Το πρώτο φάρμακο που μειώνει τη θνητότητα από COVID-19

Επιτέλους, έπειτα από μήνες αποτυχιών, βρέθηκε η πρώτη θεραπεία, που μειώνει τη θνητότητα από COVID-19. Πρόκειται για τη χορήγηση χαμηλής δόσης δεξαμεθαζόνης, η οποία είναι μια μορφή κορτιζόνης και χρησιμοποιείται εδώ και πολλές δεκαετίες σε πολλά νοσήματα με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.

Χθες, ανακοινώθηκαν τα πολύ θετικά αποτελέσματα της μελέτης Recovery, η οποία ξεκίνησε στο Ηνωμένο Βασίλειο το Μάρτιο του 2020, ως τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή με σκοπό να δοκιμάσει μια σειρά πιθανών θεραπειών για την COVID-19.

Στην μελέτη έχουν ενταχθεί πάνω από 11.500 ασθενείς σε περισσότερα από 175 νοσοκομεία και μία από αυτές τις θεραπείες ήταν η χορήγηση χαμηλής δόσης δεξαμεθαζόνης. Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ευστάθιος Καστρίτης και ο Καθηγητής και Πρύτανης ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος, συνοψίζουν τα ευρήματα αυτής της μελέτης:

Η ένταξη των ασθενών στο σκέλος της δεξαμεθαζόνης τερματίστηκε στις 8 Ιουνίου, αφού, κατά την άποψη της επιτροπής που επιβλέπει την μελέτη, είχαν ενταχθεί αρκετοί ασθενείς, ώστε να μπορεί να διαπιστωθεί εάν το φάρμακο είχε ή όχι όφελος. Συνολικά, 2.104 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν δεξαμεθαζόνη σε δόση 6 mg, μία φορά την ημέρα (είτε από το στόμα είτε με ενδοφλέβια ένεση) για συνολικά δέκα ημέρες και συγκρίθηκαν με 4.321 ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν τη συνήθη θεραπεία.

Τα αποτελέσματα

Μεταξύ των ασθενών που έλαβαν τη συνήθη θεραπεία, η θνησιμότητα στις 28 ημέρες από την ένταξη στην μελέτη μεταξύ των ασθενών που είχαν ανάγκη διασωλήνωση και μηχανικό αερισμό ήταν 41%,  μεταξύ των ασθενών που χρειάζονταν συμπληρωματική χορήγηση οξυγόνου (αλλά όχι διασωλήνωση) ήταν 25% και μεταξύ των ασθενών που δεν χρειάζονταν αναπνευστική υποστήριξη ήταν 13% .

• Η χορήγηση της δεξαμεθαζόνης σε διασωληνωμένους ασθενείς μείωσε τους θανάτους κατά 35% (σχετικός κίνδυνος 0.65, δηλαδή 35% ελάττωση του κινδύνου θανάτου, με 95% διάστημα αξιοπιστίας 0.48 έως 0.88, και ήταν στατιστικά σημαντικό σε επίπεδο p=0.0003).
• Μεταξύ των ασθενών που λάμβαναν συμπληρωματικό οξυγόνο αλλά δεν είχαν ανάγκη διασωλήνωσης κατά την ένταξη στην μελέτη, η θνητότητα ελαττώθηκε κατά 20% (σχετικό κίνδυνος 0.80, με 95% διάστημα αξιοπιστίας 0.67 έως 0.96, και p=0.0021).
• Από την άλλη, όμως, δεν υπήρχε όφελος μεταξύ των ασθενών που δεν χρειάζονταν αναπνευστική υποστήριξη και είχαν πιο ήπια νόσο COVID-19.

Με βάση αυτά τα αποτελέσματα, υπολογίζεται  ότι με την χορήγηση χαμηλής δόσης δεξαμεθαζόνης για 10 μέρες θα μπορούσε να προληφθεί 1 επιπλέον  θάνατος για κάθε περίπου 8 διασωληνωμένους ασθενείς,  ενώ μεταξύ των ασθενών που χρειάζονται μόνο οξυγόνο, θα μπορούσε να προληφθεί ένας θάνατος για  κάθε περίπου 25 ασθενείς.

Τα δεδομένα αυτά είναι σημαντικά,  καθώς η δεξαμεθαζόνη είναι το  πρώτο φάρμακο που αποδεικνύεται  ότι βελτιώνει την επιβίωση στην COVID-19. Το όφελος είναι σαφές και είναι εμφανές  στους ασθενείς με πιο σοβαρή νόσο, δηλαδή αυτούς που χρειάζονται διασωλήνωση και σε αυτούς που χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο.Επιπλέον, η δεξαμεθαζόνη είναι ένα παλιό, φθηνό και δοκιμασμένο φάρμακο που βρίσκεται σε κάθε φαρμακείο σε όλο τον κόσμο.

Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, εργάζονται για να  δημοσιεύσουν τις πλήρεις λεπτομέρειες της μελέτης και τα αναλυτικά αποτελέσματα το συντομότερο δυνατό, ώστε να εκτιμηθούν όλες οι παράμετροι αυτής της θεραπευτικής παρέμβασης. Θα πρέπει να σημειωθεί όμως ότι ακόμα και με την χορήγηση της δεξαμεθαζόνης και την σχετική μείωση των θανάτων, η θνησιμότητα μεταξύ των διασωληνωμένων ασθενών με COVID-19 παραμένει υψηλή.