Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) συστήνει τη λήψη ατομικών μέτρων προστασίας από τα κουνούπια, καθώς ο ιός του Δυτικού Νείλου αναμένεται να εμφανιστεί και φέτος. Η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου καταγράφεται κάθε χρόνο σε πολλές χώρες παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, με τα περισσότερα κρούσματα να εμφανίζονται τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες.

Επιδημιολογικά δεδομένα και κίνδυνοι

Από το 2010 έως το 2024, έχουν καταγραφεί 2.088 εγχώρια κρούσματα, με μέσο ετήσιο αριθμό τα 145 κρούσματα.Το 70% των περιστατικών παρουσίασαν επιπλοκές στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Σημειώνεται ότι 292 ασθενείς με τη λοίμωξη κατέληξαν τα τελευταία 15 χρόνια. Το 2024 καταγράφηκαν 220 κρούσματα και 35 θάνατοι.
Οι περιοχές εμφάνισης των κρουσμάτων δεν μπορούν να προβλεφθούν με ακρίβεια, καθώς η κυκλοφορία του ιού επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες.

Συμπτώματα και διάγνωση της λοίμωξης:

• Στις περισσότερες περιπτώσεις, η λοίμωξη είναι ασυμπτωματική ή προκαλεί ήπια συμπτώματα.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, κόπωση, πονοκέφαλο, μυαλγίες.
• Σοβαρά περιστατικά (λιγότερο από 1%) μπορεί να αναπτύξουν εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα, με συμπτώματα όπως
• Σοβαρός πονοκέφαλος.
• Αποπροσανατολισμός, σπασμοί.
• Διαταραχές όρασης ή αδυναμία.
• Παράλυση και απώλεια συνείδησης σε ακραίες περιπτώσεις.

Άξιο αναφοράς είναι ότι άτομα άνω των 50 ετών και ασθενείς με ανοσοκαταστολή ή χρόνια νοσήματα διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσου.
Η διάγνωση γίνεται με εργαστηριακές εξετάσεις, όπως ανίχνευση του ιού σε αίμα ή εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

Τρόπος μετάδοσης:

• Ο ιός μεταδίδεται μέσω τσιμπήματος μολυσμένων κουνουπιών, τα οποία έχουν μολυνθεί από άγρια πτηνά.
•  Οι άνθρωποι δεν μεταδίδουν τον ιό σε άλλους ανθρώπους με άμεση επαφή.
• Τα κουνούπια ευνοούνται από στάσιμα νερά, γι’ αυτό οι εστίες αναπαραγωγής πρέπει να περιορίζονται.

Προληπτικά μέτρα και οδηγίες του ΕΟΔΥ
Ο ΕΟΔΥ συστήνει τα εξής μέτρα για την προστασία από τα κουνούπια:

• Χρήση εντομοαπωθητικών σώματος και περιβάλλοντος σύμφωνα με τις οδηγίες.
• Τοποθέτηση κουνουπιέρων και σητών σε πόρτες και παράθυρα.
• Χρήση ανεμιστήρων και κλιματιστικών για τη μείωση της παρουσίας κουνουπιών.
• Φοράτε μακριά ρούχα για περιορισμό των εκτεθειμένων περιοχών του σώματος.
• Αποφύγετε τα στάσιμα νερά, καθώς αποτελούν εστίες αναπαραγωγής των κουνουπιών.
• Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα και ανοσοκατεσταλμένοι πρέπει να εφαρμόζουν τα μέτρα με ιδιαίτερη συνέπεια.

Δράσεις επιτήρησης από τον ΕΟΔΥ

Ο ΕΟΔΥ έχει ενεργοποιήσει μηχανισμούς παρακολούθησης και επιτήρησης:

• Διενεργεί ενισχυμένη επιδημιολογική παρακολούθηση σε εθνικό επίπεδο.
• Ενεργοποιεί εντομολογική επιτήρηση για την καταγραφή των εστιών αναπαραγωγής των κουνουπιών.
• Βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τοπικές και εθνικές αρχές για εφαρμογή δράσεων πρόληψης.
• Δημοσιεύει εβδομαδιαίες εκθέσεις με τον αριθμό κρουσμάτων ανά περιοχή.

Οι δράσεις πρόληψης και απόκρισης περιγράφονται στο Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Υγείας, το οποίο περιλαμβάνει οδηγίες για τη διαχείριση και μείωση του κινδύνου μετάδοσης. Πλήρη επιδημιολογικά δεδομένα και οδηγίες υπάρχουν στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ: ΕΟΔΥ – Ιός Δυτικού Νείλου.
Οι εβδομαδιαίες εκθέσεις επιτήρησης θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Οργανισμού.