Η Ελλάδα διεκδικεί με αξιώσεις το Ευρωπαϊκό Βραβείο Υγείας 2018

Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία βρίσκεται μεταξύ των επικρατέστερων ΜΚΟ για το φετινό Ευρωπαϊκό Βραβείο Υγείας, με την αντικαπνιστική δράση SmokefreeGreece. 

Στην τελική ευθεία έχει μπει ο διαγωνισμός “EU Health Award” που πραγματοποιείται κάθε χρόνο από την Κομισιόν, επιβραβεύοντας καινοτόμες δράσεις Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) στον τομέα της υγείας. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στην ανάπτυξη μιας βάσης δεδομένων ορθών πρακτικών τις οποίες εφαρμόζουν οι ΜΚΟ σε διάφορους υγειονομικούς τομείς, και οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρότυπα για το μέλλον.

Φέτος, ο διαγωνισμός εστιάζει στην ανάδειξη των 3ών καλύτερων αντικαπνιστικών project στην Ευρώπη.

Μετά από αξιολόγηση όλων των υποψήφιων δράσεων, η ειδική επιστημονική Επιτροπή της Κομισιόν επέλεξε τις 10 επικρατέστερες. Σε αυτές συγκαταλέγεται η αντικαπνιστική δράση SmokefreeGreece της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας (ΕΑΕ), η οποία αφορά σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα που σχεδίασε και ακολουθεί τα τελευταία 5 χρόνια σε μαθητές ηλικίας 10-17 ετών.

Στοιχεία αναφέρουν πως οι 9 στους 10 καπνιστές δοκιμάζουν για πρώτη φορά το κάπνισμα πριν την ηλικία των 18, ενώ ο εθισμός στη νικοτίνη από την εφηβική ηλικία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό καθοριστικό παράγοντα μακροπρόθεσμου εθισμού. Τα δεδομένα αυτά καταδεικνύουν την ανάγκη για προληπτική παρέμβαση στους νέους, και κυρίως στην προεφηβική ηλικία.

Στη βάση αυτή ξεκίνησε το 2009 η πρωτοβουλία SmokefreeGreece από το Ερευνητικό Εργαστήριο George D. Behrakis της ΕΑΕ και το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Το έργο περιλαμβάνει μια σειρά από συντονισμένες δράσεις με κύριο στόχο τη μείωση του καπνίσματος στην Ελλάδα και την πρόληψη έναρξής του στην εφηβική ηλικία και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το Behrakis Foundation της Βοστώνης, ΗΠΑ.

Με αφορμή τη διάκριση της δράσης, ο συντονιστής της πρωτοβουλίας SmokefreeGreece, Παναγιώτης Μπεχράκης, δήλωσε: «Δεν είναι η πρώτη φορά που μέσω της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας η χώρα μας διακρίνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τις μεγάλες επιτυχίες της στη μείωση του καπνίσματος. Παρεμβάσεις που γίνονται στα σχολεία με επιστημονικό σχεδιασμό, με εκπαιδευτικό περιεχόμενο και σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας, έχουν φέρει αποτελέσματα που αναγνωρίζονται διεθνώς. Η σημερινή κοινωνία της Ελλάδας καλείται, για μια ακόμα φορά, να ακούσει τη φωνή των παιδιών της που υψώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Στις 12 Νοεμβρίου 2018, ο Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, Vytenis Andriukaitis, θα τιμήσει σε ειδική εκδήλωση στις Βρυξέλλες τις 10 καλύτερες συμμετοχές στο διαγωνισμό.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της πρωτοβουλίας SmokefreeGreece

Η δράση της ΕΑΕ η οποία διεκδικεί επάξια το EU Health Award 2018, εστιάζει σε ειδικά σχεδιασμένες προληπτικές παρεμβάσεις προς τους μαθητές, εγκεκριμένες από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Σχεδόν καθημερινά, μαθητές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, της Τρίπολης και των ευρύτερων περιοχών τους, παρακολουθούν διαδραστικές παρεμβάσεις από εκπαιδευμένο προσωπικό σε ειδικά διαμορφωμένα εκπαιδευτικά κέντρα των τριών αυτών περιοχών της χώρας. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε μαθητές Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού, όλων των τάξεων Γυμνασίου και της Α’ Λυκείου, όπως επίσης και Ειδικών, Επαγγελματικών και Εσπερινών Σχολείων, με αντίστοιχα διαμορφωμένη προσέγγιση. Σε συνεργασία με τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Σύμπλευση», κάθε χρόνο μέλη της ομάδας του SmokefreeGreece συμμετέχουν στον απόπλου σε ελληνικά ακριτικά νησιά και πραγματοποιεί παρεμβάσεις στους μαθητές, αλλά και σχετικές ενημερώσεις στους ενήλικες των περιοχών που επισκέπτεται η ομάδα. Μέχρι σήμερα, συνολικά 40.000 μαθητές έχουν παρακολουθήσει 1.525 παρεμβάσεις σε όλη την Ελλάδα.

Η προσέγγιση των εμπνευστών της πρωτοβουλίας SmokefreeGreece δεν αφορά μόνο το κάπνισμα αλλά μια ολοκληρωμένη τάση προς έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Τα παιδιά ενημερώνονται για τις επιδράσεις του καπνίσματος στην υγεία και στο περιβάλλον, χωρίς να έρχονται αντιμέτωπα με σκληρές εικόνες και «απειλές» που τρομοκρατούν. Τα παιδιά όλων των ηλικιών ανταποκρίνονται πιο αποτελεσματικά στα θετικά μηνύματα των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων και τις χαρούμενες εικόνες γεμάτες χρώμα και φως. Αντιλαμβάνονται την σημασία της απουσίας εξαρτήσεων για μία ισορροπημένη ζωή και πλέον επιθυμούν να μεταφέρουν τις απόψεις τους και στην οικογένεια τους.

Όπως παρουσιάστηκε και στη συμμετοχή στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό, η πρωτοβουλία SmokefreeGreece υποστηρίζει το εκπαιδευτικό της πρόγραμμα και με άλλες δράσεις, προκειμένου να επιτύχει μία ολοκληρωμένη παρέμβαση στην ευρύτερη σχολική κοινότητα. Βιωματικά σεμινάρια για  εκπαιδευτικούς, γονείς και επαγγελματίες υγείας και ο σχεδιασμός εκπαιδευτικού υλικού στοχεύουν σε μία διαρκή και συντονισμένη προσπάθεια για πρόληψη του καπνίσματος στους νέους. Συγκεκριμένα, το βιβλίο «Εκπαίδευση για έναν Κόσμο χωρίς Κάπνισμα» έχει διανεμηθεί ήδη σε 5.000 αντίτυπα, ενώ είναι διαθέσιμο και σε ηλεκτρονική μορφή (CD) για χρήση του στις σχολικές αίθουσες.

Μεταξύ των εκπαιδευτικών υλικών που έχει σχεδιάσει η ομάδα του SmokefreeGreece, ιδιαίτερη αποδοχή έχει δεχτεί το μαθητικό τετράδιο το οποίο με τον ιδιαίτερο και πρωτότυπο σχεδιασμό του μεταφέρει στους μαθητές θετικά μηνύματα για μια ζωή χωρίς κάπνισμα. Υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκοπίου Παυλοπούλου, η στήριξη του οποίου είναι συνεχής σε όλες τις δράσεις SmokefreeGreece, το τετράδιο εκτυπώθηκε από το Εθνικό Τυπογραφείο με χορηγία της Βουλής των Ελλήνων και έχει διανεμηθεί σε 380.000 μαθητές Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού σε όλη την Ελλάδα, με τη χορηγία και υποστήριξη των Ελληνικών Ταχυδρομείων. Η μεγάλη ανταπόκριση των παιδιών στην προσέγγιση του θέματος της πρόληψης του καπνίσματος μέσω του τετραδίου, έδωσε το έναυσμα για περαιτέρω εξέλιξή του, καθώς σε λίγο χρονικό διάστημα θα είναι διαθέσιμο για διανομή και στην αγγλική γλώσσα.

Για 8 συνεχή έτη, διοργανώθηκε το ετήσιο Πανελλήνιο Μαθητικό Συνέδριο «Παιδεία για έναν Κόσμο χωρίς Κάπνισμα» στο οποίο οι μαθητές παίρνουν τον λόγο και στέλνουν τα δικά τους μηνύματα, σε μικρούς και μεγάλους, για τη δύναμη της επιλογής ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Τραγούδια, θεατρικά δρώμενα, ποιήματα και άλλες δράσεις παρουσιάζονται από τους ίδιους τους μαθητές, ενώ στην ίδια εκδήλωση βραβεύονται οι συμμετοχές των παιδιών σε αντίστοιχους Πανελλήνιους Διαγωνισμούς με έργα ζωγραφικής και κείμενα. Συνολικά 7.200 μαθητές έχουν παρακολουθήσει μέχρι σήμερα τα Πανελλήνια Μαθητικά Συνέδριο, ενώ ήδη διοργανώνεται το 9^ο Πανελλήνιο  Μαθητικό Συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Νοεμβρίου 2018, στην πόλη των Τρικάλων με συνδιοργανωτή τον Δήμο Τρικκαίων.