Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής απονέμεται σε επιστήμονες για το έργο τους στο microRNA

Η ανακάλυψη των microRNA  χάρισε το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής 2024 στους Victor Ambros και Gary Ruvkun. Τα microRNA, μια νέα κατηγορία μικροσκοπικών μορίων RNA που παίζουν κρίσιμο ρόλο στη γονιδιακή ρύθμιση.

Η πρωτοποριακή ανακάλυψή τους έριξε φως σε μια εντελώς νέα αρχή της γονιδιακής ρύθμισης. Αυτή αποδείχθηκε ότι είναι απαραίτητη για τους πολυκύτταρους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Τα microRNAs αποδεικνύονται θεμελιωδώς σημαντικά για τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται και λειτουργούν οι οργανισμοί.

Ο Victor Ambros εργάζεται στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης και ο Gary Ruvkun στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, σύμφωνα με όσα μεταδίδει ο theguardian.com. Όπως ανακοινώθηκε από τη συνέλευση των Νόμπελ στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα, στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, οι νικητές θα μοιραστούν εξίσου το βραβείο των 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών.

Αναλυτικά, το έργο τους βοήθησε να εξηγηθεί πώς, παρά το γεγονός ότι όλα τα κύτταρά μας φέρουν το ίδιο DNA, μπορούν να παράγουν διαφορετικές πρωτεΐνες και να έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, τα νευρικά και τα μυϊκά κύτταρα είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένα για διαφορετικές λειτουργίες. «Η πρωτοποριακή ανακάλυψη του microRNA εισήγαγε έναν νέο και απροσδόκητο μηχανισμό γονιδιακής ρύθμισης», δήλωσε ο Olle Kämpe, αντιπρόεδρος της επιτροπής Νόμπελ φυσιολογίας ή ιατρικής. «Τα microRNA είναι σημαντικά για την κατανόηση της εμβρυολογικής ανάπτυξης, της φυσιολογίας των φυσιολογικών κυττάρων και των ασθενειών όπως ο καρκίνος».

Μέσα στον πυρήνα των κυττάρων μας, οι γενετικές πληροφορίες αποθηκεύονται ως δίκλωνο μόριο, το DNA. Για τη δημιουργία πρωτεϊνών – μορίων που εκτελούν πλήθος λειτουργιών στα κύτταρά μας – ένα τμήμα του DNA, ή γονίδιο, αντιγράφεται για να παραχθεί ένα μονόκλωνο μόριο που ονομάζεται αγγελιοφόρο RNA (mRNA). Αυτό το mRNA λειτουργεί ως «ενδιάμεσος», μεταφέροντας τις οδηγίες για μια πρωτεΐνη στον μηχανισμό παραγωγής πρωτεϊνών στα κύτταρα.

«Το ερώτημα είναι: τι καθορίζει ότι μόνο τα σωστά γονίδια μεταγράφονται σε mRNA και στη συνέχεια μεταφράζονται στις σωστές πρωτεΐνες που αφορούν συγκεκριμένους ιστούς τη σωστή στιγμή;», εξήγησε ο κ.Kämpe. Για πολλά χρόνια οι επιστήμονες πίστευαν ότι είχαν την απάντηση στις πρωτεΐνες που ονομάζονται παράγοντες μεταγραφής. Αυτοί συνδέονται με το DNA και είτε ενεργοποιούν είτε εμποδίζουν την παραγωγή του mRNA. Αλλά όπως αποκάλυψαν οι Ambros και Ruvkun, αυτή δεν ήταν η πλήρης ιστορία. Οι ερευνητές έριξαν ανεξάρτητα φως σε έναν άλλο μηχανισμό, δημοσιεύοντας θεμελιώδεις εργασίες στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Η έρευνά τους έδειξε ότι μικροσκοπικά τμήματα RNA, γνωστά ως microRNA, μπορούσαν να συνδεθούν απευθείας με το mRNA, εμποδίζοντας τις οδηγίες για την αντίστοιχη πρωτεΐνη να «διαβαστούν» από τα μηχανήματα παραγωγής πρωτεϊνών

Μεταγενέστερες εργασίες διαφόρων ομάδων αποκάλυψαν ότι τα microRNA όχι μόνο μπορούν να συνδεθούν με το mRNA για να εμποδίσουν την παραγωγή πρωτεϊνών, αλλά μπορούν να προκαλέσουν τη διάσπαση του mRNA.Οι Ambros και Ruvkun δεν είναι άγνωστοι μεταξύ τους: Οι ερευνητές διεξήγαγαν ταυτόχρονα μεταδιδακτορική έρευνα στο εργαστήριο του Robert Horvitz, ο οποίος μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ φυσιολογίας ή ιατρικής το 2002.