Μέτρα προστασίας και πρόληψης από τον ιό του Δυτικού Νείλου

Δράσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της λοίμωξης από τον ιό του Δ. Νείλου, η οποίες υλοποιούνται από τις Δ/νσεις Υγείας των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων της χώρας, έχει θέσει σε εφαρμογή το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ.

Ο ιός του Δυτικού Νείλου εισήχθη στην Ευρώπη μέσω αποδημητικών πτηνών από την Αφρική ή τη Μέση Ανατολή και πλέον θεωρείται εγκατεστημένος σε ευρωπαϊκό επίπεδο.  Όπως προκύπτει από την διεθνή βιβλιογραφία, ο ιός παρουσιάζει ενδημικότητα με εποχικές εξάρσεις και συχνά απρόβλεπτη γεωγραφική εξάπλωση. Ο ιός μεταδίδεται μεταξύ των πτηνών μέσω δήγματος μολυσμένων κουνουπιών, τα οποία μπορούν να μολύνουν, παρεμπιπτόντως, ανθρώπους και άλλα θηλαστικά. Οι άνθρωποι θεωρούνται αδιέξοδοι ξενιστές (“dead-end hosts”) της νόσου και δεν συμμετέχουν στην αλυσίδα μετάδοσης. (ECDC Factsheet: https://ecdc.europa.eu/en/west-nile-fever/facts/factsheet-about-west-nile-fever).

Η πλειοψηφία των ατόμων, που μολύνονται από τον ιό, δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια νόσο, ενώ πολύ λίγα άτομα (λιγότερα από 1%) εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή παράλυση). Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα.

Το Υπουργείο Υγείας και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) συνεργάζονται σε κάθε περίοδο μετάδοσης για την εφαρμογή μιας σειράς δράσεων για την πρόληψη και αντιμετώπιση της λοίμωξης, η οποίες υλοποιούνται από τις Δ/νσεις Υγείας των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων της χώρας, όπως έγινε και κατά την τρέχουσα περίοδο 2019. Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύθηκε και απεστάλη εγκαίρως προς όλες τις αρμόδιες για τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις της χώρας σχετική Εγκύκλιος, στην οποία περιλαμβάνονται:

• Οι μέθοδοι καταπολέμησης των κουνουπιών (με έμφαση κυρίως στις προνυμφοκτονίες και στην εξυγίανση εστιών αναπαραγωγής).
• Οι διαδικασίες για την κατ’ εξαίρεση έγκριση βιοκτόνων ή εφαρμογών κουνουποκτονίας (σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων)
• Η ανάγκη υλοποίησης δράσεων ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης του κοινού με την ενεργή συμμετοχή των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης.
• Συνιστώμενα μέτρα προστασίας των πολιτών.
• Επισημάνσεις που αναφέρονται σε επιτήρηση ιπποειδών, άγριων πτηνών και κουνουπιών.

Η ως άνω Εγκύκλιος επικαιροποιήθηκε, τόσο ως προς τα εγκεκριμένα βιοκτόνα σκευάσματα, αλλά και ως προς τα συνιστώμενα από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας μέτρα ατομικής προστασίας. Με στόχο την προφύλαξή σας από τα κουνούπια, το ΥΥ συνιστά:

• Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος και περιβάλλοντος (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης)
• Τοποθετήστε στις σε παράθυρα και πόρτες αντικουνουπικά πλεγμάτα (σήτες) και χρησιμοποιείστε κουνουπιέρες, ανεμιστήρες ή κλιματιστικά.
• Απομακρύνετε το στάσιμο νερό από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, υδρορροές, μέσα και έξω από το σπίτι σας, στα μπαλκόνια, στην αυλή, στο χωράφι σας (έτσι, βοηθάτε ουσιαστικά τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης στην καταπολέμηση των κουνουπιών).
• Αποφύγετε κούρεμα γρασιδιού, θάμνων και φυλλωσιών, πότισμα των φυτών κατά τις απογευματινές και βραδινές ώρες.
• Κατά το δυνατό καλύψτε το σώμα σας με κατάλληλα ενδύματα που προστατεύουν το σώμα.
• Εξασφαλίστε την τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας ειδικά από τους ηλικιωμένους, τα άτομα με ειδικές ανάγκες καθώς και κάθε άλλο άτομο δεν είναι ικανό για την προσωπική του φροντίδα.

Επιπλέον επισημαίνεται ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου λειτουργούν επιτροπές εμπειρογνωμόνων (Επιτροπή για την πρόληψη και αντιμετώπιση τροπικών νοσημάτων του Υπουργείου Υγείας, Ομάδα Εργασίας για τον καθορισμό των επηρεαζόμενων περιοχών και Συμβουλευτική Ομάδα Εκτίμησης Κινδύνου και Άμεσης Απόκρισης), οι οποίες συνεδριάζουν συστηματικά – και όποτε απαιτείται εκτάκτως – και αποφασίζουν στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα από την εμφάνιση των προς επίλυση προβλημάτων (συνήθως εντός 24ώρου).  Οι Επιτροπές και οι Ομάδες Εργασίας είναι σε διαρκή εγρήγορση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν και βρίσκονται σε διαρκή επαφή και συνεργασία με Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς φορείς όπως το ECDC και ο ΠΟΥ.

Περισσότερες πληροφορίες για τον ιό του Δυτικού Νείλου και για τα μέτρα προστασίας από τα κουνούπια μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ https://keelpno.gr/disease/ios-toy-dytikoy-neiloy/, καθώς και εβδομαδιαίες εκθέσεις με τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα, καθ’ όλη την περίοδο μετάδοσης.