Το παράδειγμα του Ισραήλ: Ποια είναι η άμυνα του εμβολιασμού έναντι των μεταλλάξεων  

Το παράδειγμα του Ισραήλ εξετάζεται για το κατά πόσο ο εμβολιασμός θα βάλει «φρένο» και στις παραλλαγές του SARS-CoV-2, καθώς αυξάνεται η συχνότητα των πιο μεταδοτικών εξ αυτών.

Τα δεδομένα ανασκοπούν οι καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ)(https://mdimop.gr/covid19/).

Ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία από τον εκτεταμένο εμβολιασμό στο Ισραήλ με το εμβόλιο των Pfizer / BioNTech,  από το πεδίο της καθημερινότητας και της πραγματικής ζωής έναντι των πιο ανησυχητικών παραλλαγών του SARS-CoV-2, δηλαδή της παραλλαγής Β.1.1.7 (η Βρετανική παραλλαγή) και την παραλλαγή Β.1.351 (της Νότιας Αφρικής). Βέβαια, έχουν αναφερθεί κάποιες λοιμώξεις με αυτές τις παραλλαγές σε πλήρως εμβολιασμένα άτομα.

Μέχρι τον Μάρτιο, περισσότερο από το 80% του πληθυσμού που ήταν υποψήφιο για εμβολιασμό είχε λάβει τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου των Pfizer / BioNTech.

Μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και το Ινστιτούτο Έρευνας Clalit του Τελ Αβίβ, αναζήτησαν στοιχεία για λοιμώξεις με τον ιό SARS-CoV-2 σε αρκετές εκατοντάδες άτομα που είχαν λάβει τουλάχιστον μια  δόση του εμβολίου Pfizer / BioNTech. Η ιδέα ήταν ότι εάν το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι λιγότερο αποτελεσματικό έναντι νέων παραλλαγών του ιού, τότε το ποσοστό των λοιμώξεων που προκαλούνται από αυτές τις παραλλαγές θα πρέπει να είναι υψηλότερο σε εμβολιασμένους σε σύγκριση με τα άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί.

Αναλυτικά καταγράφηκε ότι  η παραλλαγή  B.1.1.7 (η Βρετανική παραλλαγή) ήταν η κυρίαρχη παραλλαγή, με τη συχνότητά της να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Η δε παραλλαγή Β.1.351 ( η Νοτιοαφρικανική) θεωρήθηκε σπάνια,  αφού εντοπίστηκε λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων που εξετάστηκαν στη μελέτη. Στην μελέτη αυτή δεν εντοπίστηκαν άλλες παραλλαγές του ιού που έχουν προκαλέσει ανησυχία σήμερα (όπως π.χ η Ινδική).

Στο πλαίσιο της έρευνας οι επιστήμονες αλληλούχησαν το γενετικό υλικό του SARS-CoV-2 από περισσότερα από 800 δείγματα, συμπεριλαμβανομένων δειγμάτων από εμβολιασμένα άτομα, και αντιστοίχησαν τα αποτελέσματα με αυτά από μη εμβολιασμένα άτομα με παρόμοια χαρακτηριστικά (ηλικία, φύλο και γεωγραφική τοποθεσία).

Διαπιστώθηκε ότι :

• περίπου 250 περιπτώσεις στις οποίες ένα άτομο μολύνθηκε με τον SARS-CoV-2 αφού έλαβε την πρώτη δόση του εμβολίου (δηλαδή σε περίοδο που είχε μόνο μερική προστασία) ενώ  περίπου 150 άτομα μολύνθηκαν κάποια στιγμή μετά τη λήψη της δεύτερης δόσης.
• Οι λοιμώξεις με την παραλλαγή Β.1.1.7 (Βρετανική παραλλαγή) εμφανίστηκαν ελαφρώς συχνότερα σε άτομα μετά την πρώτη δόση εμβολίου σε σύγκριση με τα μη εμβολιασμένα άτομα, ενώ δεν βρέθηκαν αυξημένα ποσοστά λοίμωξης με την παραλλαγή B.1.1.7 μια  εβδομάδα ή περισσότερο μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου.
• Μετά τη δεύτερη δόση εμβολίου, η μόλυνση με την παραλλαγή Β.1.351 (την Νοτιοαφρικάνική)  ήταν ελαφρώς πιο συχνή στα εμβολιασμένα άτομα. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι τα εμβολιασμένα άτομα παραμένουν ευαίσθητα στην παραλλαγή B.1.1.7 μετά από μία δόση εμβολίου (αλλά όχι μια εβδομάδα μετά την δεύτερη δόση).
• Επίσης, το εμβόλιο μπορεί να είναι ελαφρώς λιγότερο αποτελεσματικό έναντι της παραλλαγής Β.1.351 σε σύγκριση με τον αρχικό ιό ή την παραλλαγή Β.1.1.7. Είναι σημαντικό ωστόσο ότι παρατηρήθηκαν μόνο 11 λοιμώξεις με την παραλλαγή B.1.351: οι οκτώ από αυτές σε άτομα εμβολιασμένα με δύο δόσεις, και οι οκτώ εμφάνισαν θετικό τεστ 7-13 ημέρες μετά τη λήψη της δεύτερης δόσης αλλά κανένας στη μελέτη δεν ήταν θετικός για αυτήν την παραλλαγή δύο ή περισσότερες εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση.

Ως προς τη διάρκεια και  σοβαρότητα των λοιμώξεων παραμένουν αναπάντητα ερωτήματα, παρά το γεγονός ότι τα διαθέσιμα δεδομένα καταδεικνύουν  πως ενώ αυτά τα εμβόλια προσφέρουν μεγάλη  προστασία,  δεν προσφέρουν απόλυτη προστασία έναντι όλων των στελεχών, και λοιμώξεις, ειδικά με ορισμένες παραλλαγές του ιού,  μπορούν να συμβούν. Τα παραπάνω αποτελέσματα έχουν δημοσιευθεί με την μορφή προ-δημοσίευσης στο MedRxiv (δεν έχουν ακόμα ανασκοπηθεί από άλλους ειδικούς).