Καρκίνος παχέος εντέρου: Εθνικό σχέδιο πρόληψης εν αναμονή

Δεύτερος καρκίνος σε συχνότητα, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα στους άνδρες και του μαστού στις γυναίκες, 3^ος σε θνητότητα στο γενικό πληθυσμό, ο καρκίνος του παχέος εντέρου κοστίζει τη ζωή σε 2,5 χιλιάδες άτομα στην Ελλάδα, με τους διπλάσιους να νοσούν κάθε χρόνο.

Η νόσος, όμως, μπορεί να προληφθεί και η εξέταση που σώζει ζωές είναι η κολονοσκόπηση, όπως τόνισαν τα μέλη της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας (ΕΓΕ).

Εκτός από σοβαρό πλήγμα στην υγεία των πολιτών, ο καρκίνος του παχέος εντέρου επιβαρύνει σημαντικά και τα οικονομικά της Υγείας. Το συνολικό κόστος αντιμετώπισης της νόσου ξεπερνά τα 70.000.000 ευρώ κατ’ έτος, με 45 εκατ. εξ αυτών να είναι άμεσα κόστη. Το κόστος της πρόληψης είναι μόλις το 1/10.

Τα τελευταία χρόνια οι πολύποδες, η προκαρκινική κατάσταση για την πλειοψηφία των καρκίνων στο παχύ έντερο, τείνουν να εμφανίζονται σε όλο και νεώτερους ανθρώπους και γι’ αυτό οι συστάσεις για διενέργεια εξετάσεων από τα 50 είναι ιδιαίτερα αυστηρές. Ωστόσο, όπως προειδοποιούν οι Γαστρεντερολόγοι, ο έλεγχος θα πρέπει να αρχίσει σε νεότερη ηλικία, όταν συντρέχουν λόγοι που αυξάνουν το κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, όπως η παρουσία πολύποδων ή χρόνιας ελκώδης κολίτιδας, η συνύπαρξη επιβαρυντικών διαιτητικών παραγόντων σε συνδυασμό και κυρίως η ύπαρξη συγγενών α’ βαθμού με πολύποδες ή καρκίνο του παχέος εντέρου.

Την ίδια ώρα, κακή διατροφή και στρες αυξάνουν σχετίζονται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως ισχυρίζεται πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Formosa Cancer Foundation. Το στρες έχει ενοχοποιηθεί για πολλές μορφές καρκίνου, λόγω της ροπής που προκαλεί προς ορισμένες βλαβερές συνήθειες, όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η κακή διατροφή. Για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, παρότι έχουν αναγνωριστεί κάποιοι περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξή του, όπως η συχνή χρήση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος και λίπους, είναι αδύνατο να προβλεφθεί ποιος θα εμφανίσει καρκίνο του παχέος εντέρου, εκτός από πολύ ειδικές ομάδες που αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% του πληθυσμού.

Πάντως, η κολονοσκόπηση αποτελεί το βασικό διαγνωστικό εργαλείο, καθώς μόνο μέσω αυτής μπορούν να ανιχνευθούν, οι πολύποδες και ταυτόχρονα να αφαιρεθούν προτού εξελιχθούν.

Αλλά οι πολίτες, δυστυχώς, τη σνομπάρουν….

Τείνουν προς απεικονιστικές εξετάσεις, με πενταπλάσιο κόστος ή κοιτούν τους καρκινικούς δείκτες, οι οποίοι, σύμφωνα με τους γιατρούς, είναι άνευ σημασίας.

(από τα αριστερά) Κ. Τριανταφύλλου Αναπληρωτής Καθηγητής Γαστρεντερολογίας – Σ. Γεωργόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας – Ι. Κατσογριδάκης, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Διεθνούς Αθηναϊκού Συμποσίου

«Θα πρέπει ο γιατρός που γράφει τους καρκινικούς δείκτες για διαγνωστικούς λόγους να τους πληρώνει ο ίδιος», ξεκαθάρισε ο Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου, Αναπληρωτής Καθηγητής Γαστροντορολογίας. Όπως διευκρίνισε, οι δείκτες είναι απαραίτητη μόνο για παρακολούθηση.

Είναι σαφές, λοιπόν, πως σημαντικό βάρος για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου πέφτει στην πρόληψη. Σε αυτή την κατεύθυνση μια πρόταση για ένα Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης είχε διαμορφωθεί αλλά παραμένει εν πολλοίς στον πάγο.

Ετησίως, ο αριθμός των κολονοσκοπήσεων που πρέπει να διεξάγονται ανέρχονται στις 25 χιλιάδες. Από αυτές, όμως, μόλις 7 χιλιάδες μπορεί να καλύψει το κράτος. Οι υπόλοιπες γίνονται στον ιδιωτικό τομέα.

Πέραν των προληπτικών εξετάσεων, στις οποίες πρέπει να υποβάλλονται άνδρες και γυναίκες ηλικίας 50-75 ετών (και κατά την κρίση του γιατρού έως τα 85), στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου βοηθούν και η τροποποίηση ορισμένων συνηθειών, όπως τόνισαν οι ομιλητές. Η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά, φυτικές ίνες και γιαούρτι, αλλά και η συστηματική άσκηση, είναι τακτικές που μειώνουν την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Η διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους και η διακοπή του καπνίσματος επίσης έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην αποφυγή της νόσου.

Τα παραπάνω συζητήθηκαν σε συνέντευξη τύπου με αφορμή τη διοργάνωση του 3ου Διεθνούς Αθηναϊκού Συμπόσιου.