COVID-19: Τι έδειξαν μελέτες για την αναμνηστική δόση σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα

Δύο μελέτες καταδεικνύουν τη σημασία της χορήγησης αναμνηστικής δόσης εμβολίου για το SARS–CoV-2 σε ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα. Οι ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου COVID-19 έναντι του SARS-CoV-2.

Η χορήγηση αναμνηστικών δόσεων κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για αυτούς του ασθενείς.  Οι ιατροί της Μονάδας Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, καθηγητές κ.κ. Ευάγγελος Τέρπος, Ευστάθιος Καστρίτης, Μαρία Γαβριατοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος συνοψίζουν τα αποτελέσματα σχετικής μελέτης που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Cancer Cell 2022;S1535-6108(22)00147-7.

Ο πληθυσμός της μελέτης ήταν 476 ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα, τους οποίους παρακολουθούσαν οι ερευνητές κατά τη διάρκεια 15 μηνών. Οι επιστήμονες αξιολόγησαν τα στοιχεία τους σε σύγκριση  με εκείνων υγιών, εμβολιασμένων υγειονομικών.

Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε πως η τρίτη, δηλαδή πρώτη αναμνηστική δόση του εμβολίου έναντι του SARS–CoV-2 οδήγησε σε αύξηση του επιπέδου των αντισωμάτων τόσο μεταξύ των ασθενών που είχαν προηγουμένως νοσήσει με COVID-19 όσο και μεταξύ όσων δεν είχαν προηγουμένως νοσήσει με COVID-19. Ωστόσο, τα επίπεδα της αντισωματικής απάντησης παρέμειναν χαμηλότερα στους ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα συγκριτικά με τους υγιείς.

Στη συνέχεια διερευνήθηκαν στοιχεία από 241 ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα και διαθέσιμα δείγματα ορού πριν και μετά την τρίτη δόση εμβολίου.

Ειδικότερα,  το 28% ήταν ορο-αρνητικοί πριν την τρίτη δόση και εξ αυτών 88% ανέπτυξαν IgG αντισώματα έναντι της πρωτεΐνης S του SARS-CoV-2 μετά τη χορήγηση της τρίτης δόσης. Σε ποσοστό 91% των ασθενών που είχαν ανιχνεύσιμα αντισώματα προ της τρίτης δόσης, ο αναμνηστικός εμβολιασμός αύξησε τον τίτλο των αντισωμάτων. Επιπρόσθετα, η χορήγηση της τρίτης δόσης αύξησε την εξουδετερωτική ικανότητα έναντι του αρχικού στελέχους της Wuhan στους ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα που είχαν μικρή ή καθόλου εξουδετερωτική ικανότητα μετά τη δεύτερη δόση.

Ωστόσο, το επίπεδο εξουδετέρωσης έναντι του στελέχους Όμικρον παρέμεινε χαμηλότερο στους ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα ακόμα και μετά την τρίτη δόση συγκριτικά με τους υγιείς. Επομένως, μια υπο-ομάδα ασθενών παραμένει ιδιαίτερα ευάλωτη στη λοίμωξη COVID-19, το οποίο επιβεβαιώνεται και με τον αυξημένο αριθμό ασθενών με πολλαπλούν μυέλωμα που διαγιγνώσκονται με COVID-19 κατά τη διάρκεια του κύματος Όμικρον της πανδημίας.

Μελέτη του ΕΚΠΑ

Τα πορίσματα συμπίπτουν με εκείνα μελέτης από τη Θεραπευτική Κλινική του ΕΚΠΑ που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Blood 2022 Mar. Ειδικότερα, αξιολογήθηκε η ανάπτυξη εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 ένα μήνα μετά τη χορήγηση της τρίτης δόσης του εμβολίου mRNA ΒΝΤ162b2 σε ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα. Συνολικά συμπεριελήφθησαν 167 ασθενείς με διάμεση ηλικία τα 68 έτη, ενώ το 58% ήταν άνδρες. Το 93% των ασθενών λάμβαναν αντι-μυελωματική θεραπεία τη στιγμή του εμβολιασμού.

Η τρίτη  δόση επέφερε αποτελέσματα: Η διάμεση τιμή του τίτλου των εξουδετερωτικών αντισωμάτων έφτασε το 96,7% ένα μήνα μετά την τρίτη δόση συγκριτικά με το 27,1% πριν την τρίτη δόση. Αξίζει να σημειωθεί ότι 75 από τους 114 (66%) ασθενείς, που είχαν τίτλο εξουδετερωτικών αντισωμάτων κάτω από 50% πριν την 3η δόση, απέκτησαν τίτλο της τάξεως του 50% και άνω μετά την 3η δόση. Επιπλέον, 32 από τους 57 (56%) ασθενείς που δεν είχαν αναπτύξει εξουδετερωτικά αντισώματα μετά τις δυο πρώτες δόσεις του εμβολίου, απέκτησαν τίτλο αντισωμάτων άνω του 30% μετά την 3η δόση.

Οι ερευνητές κατέληξαν πως σε ασθενείς με μη ικανοποιητική αντισωματική απόκριση μετά από  τον βασικό κύκλο εμβολιασμού, περισσότεροι από τους μισούς είχαν χάρη στη τρίτη δόση αντισωματική απάντηση. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, η χορήγηση της 4^ης δόσης συνιστάται για ευάλωτους ασθενείς.