Βρέθηκε το αίτιο για την σκλήρυνση ;

Ελβετοί ερευνητής εντόπισαν έναν παράγοντα δέσμευσης DNA που ονομάζεται ΤΟΧ που μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ενεργοποίηση σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Σήμερα, δεν υπάρχει θεραπεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Τα διαθέσιμα φάρμακα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη διαχείριση των συμπτωμάτων και στη μείωση του αριθμού και της σοβαρότητας των υποτροπών.

Άγνωστα παραμένουν επίσης τα αίτια της νόσου. Γνωρίζουμε ότι γενετικοί παράγοντες, αλλά και περιβαλλοντικοί, όπως η μόλυνση ή ακόμη και το κάπνισμα, παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου. Ωστόσο, δεν είναι ακόμα γνωστό γιατί ενεργοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις και όχι σε άλλες.

Οι ερευνητές του πανεπιστημίου της Γενεύης (UNIGE) της Ελβετίας μπορεί να έκαναν το πρώτο σημαντικό βήμα για να κατανοήσουμε ποια είναι τα αίτια και πως πυροδοτείται η νόσος. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Immunity (https://tinyurl.com/y8fcourf).

«Αποφασίσαμε να αναλύσουμε τους λοιμογόνους παράγοντες μελετώντας τις αυτοάνοσες αντιδράσεις που προκαλούνται από διαφορετικά παθογόνα», εξηγεί ο Doron Merkler, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής της UNIGE. «Σκοπός ήταν να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε ένα στοιχείο, που θα μπορούσε να επηρεάσει την εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας όπου υπήρξε μόλυνση».

Οι ερευνητές επέλεξαν δύο ξεχωριστά παθογόνα που προκαλούν το ανοσοποιητικό σύστημα – ένα ιικό και ένα βακτηριακό – τα οποία στη συνέχεια εγχύθηκαν σε υγιή ποντίκια. Μόνο το ποντίκι που μολύνθηκε με το ιικό παθογόνο ανέπτυξε μια φλεγμονώδη εγκεφαλική νόσο που θυμίζει τη σκλήρυνση κατά πλάκας.

Στη συνέχεια, οι επιστήμονες ανέλυσαν πώς η έκφραση των γονιδίων στα Τ λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού (CD8 +) κυμαινόταν ανάλογα με το παθογόνο που χρησιμοποιήθηκε για την ενεργοποίησή τους. Αυτό τους βοήθησε να ταυτοποιήσουν το ΤΟΧ, έναν παράγοντα δέσμευσης DNA που εκφράζεται μόνο στα κύτταρα που ενεργοποιούνται από το ιικό παθογόνο.

«Βρήκαμε ότι το περιβάλλον της φλεγμονής επηρεάζει την έκφραση του TOX στα Τ λεμφοκύτταρα και ότι μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην ενεργοποίηση της ασθένειας», λένε οι ίδιοι.

Οι ανοσολόγοι επιβεβαίωσαν τη σχέση μεταξύ του ΤΟΧ και της σκλήρυνσης κατά πλάκας στο πειραματικό μοντέλο, εξαλείφοντας την έκφραση αυτού του παράγοντα δέσμευσης DNA στα Τ λεμφοκύτταρα υγιών ποντικών. «Και, παρόλο που έλαβαν το ιικό παθογόνο, τα ποντίκια δεν ανέπτυξαν την ασθένεια», ανέφερε ο Merkler.

Μετά από αυτές τις αναλύσεις, οι ερευνητές σημείωσαν ότι το ΤΟΧ εκφράστηκε επίσης σε Τ κύτταρα που υπάρχουν σε αλλοιώσεις της σκλήρυνσης κατά πλάκας.

«Αυτό είναι ένα ενθαρρυντικό αποτέλεσμα για την κατανόηση των αιτίων της νόσου, αλλά πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά για να εξακριβωθεί τι προκαλεί πραγματικά τη νόσο», παραδέχεται ο Merkler. Οι ερευνητές του UNIGE στοχεύουν τώρα στη λειτουργία του TOX και τη συμμετοχή του σε άλλες αυτοάνοσες ασθένειες, καθώς και σε κάποιους τύπους καρκίνου.