Ανησυχητική παρά τα σημεία βελτίωσης παρουσιάζει η εικόνα της αντιμετώπισης της χρήσης ναρκωτικών και οινοπνευματωδών στη χώρα μας, σύμφωνα με την Έκθεση του ΕΚΤΕΠΝ.

Όπως ανέφερε σε Συνέντευξη Τύπου, κατά την οποία παρουσιάστηκε η Έκθεση, η Επιστημονικά Υπεύθυνη του ΕΚΤΕΠΝ, Μ. Τερζίδου, αυξητική τάση εμφάνισε η χρήση κάνναβης στους μαθητές ηλικίας 15 με 19 ετών (ΕΠΙΨΥ, 2011) συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές.

Ωστόσο, σταθερός παρέμεινε ο αριθμός των χρηστών ηρωίνης κατά την περίοδο 2011-2012, επιστρέφοντας στα επίπεδα των ετών 2006-2008 και παρά τη σχετική αύξηση κατά το 2009 και 2010.

Αντίστοιχα, σχετικά σταθερός είναι ο αριθμός των ατόμων που αιτήθηκαν θεραπείας από το 2010 ως το 2012 (5696 το 2012, 5834 το 2011, 5646 το 2010), με το συνολικό αριθμό των χρηστών σε θεραπεία το 2012 να ανέρχονται σε 12,5 χιλιάδες, με τους μισούς προβληματικούς χρήστες (χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών και κυρίως ηρωίνης) να είναι σε θεραπεία.

Σε ανησυχητικό επίπεδο βρίσκεται, όμως, ο επιπολασμός της Ηπατίτιδας Cστους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών (ΧΕΝ). Αν και η εμφάνιση του HIVπαραμένει σταθερή το 2013, ο επιπολασμός της Ηπατίτιδας Cανεβαίνει, όπως ανέφερε η κα. Τερζίδου, αγγίζοντας το 73%. «Ο λόγος είναι ότι δεν τονίστηκε αρκετά ο κίνδυνος της Ηπατίτιδας C, κατά την προσπάθεια ελέγχου της εξάπλωσης του HIVστους  XEN, κάτι που πρέπει να αλλάξει», τόνισε η κα Τερζίδου.

Αισιόδοξο στοιχείο είναι η μείωση των θανάτων από ναρκωτικά, ενώ στα θετικά συμπεριλαμβάνεται η μεγάλη ανταπόκριση στην ανάγκη για διάθεση συρίγγων, λόγω των αυξημένων κρουσμάτων του ιού του AIDSστους ΧΕΝ, καθώς το 2012 διατέθηκαν περισσότερες από 406 χιλιάδες.

Μεταξύ άλλων, μέσα στο 2013 λειτούργησαν 11 νέες μονάδες του προγράμματος υποκατάστασης, ένα «στεγνό» πρόγραμμα στις φυλακές, 4 προγράμματα εκτός δομών και 2 Κέντρα Πρόληψης.  Τα 103 θεραπευτικά προγράμματα για τα ναρκωτικά εξυπηρέτησαν συνολικά 12.257 εξαρτημένους χρήστες.

Σχεδόν έτοιμο είναι και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των ναρκωτικών 2014-2016, σύμφωνα με την Εθνική Συντονίστρια για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών, Δρ. Τέτα Παπουτσοπούλου-Διαμαντοπούλου. Όπως τόνισε, το σχέδιο είναι έτοιμο κατά 99%. Το 1% έχει καθυστερήσει λόγω έλλειψης χρημάτων, που δεν επιτρέπει να προχωρήσει η διαδικασία έγκρισης από ειδικό και η εκτύπωση.

Παρά τα βήματα προόδου, «το προφίλ των χρηστών φαίνεται να έχει επιδεινωθεί, καθώς τα τελευταία 5 χρόνια η καθημερινή χρήση αυξάνεται, η χρήση πολλαπλών ουσιών αυξάνεται, ενώ η μείωση του ποσοστού των χρηστών ενέσιμων οφείλεται μάλλον στην αύξηση του αντίστοιχου ποσοστού των χρηστών κάνναβης και των φαρμακευτικών ουσιών στους χρήστες, που απευθύνονται για θεραπεία.

Ταυτόχρονα παρατηρείται και σημαντική άνοδο του αριθμού των χρηστών μεθαμφεταμινών το 2012, κυρίως της ουσίας ΣΙΣΑ.

Εξαιρετικό εργαλείο για τη χάραξη επικαιροποιημένων πολιτικών κατά των ναρκωτικών, χαρακτήρισε τις εκθέσεις η Υφυπουργός Υγείας, Ζ. Μακρή, η οποία ανέδειξε ως βασικό στόχο τη μείωση της χρήσης στις μικρές ηλικίες. 

Ναρκωτικά στην Ευρώπη

«Μια νέα ουσία κάνει την εμφάνιση της κάθε μέρα, διεθνώς» τόνισε η Εθνική Συντονίστρια για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών, Δρ. Τέτα Παπουτσοπούλου-Διαμαντοπούλου, εντοπίζοντας, παράλληλα, μια μεταβολή στην προσέγγιση των πολιτικών των ναρκωτικών.

Ωστόσο, αισθητή έχουν κάνει την εμφάνιση τους τα σύνθετα ναρκωτικά, ενώ έδαφος κερδίζει η κατάχρηση συνταγογραφημένων φαρμάκων. Ταυτόχρονα, οι νέες τεχνολογίες έχουν οδηγήσει σε νέες μορφές διακίνησης.

Στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2014 του Οργανισμού της ΕΕ για τα ναρκωτικά (EMCDDA) παρουσίασε σε άπταιστα ελληνικά, ο Συντονιστής των Εθνικών Κέντρων του δικτύου REITOXτου EMCDDA, AlexisGoosdeel.

Σε γενικές γραμμές, η κατάσταση των ναρκωτικών στην Ευρώπη παραμένει σταθερή, με θετικές ενδείξεις σε κάποιους τομείς, αλλά με νέες προκλήσεις να εμφανίζονται διαρκώς.

Συγκεκριμένα, η χρήση της ηρωίνης παρουσιάζει πτωτική τάση, αυξάνονται, όμως, οι διεγερτικές ουσίες, τα συνθετικά οπιοειδή, η κάνναβη και τα φαρμακευτικά προϊόντα. Μάλιστα, αν και ο αριθμός θανάτων από ηρωίνη μειώνεται, αυξάνεται γενικά ο αριθμός των θανάτων που συνδέονται με τη χρήση συνθετικών οπιοειδών. 

Το 2013 αναφέρθηκαν, μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ, 81 νέες ψυχοδραστικές ουσίες, οι περισσότερες συνθετικά κανναβινοειδή, ανεβάζοντας τις παρακολουθούμενες ουσίες σε πάνω από 350. «Φέτος έχουν ήδη εντοπιστεί 35», σημείωσε ο κ. Goosdeel.