Ουρές, ελλείψεις, γραφειοκρατία: ο τριπλός Γολγοθάς των καρκινοπαθών που επιμένει

Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας έλαβε από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες μια σειρά αποφάσεων, οι οποίες επιδίωκαν, όπως τονίστηκε, τη βελτίωση της καθημερινότητας χρονίως πασχόντων και συγκεκριμένα των καρκινοπαθών. Βασικός στόχος, η εξάλειψη των πολύωρων αναμονών στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. «Δώσαμε τέλος στις ουρές της ντροπής», δηλώνει σε κάθε σχεδόν παρουσία του ο Β. Κικίλιας. Πόσο όμως έχουν αποδώσει τα εν λόγω μέτρα και πόσο δρόμο έχουμε ακόμα μπροστά μας;

Κάποιες ημέρες είναι καλύτερες από τις άλλες. Η αναμονή είναι μικρότερη, κάτω από μία ώρα. Οι ουρές όμως δεν έχουνεξαφανιστεί από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. Ειδικά στο Φαρμακείο της οδού Παράσχου στο Γκύζη, οι ελάχιστες θέσεις στον εσωτερικό χώρο και τα πεζούλια στη μικρή αυλή συνεχίζουν να φιλοξενούν δεκάδες ασθενείς, μεταξύ αυτών και καρκινοπαθείς, ή τους δικούς τους ανθρώπους. Όπως και το διπλανό καφέ ή ακόμα και η διπλανή μονάδα του Αγ. Σάββα, το Κουρκούλειο. Σταυρόλεξα, βιβλία και κινητά, κουβεντούλα με τους δίπλα και υπομονή, μεγάλη υπομονή η οποία συχνά εξαντλείται. Αν έχεις την ατυχία να είσαι και «καινούργιος» στις ουρές δεν έχεις προλάβει και να το φιλοσοφήσεις…

Την πρώτη ημέρα του μήνα, ημέρα Παρασκευή η αναμονή έφθασε τις 2,5 ώρες καταγγέλλει στο Virus ασθενής. Τετάρτη πρωί που βρεθήκαμε στο χώρο του φαρμακείου η αναμονή ήταν περίπου στη 1,5 ώρα. Η επόμενη ημέρα ήταν από τις καλύτερες. «Κάτι γίνεται σήμερα», όπως μας είπε ένας κύριος που περίμενε κρατώντας το σταυρόλεξο του.

Η πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) Καίτη Αποστολίδου, πάντως, δεν βλέπει καμία ουσιαστική αλλαγή. Στις αρχές Μαΐου είχε αναρτήσει την παρακάτω εικόνα και όπως λέει στο Virus, έκτοτε δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα. Οι ουρές εξακολουθούν να απαριθμούν περισσότερα από 100 άτομα καθημερινά. Όπως εξήγησε, ειδικά στις ώρες 12.00 με 15.00 η αναμονή μπορεί να φθάσει τις 2 με 3 ώρες! Αρκετοί ασθενείς πηγαίνουν πρώτα στα νοσοκομεία για τη συνταγογράφηση και μετά κατευθείαν στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, για να πάρουν τις θεραπείες τους, ώστε να αποφύγουν επιπλέον ταλαιπωρία και χαμένες ώρες ή μέρες εργασίας.

«Οι ασθενείς δεν έχουν ούτε που να καθίσουν, δεν υπάρχει ούτε ένας ψύκτης για νερό, ούτε τουαλέτα διαθέσιμη. Η διπλανή μονάδα του νοσοκομείου δεν είναι λύση. Η μονάδα είναι για τους ασθενείς του όχι για τους περιπατητικούς που επισκέπτονται το φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ για συνταγογράφηση», ξεκαθαρίζει. Σύμφωνα με την πρόεδρο της ΕΛΛΟΚ, το εν λόγω Φαρμακείο, το οποίο λειτουργεί Δευτέρα – Παρασκευή 8.00-19.00 (εκτός Τετάρτης που λειτουργεί έως τις 14.00), έχει φθάσει να εξυπηρετεί έως και 300 με 400 άτομα ημερησίως. Εξυπηρετεί δε, ασθενείς με συνταγές από όλα τα γύρω νοσοκομεία, τον «Αγ. Σάββα» και το ΚΗΝ «Κουρκούλειο», τον «Ευαγγελισμό», το «Λαϊκό», το «Αρεταίειο» και το «Αλεξάνδρα», όπως και ασθενείς από την επαρχεία.

Για την κ. Αποστολίδη, το μέτρο διάθεσης συγκεκριμένων αντικαρκινικών φαρμάκων μέσω των ιδιωτικών κλινικών είναι σταγόνα στον ωκεανό. «Είναι πολύ μικρός ο αριθμός των ασθενών που εξυπηρετούνται σε ιδιωτικά νοσοκομεία. Αλλά και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι λύση», σημειώνει και εξηγεί πως χρειάζεται πάλι η μετάβαση του ασθενούς σε ΚΕΠ για βεβαίωση ή να περιμένει αστυνομικό να πάει στο σπίτι του για την υπογραφή.

Σε ό,τι αφορά, όμως, τη διάθεση φαρμάκων μέσω των ιδιωτικών φαρμακείων η πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ πιστεύει ότι μπορεί να βελτιώσει την καθημερινότητα ιδίως των ασθενών που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές. Αλλά και πάλι για πολλές περιπτώσεις ασθενών η κατ’οίκον παράδοση μπορεί να δώσει ουσιαστική λύση στο ζήτημα. Η κ. Αποστολίδου πάντως σημειώνει ότι ο Υπουργός Υγείας θα πρέπει να συναντηθεί με τους εκπροσώπους των ασθενών για να συζητήσει και να αξιολογήσει τα όποια μέτρα επιδιώκει να εφαρμόσει και αφορούν στην εξυπηρέτηση και την καθημερινότητα τους.

Ελλείψεις και Γραφειοκρατία

Δεν είναι, όμως, οι ουρές το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι χρονίως πάσχοντες και ιδίως οι καρκινοπαθείς. Οι ελλείψεις είναι ένα εμπόδιο που επανέρχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, κυρίως λόγω αδυναμίας προμήθειας τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα δημόσια νοσοκομεία όπου πλέον αποτελεί «παράδοση» η ετήσια σημαντική ενίσχυση του ορίου των πιστώσεων του φαρμάκου στους προϋπολογισμούς των δημόσιων νοσοκομείων. Φέτος δε, ήρθε νωρίτερα και ανήλθε στα 54,2 εκατ. ευρώ.

Φυσικά, συχνά παρατηρούνται ελλείψεις και για άλλους λόγους. Αυτό το διάστημα έλλειψη παρουσιάζει για παράδειγμα το σκεύασμα Alimta, όπως έχει καταγγελθεί στην ΕΛΛΟΚ αλλά και έχει αναρτηθεί στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ. Όπως αναφέρει η ανακοίνωση η έλλειψη προκύπτει από την εταιρεία, ωστόσο ο Αντιπρόεδρος της ΕΛΛΟΚ, Γιώργος Καπετανάκης επισημαίνει στο Virus πως στην πραγματικότητα η έλλειψη βαραίνει τον ΕΟΠΥΥ.  «Θα πρέπει ο Οργανισμός να διασφαλίζει την επάρκεια των φαρμάκων, να δώσει προτεραιότητα εκεί πρέπει» αναφέρει. Γενικότερα, όπως εξηγεί, δεν είναι δυνατόν να μη μπορεί ο ασθενής να πάρει το φάρμακο του σε ένα δημόσιο νοσοκομείο γιατί είναι εξωτερικός ασθενής νοσοκομείο, αλλά θα πρέπει να πάει απαραίτητα  σε φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ.

«Αγκάθι» όμως για ασθενείς και γιατρούς έχει καταστεί το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης των ΦΥΚ. Προκειμένου να εγκριθεί ή όχι μια ακριβή ογκολογική θεραπεία χρειάζεται να υποβληθεί σχετικό αίτημα στο εν λόγω Σύστημα από τον θεράποντα ιατρό. Η διαδικασία, όμως, αποδεικνύεται «πονοκέφαλος» τόσο για τους ιατρούς που υποβάλλουν τα αιτήματα και τα σχετικά έγγραφα, καθώς απαιτείται να αφιερώσουν πολύτιμο χρόνο, αλλά και τους ασθενείς που χρειάζεται κάποιες φορές να περιμένουν την έγκριση του αιτήματος. Συχνά ένα αίτημα υποβάλλεται δύο και τρείς φορές, είτε γιατί κάτι λείπει είτε γιατί κάτι δεν έχει διατυπωθεί σωστά με αποτέλεσμα να απορρίπτεται.

«Υπήρξαν και κάποιες περιπτώσεις στις οποίες η έγκριση ήρθε καθυστερημένα, όταν οι ασθενείς έχουν φύγει από τη ζωή», αναφέρει ο κ. Καπετανάκης και σημειώνει πως το σύστημα πρέπει να αλλάξει.«Κατανοούμε ότι το ΣΗΠ τέθηκε σε εφαρμογή με στόχο να βοηθήσει στην αντικειμενική χορήγησης των ΦΥΚ. Ωστόσο στην πράξη λειτουργεί ως επιπλέον εμπόδιο και φραγή  στην έγκαιρη προμήθεια των φαρμάκων που οι ασθενείς έχουν ανάγκη», ξεκαθαρίζει. Όπως εξηγεί «αυτό συμβαίνει γιατί δυστυχώς δεν έχει προβλεφθεί ότι απαιτείται χρόνο από τους θεράποντες ιατρούς και όσους κρίνουν τα αιτήματα και άρα οδηγούμαστε σε καθυστερήσεις. Είναι ένα δυσλειτουργικό σύστημα που καταλήγει σε ταλαιπωρία», προσθέτει.

Όπως διευκρινίζει η ΕΛΛΟΚ δεν διαφωνεί με την ύπαρξη ασφαλιστικών δικλείδων, αντιθέτως τις επιδιώκει. «Αλλά οτιδήποτε κάνει δύσκολη τη ζωή των ασθενών και δημιουργεί συνθήκες αγωνίας σε ανθρώπους που ζουν μέρα με τη μέρα δεν είναι αποδεκτό», ξεκαθάρισε σημειώνοντας πως προτάσεις για τη βελτίωση του ΣΗΠ έχουν κατατεθεί και από την ΕΟΠΕ και από την ΕΛΛΟΚ.