Ανατροπή στη θεραπεία της κατάθλιψης-Δεν σχετίζεται με τη σεροτονίνη!

Για δεκαετίες είχε επικρατήσει η θεωρία ότι η κατάθλιψη συνδέεται άμεσα με την έλλειψη σεροτονίνης. Και γι’ αυτό χορηγούνταν αντικαταθλιπτικά για να καλύψουν την έλλειψη. Μία νέα μελέτη όμως τα ανατρέπει όλα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν τη θεωρία αυτή!

Η σεροτονίνη είναι ένα είδος νευροδιαβιβαστή, μια χημική ουσία που βοηθά στη μετάδοση μηνυμάτων ή σημάτων από το ένα νευρικό κύτταρο στο άλλο για επικοινωνία. Η σεροτονίνη βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης, του ύπνου, της όρεξης και άλλων βασικών πτυχών της καθημερινής λειτουργίας.

Η κατάθλιψη συνδέθηκε για πρώτη φορά με μειωμένα επίπεδα σεροτονίνης τη δεκαετία του 1960 και η θεωρία κέρδισε ευρεία αποδοχή τη δεκαετία του 1990 με την εμφάνιση των νέων αντικαταθλιπτικών (SSRI – εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης), τα οποία υποστήριζαν ότι αυξάνουν προσωρινά τη διαθεσιμότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο.

Με βάση την πεποίθηση ότι κάτι δεν πάει καλά με τον εγκέφαλο που απαιτεί ένα αντικαταθλιπτικό για να διορθωθεί, αυτά τα φάρμακα συνταγογραφούνται τώρα σε έναν στους έξι ενήλικες στην Αγγλία! Η θεωρία υποστηρίζεται από επίσημα ιδρύματα όπως η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία, η οποία λέει ότι «οι διαφορές σε ορισμένες χημικές ουσίες στον εγκέφαλο μπορεί να συμβάλλουν στα συμπτώματα της κατάθλιψης».

Η νέα μελέτη είναι μία ανασκόπηση όλων των διαθέσιμων αναλύσεων και μετά-αναλύσεων για το θέμα και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Molecular Psychiatry. Δεν έχει νόημα τόσο να αναφέρουμε τη μεθοδολογία, όσο το σημαντικό συμπέρασμα: «Η θεωρία της σεροτονίνης για την κατάθλιψη υπήρξε μια από τις πιο σημαίνουσες και εκτενώς ερευνημένες βιολογικές θεωρίες για την προέλευση της κατάθλιψης. Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτή η άποψη δεν υποστηρίζεται από επιστημονικά στοιχεία. Θέτει επίσης υπό αμφισβήτηση τη βάση για τη χρήση αντικαταθλιπτικών».

Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι όλα τα αντικαταθλιπτικά είναι περιττά και οι ασθενείς πρέπει να διακόψουν τη λήψη τους; Όχι απαντούν οι περισσότεροι ειδικοί. Η κατάθλιψη είναι πολυπαραγοντική νόσος και τα αντικαταθλιπτικά δεν δρουν όλα μόνο στα σεροτονινεργικά μονοπάτια, αλλά και σε άλλους υποδοχείς.

Πάντως, η μελέτη έδειξε ότι άτομα που έπαιρναν ή είχαν λάβει προηγουμένως αντικαταθλιπτικά έδειξαν στοιχεία ότι αυτά τα φάρμακα μπορεί πράγματι να μειώσουν τη συγκέντρωση ή τη δραστηριότητα της σεροτονίνης!

Επίσης, οι ερευνητές αναφέρουν ότι «είναι αδύνατο να πούμε ότι η λήψη αντικαταθλιπτικών SSRI αξίζει τον κόπο ή ακόμη και εντελώς ασφαλή», και ότι αυτή η μελέτη είναι «κρίσιμη» για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με το εάν θα ληφθούν ή όχι αντικαταθλιπτικά.