντι του δέλτα. Εάν είναι και πιο μεταδοτικό και προκαλεί πιο σοβαρή νόσο τότε θα αποτελεί ένα πολύ πιο ανησυχητικό στέλεχος».

Περισσότερα θα γνωρίζουμε τις επόμενες δύο εβδομάδες. Εάν επικρατήσει η κακή εκδοχή η  παραγωγή ενός νέου εμβολίου πιθανότατα να μεσολαβήσουν μερικοί μήνες για τη μαζική του παραγωγή του. Ένα δισεκατομμύριο δόσεις δεν θα είναι εφικτή πριν το καλοκαίρι του 2022. Ήδη οι εταιρείες Pfizer, Moderna και AstraZeneca αρχίζουν να βάζουν εμπρός τις μηχανές για ένα εμβόλιο που θα είναι πιο αποτελεσματικό για το στέλεχος όμικρον, εαν αυτό κριθεί απαραίτητο τους επόμενους μήνες.