Τι θα βελτιώσει τη διαχείριση ογκολογικών ασθενών εν μέσω πανδημίας  

 Δυσοίωνα είναι τα στοιχεία για ασθενείς με χρόνια νοσήματα όπως είναι οι ογκολογικοί ασθενείς καθώς φαίνεται πως βιώνουν τις αρνητικές επιδράσεις της πανδημίας. Ωστόσο, η Ογκολογική Μονάδα της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ εφαρμόζει πρόγραμμα θωράκισης της λειτουργίας της και προστασίας των ασθενών.

Από επιστημονικά δεδομένα προκύπτει ότι διάφορες πτυχές της διαχείρισης των νεοπλασιών έχουν μεταβληθεί προς το χειρότερο.

Συγκεκριμένα, διαπιστώνονται  τα εξής ζητήματα:

• τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου έχουν επιβραδυνθεί ή ανασταλεί,
• οι διαγνωστικές εξετάσεις καθυστερούν ή
• οι ασθενείς δεν προσέρχονται να τις πραγματοποιήσουν, ενώ
• έχουν επηρεαστεί και οι θεραπευτικές παρεμβάσεις (αναβολή χειρουργείων, καθυστέρηση ακτινοθεραπείας ή χημειοθεραπείας).

Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, οι ασθενείς με καρκίνο αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου για τη νόσο COVID-19, ιδίως τα άτομα εκείνα που λαμβάνουν ενεργό θεραπεία και ως εκ τούτου είναι επιτακτική η ανάγκη οι Ογκολογικές Μονάδες να συνεχίσουν την απρόσκοπτη λειτουργία τους εν μέσω της πανδημίας και παράλληλα να προστατεύσουν τους ασθενείς από τη νόσο.

Παρά το σύννεφο άγνοιας περί διαχείρισης της κατάστασης, οι διεθνείς επιστημονικές εταιρείες Παθολόγων Ογκολόγων έχουν εκδώσει οδηγίες.

Ειδικότερα, η Ογκολογική Μονάδα της Θεραπευτικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ακολουθώντας τις συστάσεις των ελληνικών φορέων αλλά και με βάση τις διεθνείς οδηγίες, συνέταξε ένα πρόγραμμα για την ασφάλεια των ασθενών αλλά και του υγειονομικού προσωπικού της Μονάδας, υιοθετώντας αυστηρά προστατευτικά και αποτρεπτικά μέτρα αλλά και προληπτικό πρόγραμμα ανίχνευσης του SARS–CoV-2.

Τα αποτελέσματα από την εξάμηνη εφαρμογή του προγράμματος  δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό CANCERS με συγγραφείς τους ιατρούς της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μιχάλη Λιόντο, Ευστάθιο Καστρίτη, Χρήστο Μάρκελλο, Μαγδαληνή Μήγκου, Ευάγγελο Ελευθεράκη-Παπαϊακώβου, Κωνσταντίνο Κουτσούκο, Μαρία Γαβριατοπούλου, Φλώρα Ζαγουρή, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ευάγγελο Τέρπο και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ) (https://mdimop.gr/covid19/) και με τίτλο: “Continuing Cancer Therapy Through the Pandemic While Protecting Our Patients: Results of the Implementation of Preventive Strategies in a Referral Oncology Unit.

Από τη μελέτη προκύπτει ότι το διάστημα Ιουνίου-Δεκεμβρίου 2020:

• το ποσοστό των ασθενών που διαγνώσθηκαν θετικοί με SARS-CoV-2 ήταν εξαιρετικά μικρό, δηλαδή περισσότερες από 11500 επισκέψεις ασθενών πραγματοποιήθηκαν στην Ογκολογική Μονάδα,
• μόνο 26 ασθενείς είχαν θετικό μοριακό τεστ για SARS-CoV-2 που αντιστοιχεί σε ποσοστό 0,22%.
• Σε τέσσερις περιπτώσεις, ασυμπτωματικοί ασθενείς βρέθηκαν θετικοί στον ιό κατά τον προληπτικό έλεγχο τους πριν την έναρξη χημειοθεραπείας, αλλά τελικά κανένας δεν εμφάνισε συμπτώματα και όλοι έλαβαν χημειοθεραπεία χωρίς κανένα πρόβλημα.
• ο λεπτομερής έλεγχος όλων των κρουσμάτων απέκλεισε την πιθανότητα διασποράς εντός της Ογκολογικής Μονάδας επιβεβαιώνοντας την ασφαλή λειτουργία του τμήματος εν μέσω του δεύτερου κύματος της πανδημίας.

Ανάλογα δεδομένα προέκυψαν από την εφαρμογή προστατευτικών μέτρων και μεθόδων διαλογής που δημοσιεύθηκαν από την Ιταλία και  τις αραβικές χώρες.

Άξιο αναφοράς είναι  ότι η ελληνική μελέτη επιβεβαιώνει σημασία που έχουν όχι μόνο ο έλεγχος για τον SARS-CoV-2 αλλά και η πιστή εφαρμογή των προστατευτικών μέτρων που έχουν ληφθεί.

Εκτιμάται ότι ο συνδυασμός αυτών των δεδομένων θα συμβάλλει στη βελτίωση των στρατηγικών διαχείρισης των ογκολογικών ασθενών εν μέσω της πανδημίας, με δεδομένο ότι ακόμη και με τον εμβολιασμό θα χρειαστεί ακόμη χρόνος για να επιτευχθεί ανοσία αγέλης, συνεπώς τα μέτρα όπως αυτά που  λήφθηκαν στην Ογκολογική Μονάδα είναι αναγκαία και αποτελεσματικά για την ασφάλεια των ογκολογικών ασθενών.