- Γιατί αυτός ο κορωνοϊός προκαλεί τόσα πολλά διαφορετικά συμπτώματα και προσβάλλει τόσα διαφορετικά συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού;
- Γιατί τόσοι άλλοι κορωνοϊοί (και υπάρχουν δεκάδες) προκαλούν απλό κρυολόγημα, ενώ αυτός ο κορωνοϊός (SARS-CoV-2) προκαλεί βαριά νόσο;
- Μήπως μπορούμε να εξηγήσουμε τις ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρούνται μετά από τη χορήγηση mRNA εμβολίου (που το μόνο που τελικά παράγει είναι η SPIKE πρωτεϊνη) με αυτό τον μηχανισμό;
Τις απαντήσεις επιχειρεί να δώσει ομάδα ερευνητών από το Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Κωνσταντίνο Πουλά. Οι ερευνητές έχουν αναπτύξει τη θεωρία ότι η πρωτεΐνη-ακίδα του νέου ιού έχει ένα τμήμα με το οποίο προκαλεί τη λοίμωξη και ένα άλλο τμήμα το οποίο ευθύνεται για την πρόκληση βαριάς νόσου.Εκατοντάδες χιλιάδες συνάνθρωποί μας καταλήγουν από βαριά νόσο covid-19, που στην πραγματικότητα είναι μια ακραία φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού, λόγω διαταραχής της ισορροπίας του ανοσοποιητικού συστήματος.
Όλοι ακούμε να γίνεται αναφορά στην υπερφλεγμονώδη αντίδραση και τον καταρράκτη κυτταροκινών, στην διαταραχή του κυκλοφορικού, με θρομβώσεις, σε διαταραχές του νευρικού συστήματος, σε ανοσμία, αγευσία κλπ.
Το αντιφλεγμονώδες χολινεργικό σύστημα είναι ένα σύστημα που διασφαλίζει την ισορροπία του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε μια σειρά από εξαιρετικές δημοσιεύσεις που ξεκίνησαν περίπου από το 2000, ο Kevin Tracey εξήγησε ότι η δυσλειτουργία αυτού του συστήματος οδηγεί σε βαριά νόσο μέσω της παραγωγής σειράς κυτταροκινών (πχ Παράγοντας Νέκρωσης Όγκων, Ιντερλευκίνες κλπ) (1). Η δυσλειτουργία του συστήματος μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες, στην καρδιά, στα αγγεία, στους νεφρούς, στο νευρικό σύστημα κ.α. (1).
Κύριος εκφραστής του αντιφλεγμονώδους χολινεργικού συστήματος είναι ο α7 νικοτινικός υποδοχέας της ακετυλοχολίνης. Η Νικοτίνη, αλλά και άλλες φαρμακευτικές ουσίες όπως η βαρενικλίνη και η χολίνη, είναι «αγωνιστές» του υποδοχέα (δηλαδή διαφυλάττουν και αυξάνουν τη δραστικότητά του), ενώ ανταγωνιστές του υποδοχέα είναι σειρά από δηλητήρια φιδιών (μπουγγαροτοξίνη, κομπρατοξίνη κλπ).
Η ομάδα μας έδειξε από τις αρχές Μάϊου ότι η spike πρωτεΐνη (γνωστή και ως πρωτεΐνη-ακίδα, μέσω της οποία προσδένεται στην ACE-2 πρωτεΐνη στα κύτταρα και προκαλεί τη λοίμωξη) φαίνεται ότι έχει αποκτήσει σε ένα τμήμα του μια αλληλουχία αμινοξέων που υποθέτουμε ότι προσδένεται στους α7 νικοτινικούς υποδοχείς της ακετυλοχολίνης, εμποδίζοντας τη λειτουργία τους. Με την πρόσδεσή του αναστέλλει τη λειτουργία του νικοτινικού χολινεργικού συστήματος, οδηγώντας σε όλα αυτά τα ανεπιθύμητα συνοδά συμπτώματα που περιγράψαμε και νωρίτερα και στη βαριά Νόσο, λόγω διαταραχής της ισορροπίας του ανοσοποιητικού συστήματος (2,3) (ΕΙΚΟΝΑ 1).
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα μας επιτρέπουν να διατυπώσουμε την επιστημονική υπόθεση ότι η πρωτεΐνη-ακίδα έχει ένα τμήμα με το οποίο προκαλεί τη λοίμωξη και ένα άλλο τμήμα το οποίο ευθύνεται για την πρόκληση βαριάς νόσου. Αυτό το τμήμα μπορούμε να το ονομάζουμε “Χολινεργικό Επίτοπο“
Στην ΕΙΚΟΝΑ 2 παρουσιάζεται διάγραμμα που ερμηνεύει το φαινόμενο. Σταδιακά συσσωρεύονται περισσότερα ερευνητικά δεδομένα, που θα συνεισφέρουν στην καλύτερη κατανόηση των δύο αυτών οντοτήτων: Λοίμωξη και Βαριά Νόσος.
Βιβλιογραφία:
1. Tracey KJ. The inflammatory reflex. Nature. 2002 Dec 19-26;420(6917):853-9. doi: 10.1038/nature01321.
2. Farsalinos K, Niaura R, Le Houezec J, Barbouni A, Tsatsakis A, Kouretas D, Vantarakis A, Poulas K. Editorial: Nicotine and SARS-CoV-2: COVID-19 may be a disease of the nicotinic cholinergic system. Toxicol Rep. 2020 Apr 30. doi: 10.1016/j.toxrep.2020.04.012.
3. Farsalinos K, Eliopoulos E, Leonidas DD, Papadopoulos GE, Tzartos S, Poulas K. Nicotinic Cholinergic System and COVID-19: In Silico Identification of an Interaction between SARS-CoV-2 and Nicotinic Receptors with Potential Therapeutic Targeting Implications. Int J Mol Sci. 2020 Aug 13;21(16):5807. doi: 10.3390/ijms21165807. PMID: 32823591; PMCID: PMC7461543
