Το στέλεχος ΔΕΛΤΑ του κορωνοϊού και τα εμβόλια COVID-19

Του Κωνσταντίνου Τριανταφυλλίδη,

Γενετιστής και καθηγητής στο Εργαστήριο Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας, στο Τμήμα Χημείας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

H αξία του ολοκληρωμένου εμβολιασμού, δηλαδή να έχει λάβει κάποιος και τις δύο δόσεις σύμφωνα με το πρωτόκολλο κάθε εταιρείας. Το νέο πολύ μολυσματικό στέλεχος του ιού SARS-CoV-2 “Δέλτα”, που για πρώτη φορά εντοπίστηκε στην Ινδία, συνεχίζει να κυριαρχεί στην Ινδία και εμφανίζεται και σε πάνω από 50 χώρες.

Μεταλλάξεις: L452R, E484K και D614G

Το στέλεχος B.1.617 έχει 13 μεταλλάξεις, από τις οποίες δύο προκαλούν ανησυχία. H μετάλλαξη L452R εκτιμάται ότι αυξάνει τη μεταδοτικότητα του στελέχους B.1.617.1 σημαντικά σε σχέση με το αρχικό πανδημικό στέλεχος. Μεγαλύτερη όμως ανησυχία προκαλεί η δεύτερη μετάλλαξη του στελέχους δέλτα, η οποία ονομάζεται E484Q. Η συγκεκριμένη μετάλλαξη δημιουργήθηκε στην Ινδία και επηρεάζει την αποτελεσματικότητα (την οποία μειώνει) των εμβολίων, τα οποία στοχεύουν την πρωτεΐνη της ακίδας του ιού, δηλ. η παραλλαγή είναι σε θέση να «αποφύγει» το ανοσοποιητικό σύστημα τόσο των εμβολιασμένων όσο και των προηγουμένως μολυσμένων ατόμων με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται σοβαρότερα κλινικά συμπτώματα της νόσου COVID-19.

Μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι μία δόση του εμβολίου της εταιρείας Pfizer δίδει ασφάλεια της τάξης του 33% έναντι στο νέο στέλεχος δέλτα, που ονομάστηκε Β.1.617.2, ενώ μετά από δύο δόσεις η προστασία που παρέχει το εμβόλιο φτάνει το 88%.

Το εμβόλιο Pfizer / BioNTech βρέθηκε να παρέχει 79% προστασία έναντι μόλυνσης από την παραλλαγή Δέλτα στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με το 92% έναντι της παραλλαγής Alpha, τουλάχιστον δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση. Το εμβόλιο AstraZeneca παρέχει προστασία περίπου 65% έναντι της παραλλαγής Δέλτα. Ήδη με βάση τα δεδομένα αυτά στη Βόρεια Ιρλανδία η απόσταση μεταξύ των δύο δόσεων του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca έχει μειωθεί σε 8 από 10-12 εβδομάδες.

Το στέλεχος αυτό εμφανίζει έντονα συμπτώματα, όπως κοιλιακό άλγος, ναυτία, εμέτους, απώλεια όρεξης, απώλεια ακοής και αρθραλγίες, και σπάνια θρόμβους που μπορεί να οδηγήσουν και σε γάγγραινα.

Το νέο στέλεχος Δέλτα είναι το επικρατών στέλεχος (συχνότητα πάνω από 90%) τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο καθώς φαίνεται να ευθύνεται για το 91% των νέων κρουσμάτων. Τα μέχρι τώρα δεδομένα υποστηρίζουν ότι το στέλεχος αυτό είναι 40-60% πιο μεταδοτικό από το στέλεχος άλφα Β.1.1.1.7, που επικρατούσε έως τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μάλιστα, έχει αποδειχθεί ότι η παραλλαγή Δέλτα σχετίζεται με σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο νοσηλείας σε σύγκριση με την παραλλαγή Alpha (σε Η.Β. και Η.Π.Α.).

Με βάση τα δεδομένα αυτά οι ειδικοί επισημαίνουν τη σημασία της ολοκλήρωσης του εμβολιασμού σύμφωνα με το πρωτόκολλο κάθε εταιρείας, καθώς επίσης να μην μένουν στην κρατική οντότητα ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες ανεμβολίαστες.

Με απλά λόγια, η πολιτική του Η.Β. να επεκτείνει τη χρονική περίοδο ανάμεσα στις δύο δόσεις των εμβολίων, όπως είχε προβλεφθεί σε άρθρα, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των κρουσμάτων. Αποτέλεσμα, το Η.Β. αντί να άρει όλους τους περιορισμούς στις 21 Ιουνίου, τους επεκτείνει από 2 έως 4 εβδομάδες (https://www.cnbc.com/…/uks-boris-johnson-to-extend….

Η παραλλαγή Δέλτα του κορωνοϊού πρόκειται να γίνει το κυρίαρχο στέλεχος του κορωνοϊού και στις ΗΠΑ, προκαλώντας ανησυχίες ότι τα κρούσματα θα μπορούσαν να πλήξουν μη εμβολιασμένους ανθρώπους αυτό το Φθινόπωρο και να επέλθει ένα τέταρτο κύμα. Ενώ το 52,4% των Αμερικανών έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου, μόνο το 43,4% έχει εμβολιαστεί πλήρως, σύμφωνα με στοιχεία από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.

Συμπερασματικά, η παραλλαγή Δέλτα θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρό κίνδυνο για τα κράτη που υστερούν στους εμβολιασμούς Covid-19 (όπως και η χώρα μας, 43% με πρώτη δόση και 29% με τις δύο δόσεις), αλλά τα καλά νέα είναι ότι η χώρα μας μπορεί να αποτρέψει τα χειρότερα, εάν αυξηθεί η προθυμία των συμπολιτών μας να εμβολιαστούν.

Βιβλιογραφία. CNN https://edition.cnn.com/…/us-coronavirus-monday/index.html