Υπερτριπλασιασμό της επιβίωσης ασθενών με ALK-θετικό καρκίνο πνεύμονα επιτυγχάνει νέα θεραπεία!

Ο ALK-θετικός μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (ΜΜΚΠ) συνήθως προσβάλλει νεότερα άτομα, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 52 έτη. Ακόμη, πλήττει άτομα με ελαφρύ ιστορικό καπνίσματος ή ακόμη και μη καπνιστές. Περίπου 75.000 άτομα διαγιγνώσκονται με ALK-θετικό ΜΜΚΠ κάθε χρόνο παγκοσμίως. Στην Ελλάδα εκτιμάται πως ο αριθμός αυτός είναι περίπου 80 άτομα. Πολλοί από τους ασθενείς εμφανίζουν εξέλιξη της νόσου μέσα σε ένα έτος με τις υπάρχουσες θεραπείες.

Περίπου 6 μήνες  πριν, το Δεκέμβριο του 2017, μία νέα θεραπεία, το alectinib, έλαβε άδεια κυκλοφορίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μονοθεραπεία, πρώτης γραμμής, για την αντιμετώπιση ενήλικων ασθενών με θετικό στην κινάση αναπλαστικού λεμφώματος (ALK)-προχωρημένο ΜΜΚΠ. Τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών έδειχναν σαφές όφελος.

Λίγους μήνες μετά, λοιπόν,το συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) παρουσιάζονται νέα δεδομένα της μελέτης φάσης ΙΙΙ ALEX, που δείχνουν μεγαλύτερη αύξηση της διάρκειας της διάμεσης επιβίωσης, χωρίς εξέλιξη της νόσου ή θανάτου, με τη χορήγηση alectinib σε ενήλικους ασθενείς με ALK θετικό ΜΜΚΠ, σε σύγκριση με την καθιερωμένη θεραπεία. Αυτή η διάμεση επιβίωση σχεδόν άγγιξε τα 3 χρόνια!

Ειδικότερα, η μέλετη έδειξε πως το alectinib μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης εξέλιξης της νόσου ή θανάτου κατά 57% σε σύγκριση με το crizotinib μετά από δύο έτη παρακολούθησης, στους ασθενείς με νεοδιαγνωσθέντα ALK-θετικό ΜΜΚΠ, ενώ η διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλικη στα άτομα που έλαβαν alectinib υπερτριπλασιάστηκε σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν crizotinib, φτάνοντας σχεδόν τα τρία χρόνια (34,8 μήνες) έναντι 10,9 μηνών αντίστοιχα.

Το προφίλ ασφάλειας του alectinib ήταν συνεπές με εκείνο που παρατηρήθηκε σε προηγούμενες μελέτες.

Η μακροπρόθεσμη ανάλυση περιελάμβανε επίσης δεδομένα σύμφωνα με τα οποία το alectinib κατέδειξε ανώτερη αποτελεσματικότητα σε σύγκριση με το crizotinib ανεξάρτητα από την παρουσία μεταστάσεων στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) κατά την αρχική εκτίμηση. Ειδικότερα, η διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου  για τα άτομα με μεταστάσεις στο ΚΝΣ κατά την αρχική εκτίμηση ήταν 27,7 μήνες στο σκέλος του alectinib έναντι 7,4 μηνών στο σκέλος του crizotinib. Επιπλέον, η διάρκεια της ανταπόκρισης για τα άτομα που έλαβαν alectinib ήταν 33,3 μήνες σε σύγκριση με 11,1 μήνες για τα άτομα που έλαβαν crizotinib.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες (βαθμού 3-5) ήταν λιγότερο συχνές στο σκέλος του alectinib (44,7%) σε σύγκριση με το σκέλος του crizotinib (51%). Ακόμη, στο σκέλος του alectinib, οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες βαθμού 3-4 ήταν αυξημένα ηπατικά ένζυμα και αυξημένα μυϊκά ένζυμα., ενώ σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν οξεία νεφρική βλάβη (2,6%) και μειωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια (2,0%). Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που οδήγησαν σε μείωση της δόσης (16,4% έναντι 20,5%) και προσωρινή διακοπή της δόσης (22,4% έναντι 25,2%) ήταν όλες χαμηλότερες στο σκέλος του alectinib σε σύγκριση με το σκέλος του crizotinib, ενώ όσες  οδήγησαν σε οριστική διακοπή της θεραπείας ήταν ίδιες και στα δύο μέλη (13,2%).

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι το alectinib  προστατεύει από την εμφάνιση νέων μεταστάσεων στο ΚΝΣ  καθώς όπως είχε φανεί στην προηγούμενη ανάλυση της μελέτης ALEX μόνο το 12% των ασθενών που έλαβαν alectinib παρουσίασαν εξέλιξη της νόσου στο ΚΝΣ έναντι 45% των ασθενών που έλαβαν κριζοτινίμπη.