Τι προσφέρει ο Παθολογοανατόμος στην διαχείριση σοβαρών ασθενειών

Την συμβολή των Παθολογοανατόμων ως ειδικότητα στην διάγνωση, επιλογή κατάλληλων βιοδεικτών και θεραπείας τονίζει η Ελληνική Εταιρεία Παθολογικής Ανατομικής (ΕΕΠΑ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παθολογικής Ανατομικής, στις 13 Νοεμβρίου 2024.

Αρχικά ως ειδικότητα συμβάλει στη διάγνωση καλοήθων νόσων, όπως είναι η γαστρίτιδα, στη διαχείριση σοβαρότερων χρόνιων ασθενειών,(π.χ. ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου). Ο Παθολογοανατόμος συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου μέσω της συμμετοχής στη διάγνωση των προκαρκινικών καταστάσεων καθώς και στη διάγνωση του καρκίνου και στην σωστή επιλογή των  θεραπευτικών αποφάσεων μέσω της μελέτης των βιοδεικτών.

Εφόσον εξαιρεθεί κάποια αλλοίωση από το σώμα μας, πρέπει να εξετασθεί ιστολογικά από τον Παθολογοανατόμο. Η ειδικότητα αυτή διαγιγνώσκει όλους τους τύπους καλοήθων και κακοήθων αλλοιώσεων, όλων των οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού, μελετώντας μικρά δείγματα ιστών (βιοψίες) ή μεγάλα χειρουργικά παρασκευάσματα  (όπως μετά από χειρουργική αφαίρεση όγκων). Διενεργώντας την ιστολογική έκθεση ο Παθολογοανατόμος δίνει την τελική διάγνωση με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία θα ληφθούν οι ενδεδειγμένες αποφάσεις για την περαιτέρω αντιμετώπιση των ασθενών από τους ιατρούς άλλων ειδικοτήτων.

Σύγχρονη Ιατρική:

Επίσης, αξιοποιεί ως ειδικότητα τις επιστημονικές επαναστάσεις, αφενός της Μοριακής Βιολογίας και αφετέρου της Ψηφιακής επανάστασης στην Ιατρική και την Παθολογική Ανατομική. Ο Παθολογοανατόμος αναλαμβάνει την ενσωμάτωση και ερμηνεία των κλασσικών και μοριακών βιοδεικτών, που ανιχνεύονται σε δείγματα ιστών, στο πλαίσιο των ιστολογικών ευρημάτων που σφράγισαν τη διάγνωση. Ο Παθολογοανατόμος είναι σε θέση να δώσει κρίσιμες απαντήσεις για την επιλογή εξατομικευμένων θεραπειών, κυρίως όταν πρόκειται για κακοήθη νεοπλάσματα.

Ανάγκες των Παθολογοανατομικών Εργαστηρίων

Εξαιτίας της προόδου της επιστήμης καθώς των τάχιστων διαγνωστικών και θεραπευτικών εξελίξεων χρειάζεται η δια βίου εκπαίδευση των Παθολογοανατόμων. Παράλληλα, ο αριθμός των ιστολογικών εξετάσεων ανεβαίνει, ενώ είναι απαραίτητες η ποιοτική διάγνωση και η υποβολή σε ειδικές εξετάσεις, αυξάνοντας την ανάγκη σε Παθολογοανατόμους σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, την ίδια στιγμή ο αριθμός των ειδικευμένων Παθολογοανατόμων καθώς και των ειδικευομένων ιατρών ελαττώνεται.

Για την αντιμετώπιση των αυξημένων απαιτήσεων τα Παθολογοανατομικά Εργαστήρια θα πρέπει να εξοπλιστούν με τις απαραίτητες υλικοτεχνικές υποδομές προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις επιταγές της σύγχρονης ιατρικής.  Τέτοια είναι τα μηχανήματα για την ανάπτυξη και εξέλιξη μονάδων Μοριακής Παθολογικής Ανατομικής, καθώς και το τεχνολογικό εξοπλισμό για την προαγωγή της μηχανοργάνωσης, της ψηφιοποίησης και της ανάλυσης της εικόνας με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Τα πεδία αυτά θα χρειαστεί επίσης να στελεχωθούν με κατάλληλα εκπαιδευμένο αντίστοιχο επιστημονικό προσωπικό.