Εξέταση και βιοδείκτες μπορούν να εντοπίσουν τον καρκίνο ωοθηκών σε αρχικά στάδια της νόσου

H εξέταση του κυκλοφορούντος καρκινικού DNA μαζί με τους καρκινικούς δείκτες μπορεί να έχει χρησιμότητα για την μη επεμβατική διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών, σύμφωνα με μελέτη. Η εξέταση φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για να διακρίνει την παρουσία κακοήθειας σε ασθενείς που έχουν βλάβες στις ωοθήκες.

Πρόσφατη μελέτη που ανακοινώθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Έρευνας για τον Καρκίνο (AACR) εξέτασε κατά πόσο η τεχνολογία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών.

Ο καρκίνος των ωοθηκών

Πρόκειται για το γυναικολογικό νεόπλασμα με τη μεγαλύτερη θνητότητα, εξαιτίας της διάγνωσης  συνήθως σε προχωρημένο στάδιο. Η πλήρης χειρουργική εξαίρεση της νόσου σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία και νεότερες στοχευμένες θεραπείες αποτελούν αυτή τη στιγμή τη βέλτιστη θεραπευτική αντιμετώπιση. Επομένως, υπάρχει μεγάλη ιατρική ανάγκη για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών που πιστεύεται ότι θα μειώσει τη θνητότητα.
Ελάχιστα επεμβατικές εξετάσεις όπως είναι το υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων και ο αιματολογικός έλεγχος για τον καρκινικό δείκτη CA125 μπορούν να συμβάλλουν με αρκετή ευαισθησία στη διάγνωση της νόσου αναφέρουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), Μαρία Καπαρέλου (Δρ. Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Ογκολογίας – Αιματολογίας και Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής).

Βιοδείκτης: Τμήματα DNA

Στο πλαίσιο  της μελέτης συλλέχθηκαν δείγματα πλάσματος από 500 περίπου γυναίκες. Ο πληθυσμός περιελάμβανε γυναίκες με καρκίνο ωοθηκών, υγιείς γυναίκες καθώς και ασθενείς με αλλοιώσεις στις ωοθήκες. Όλα τα δείγματα υποβλήθηκαν σε πλήρη αλληλούχηση του γονιδιώματος του κυκλοφορούντος καρκινικών DNA καθώς και σε μέτρηση δύο καρκινικών δεικτών που σχετίζονται με τον καρκίνο ωοθηκών, του CA125 και του ΗΕ4. Οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης για να αναγνωρίζει τις ασθενείς με καρκίνο ωοθηκών με βάση τα αποτελέσματα των τριών αυτών εξετάσεων.

Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι σε σχέση με τη χρήση μόνο του CA125, ο νέος αλγόριθμός αύξησε κατά 20-30% την δυνατότητα ανίχνευσης του καρκίνου ωοθηκών κυρίως στα αρχικά στάδια της νόσου. Μάλιστα, ο εξωτερικός έλεγχος αποτελεσματικότητας της μεθόδου, έδειξε ότι μπορεί να ανιχνεύει το 65% των περιπτώσεων καρκίνου ωοθηκών.  Άξιο λόγου είναι πως στον πληθυσμό των ασθενών που είχαν κάποια βλάβη στις ωοθήκες, η εξέταση είχε ειδικότητα 95% και ευαισθησία 60% για την παρουσία καρκίνου.

Συνεπώς, αυτή η εξέταση εμφανίζει ιδιαίτερη χρησιμότητα για να προβλέψει την παρουσία καρκίνου σε γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργείο για την παρουσία βλάβης στις ωοθήκες.  Ο συγκεκριμένος διαγνωστικός έλεγχος να αποτελέσει ένα νέο παράδειγμα προσυμπτωματικού και διαγνωστικού ελέγχου για τον καρκίνο ωοθηκών θα μπορούσε να διερευνηθεί σε μεγαλύτερες κλινικές μελέτες.