Επιτροπή ειδικών για την ΠΦΥ

Επιτροπή ειδικών θα συγκροτηθεί για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας θα παρουσιαστεί το Φθινόπωρο, όπως ανακοινώθηκε την πρώτη ημέρα του 11th Pharma & Health Conference, ενώ  ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αναδιοργάνωση του ΕΣΥ, μια ανάγκη που αναδύθηκε ως επιτακτική την περίοδο της πανδημίας του COVID-19.

Με αναφορές σε παλαιότερες απόπειρες μεταρρυθμίσεις ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας εστιάζοντας στην ΠΦΥ μίλησε για μια προσπάθεια συγκρότησης ενός δικτύου που θα αξιοποιεί τις υπάρχουσες δομές υγείας και τους ιδιώτες γιατρούς. Συγκεκριμένα,  θα ενσωματωθούν δομές (ΠΕΔΙ, ΤΟΜΥ, δημοτικά ιατρεία κ.ά.) και θα ομοιογενοποιηθούν, ενώ  προβλέπονται ψηφιακές λειτουργίες. Για την υλοποίηση του σχεδίου η πολιτική ηγεσία του υπουργείου δεσμεύτηκε ότι θα λάβει υπόψη την γνώμη των ειδικών,όπως συνέβη και με τις περίπτωση της Ειδικής Επιτροπής Λοιμωξιολόγων, ενώ θα δώσει προτεραιότητα στο δικαίωμα των πολιτών να επιλέγουν τον γιατρό που θα απαευθυνθούν. Το  σχέδιο για την ΠΦΥ αναμένεται να ανακοινωθεί μέσα στο φθινόπωρο, ενώ ήδη με την στήριξη της  «Συνένωσις», την πρωτοβουλία της Ένωσης Εφοπλιστών για την ενίσχυση της υγείας επιχειρείται η ανακατασκευή υγειονομικών χώρων (τουαλετών κ.ά.) στα νοσοκομεία της Αττικής και η αλλαγή κλινοσκεπασμάτων και ιματισμού στα νοσοκομεία όλης της χώρας.

Ο πρώην υπουργός Υγείας και τομεάρχης Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, ιατρός Ανδρέας Ξανθός ζήτησε να είναι προτεραιότητα  της κυβερνητικής πολιτικής η προστασία της δημόσιας υγείας εν μέσω πανδημίας  και  να έπεται η οικονομική βιωσιμότητα. Σε ότι αφορά την αναδιοργάνωση του ΕΣΥ επεσήμανε το κενό  της νοσηλείας κατ’ οίκον  για τους χρόνια νοσούντες, το οποίο ανέκυψε την περίοδο της έξαρσης της πανδημίας στην Ελλάδα. Υπεραμυνόμενος των ΤΟΜΥ ο ίδιος ζήτησε την ανάπτυξη νέων δομών και υποστήριξε ότι μέχρι τώρα ο χώρος της ΠΦΥ είχε αφεθεί από παλαιότερες πολιτικές ηγεσίες στην ιδιωτική υγεία. Επ’ αυτού, ο κ. Ξναθός υποστήριξε ότι ένας μεμονωμένος ιατρός δεν μπορεί να καλύψει  το φάσμα πολλαπλών αναγκών, από την διάγνωση έως την πρόληψη,  αλλά χρειάζεται διεπιστημονική ομάδα ιατρών  στην ΠΦΥ.

Από την πλευρά του, ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός, πρ. Βουλευτής Λάρισας, Υπεύθυνος του τομέα υγείας, ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ, Κωνσταντίνος Μπαργιώτας τόνισε ότι οι ιδιώτες ιατροί αντιπροσωπεύουν  περισσότερο από 60-70% των υπηρεσιών υγείας στην ΠΦΥ, συμφώνησε στην αξιοποίηση όλων των δομών και τόνισε την ανάγκη να γίνει το πολυπόθητο βήμα ανασυγκρότησης του  «χάους υπηρεσιών» με μια κεντρική διοίκηση και  μέσω μιας πλατφόρμας που θα εποπτεύει τις υπηρεσίες σε πραγματικό χρόνο. Ο κ. Μπαργιώτας υπογράμμισε στα λεγόμενά του την σημασία αξιοποίησης εργαλείων της νέας εποχής για να μην πραγματοποιηθεί μια ακόμη ημιτελής μεταρρύθμιση στο ΕΣΥ. 

Οι εκπρόσωποι των κομμάτων της αντιπολίτευσης ζήτησαν να αυξηθεί η χρηματοδότηση στην Υγεία και να προσαρμοστεί το ποσοστό  του ΑΕΠ στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (7% του ΑΕΠ) αλλά και να δοθούν πόροι από τα ευρωπαϊκά κονδύλια που αναμένονται λόγω COVID-19.

Θετικό βήμα κρίθηκε η πρόθεση αξιολόγησης ποιότητας υπηρεσιών υγείας, ενώ ο κ. Μπαργιώτας χαρακτήρισε το νομοσχέδιο υπό διαβούλευση για τον ΟΔΙΠΥ  ένα αφηρημένο νομοθέτημα, καθώς και ο κ. Ξανθός έκανε λόγο για ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα που χρήζει πολλούς δείκτες αξιολόγησης και πρότεινε να αξιοποιηθούν εργαλεία χρηματοδότησης, όπως το πρώην «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ»-  νυν «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ».

Παράγοντες που πιέζουν για αλλαγές

Τους λόγους για τους οποίους είναι αδήριτη η ανάγκη μεταρρύθμισης στο ΕΣΥ ανέδειξε η  Πρόεδρος, Πανελλήνια Ομοσπονδία «ΡευΜΑζην», Πρόεδρος, Ένωση Ασθενών Ελλάδος & EUPATI Fellow, Κατερίνα Κουτσογιάννη.  Υπενθυμίζοντας με νόημα ότι στην Ελλάδα το 25% του πληθυσμού ζει με μια χρόνια πάθηση, η κ. Κουτσογιάννη τόνισε ότι ανησυχία προκαλείται από την καταγραφή των αριθμών σχετικά τον επιπολασμό λοιμώξεων, παθήσεις όπως το Alzheimer και νοσήματα όπως τα καρδιαγγειακά κ.ά.. Λυπηρό είναι ότι το 20% του πληθυσμού δηλώνει ότι έχει ανικανοποίητες ανάγκες, το 10% αντιμετωπίζει ετησίως καταστροφικές δαπάνες υγείας και περισσότερο του 7% του εισοδήματος των νοικοκυριών είναι πιθανό να δαπανάται σε ιδιωτικές και άτυπες πληρωμές. Οι παράγοντες που επιτείνουν  στην «τομή» στο ΕΣΥ είναι η γήρανση του πληθυσμού, οι ανισότητες στην υγεία, οι αυξημένες προσδοκίες των ασθενών και η συρρίκνωση των διαθέσιμων πόρων. Κύριο αίτημα των ασθενών στην Ελλάδα αποτελεί η αναβάθμιση της ΠΦΥ που θα διασφαλίσει εύκολη και άμεση πρόσβαση του ασθενή καθώς και η ελεύθερη επιλογή ιατρού.

Δυσκολίες- μειονεκτήματα

Στο πλαίσιο της συζήτησης του δεύτερου στρογγυλού τραπεζιού για την «Αναδιοργάνωση του Συστήματος Υγείας» ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Γιάννης Κυριόπουλος, αναφερόμενος στις προτάσεις που έφεραν οι ομιλητές του πρώτου στρογγυλού τραπεζιού επεσήμανε ότι οι ΤΟΜΥ δεν έτυχαν της αποδοχής των πολιτών, ενώ  υποστήριξε ότι δεν είναι δυνατόν να αυξηθούν οι δαπάνες κατά 4 δις ευρώ γιατί δεν μπορεί το σύστημα Υγείας να απορροφήσει μέσα σε διάστημα 2-3 χρόνων. Ο  καθηγητής θεώρησε ότι το σχέδιο δικτύου στην ΠΦΥ είναι στη σωστή κατεύθυνση όπως και ο ίδιος είχε προτείνει προς 20ετίας, αλλά ζήτησε σύνεση στην εφαρμογή του.  

Ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Τούντας ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να υιοθετήσει  ένα συνολικό σχέδιο και να μην προχωρά σε μεμονωμένα νομοσχέδια για να πετύχει μια εκ βάθρων μεταρρύθμιση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες ανάγκες και όχι  ξεπερασμένες προσεγγίσεις του ΕΣΥ που δημιουργήθηκε την δεκαετία του 1980.  Όπως σημείωσε ο καθηγητής το ΕΣΥ δεν θα πρέπει να διοικείται από το υπουργείο αλλά από ένα νέο κέντρο σχεδιασμού που θα συλλεγεί πληροφορίες και θα αξιολογεί για να αναπροσαρμόζει στις ανάγκες της εποχής μας, εκφράζοντας την επιφύλαξή του και για το σχέδιο Δοξιάδη.

Ο Πρόεδρος, Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) Πλαστικός Χειρουργός, Αθανάσιος Εξαδάχτυλος  στηλίτευσε το γεγονός ότι δεν έχουμε ΠΦΥ στην χώρα μας αλλά «απομεινάρια» προηγούμενων συστημάτων ότι «έχει απομείνει από το ΙΚΑ, τις ΠΕΔΙ και τις ΤΟΜΥ». Μάλιστα, ο ίδιος υποστήριξε πως είναι απαραίτητη η συγκρότησή της  για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας και για την εξοικονόμηση πόρων που σπαταλιόνται στην δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας.  Σε ότι αφορά την δημιουργία δικτύου, ο πρόεδρος του ΠΙΣ κρίνει ότι δεν είναι ικανοποιητική λύση, καθώς η Ελλάδα έχει την ιδιαιτερότητα να έχει πολλούς ειδικευμένους γιατρούς και πρέπει να αξιοποιήσει και τους οικογενειακούς γιατρούς στο εγχείρημα αυτό. Ο ίδιος εξέφρασε επιφυλάξεις για τον νέο ΟΔΙΠΥ, υποστηρίζοντας ότι θα είναι μειονέκτημα το γεγονός ότι το κράτος θα αξιολογείται από κρατικό τομέα.

Από την πλευρά των ασθενών, η κ. Κουτσογιάννη επεσήμανε πόσο σημαντική θα μπορούσε να είναι στη μεταρρύθμιση της ΠΦΥ  η αξιολόγηση από τους ίδιους τους χρήστες και υπενθύμισε τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ασθενείς  κατά τη διάρκεια της έξαρσης της πανδημία  κλεισμένοι στα σπίτια τους και χωρίς οικογενειακό γιατρό. Οι αλλαγές στην ΠΦΥ θα πρέπει να συνάδουν με αλλαγές και στην κουλτούρα του ασθενή, σύμφωνα με την ίδια, ώστε να μην αναζητά απευθείας φροντίδα από τα νοσοκομεία, αλλά αυτό προυποθέτει αξιόπιστες πρωτοβάθμιες δομές Υγείας.