FDA: “Πράσινο φως” για το atezolizumab της Roche

Τη δραστική ουσία atezolizumab ενέκρινε πρόσφατα ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) για τη θεραπεία ασθενών με μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, που εμφανίζουν εξέλιξη της νόσου κατά τη διάρκεια ή μετά από χημειοθεραπεία με πλατίνα, καθώς και για τους ασθενείς που έχουν λάβει εγκεκριμένες από τον FDA στοχεύουσες θεραπείες εάν ο όγκος τους παρουσιάζει EGFR μεταλλάξεις ή ALK διαμεταθέσεις.

Η έγκριση βασίστηκε στα αποτελέσματα των μελετών φάσης ΙΙΙ ΟΑΚ και φάσης ΙΙ POPLAR. Τα δεδομένα της μελέτης ΟΑΚ παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας ESMO 2016 που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Οκτωβρίου στην Κοπεγχάγη. Εκεί είχε βρεθεί και το Virus, όπου και είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με έναν εκ των κύριων ερευνητών της μελέτης OAK (εδώ). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης οι ασθενείς που έλαβαν atezolizumab παρουσίασαν διάμεση συνολική επιβίωση 13,8 μηνών, κατά 4,2 μήνες μακρύτερη σε σχέση με αυτούς που έλαβαν χημειοθεραπεία με δοσεταξέλη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, στη μελέτη εντάχθηκαν ασθενείς ανεξαρτήτως των επιπέδων έκφρασης της πρωτεΐνης PD-L1 και συμπεριέλαβε ασθενείς με πλακώδες, καθώς και με μη πλακώδες ιστολογικό τύπο της νόσου.

To atezolizumab είναι η πρώτη και μοναδική εγκεκριμένη αντικαρκινική ανοσοθεραπεία που έχει σχεδιαστεί για τη στόχευση της πρωτεΐνης PD-L1. Πρόκειται για μία ανοσοθεραπεία, που δρα εκπαιδεύοντας και επαναδιεγείροντας το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα και να τα εξοντώσει. To atezolizumab είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα, το οποίο σχεδιάστηκε για να στοχεύσει και να δεσμεύσει μία πρωτεΐνη, η οποία ονομάζεται PD-L1 (συνδέτης προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου-1) και εκφράζεται στα καρκινικά κύτταρα και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που διηθούν τον όγκο. Η PD-L1 αλληλοεπιδρά με τους υποδοχείς PD-1 και B7.1, οι οποίοι εντοπίζονται αμφότεροι στην επιφάνεια των Τ λεμφοκυττάρων (ανοσοποιητικού), σύνδεση που οδηγεί στην αδράνεια των Τ-λεμφοκυττάρων. Μπλοκάροντας αυτή την αλληλεπίδραση, τo atezolizumab ενδέχεται να επιτρέψει την ενεργοποίηση των Τ-λεμφοκυττάρων, αποκαθιστώντας την ικανότητά τους να εντοπίζουν και να επιτίθενται αποτελεσματικά στα καρκινικά κύτταρα.

Το πρόγραμμα ανάπτυξης του atezolizumab περιλαμβάνει περισσότερες από 15 κλινικές μελέτες στον καρκίνο του πνεύμονα, συμπεριλαμβανομένων επτά μελετών φάσης ΙΙΙ στον μη προθεραπευμένο καρκίνο του πνεύμονα (σε θεραπεία πρώτης γραμμής). Οι μελέτες αυτές αξιολογούν τη χρήση του atezolizumab ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα.

Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες (≥ 20%) σε ασθενείς με μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα ήταν η κόπωση, η μειωμένη όρεξη, η δύσπνοια, ο βήχας, η ναυτία, ο μυοσκελετικός πόνος και η δυσκοιλιότητα.