Καταλύτης καινοτομίας η Πανδημία στην Υγεία

Η πανδημία έδρασε ως καταλύτης καινοτομίας στην Υγεία διεθνώς, αλλά στην Ελλάδα παραμένει η ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας, όπως τονίστηκε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου Health Innovation Conference 2021. Στο συνέδριο τέθηκε επί τάπητος το Σχέδιο Ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, στο οποίο δυστυχώς αναγνωρίστηκε ότι η Υγεία δεν αποτελεί προτεραιότητα.

Όσον αφορά την πορεία της πανδημίας, στο συνέδριο αναδείχθηκε η αξία των εμβολίων και παρουσιάστηκαν όλα τα νέα δεδομένα για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητά τους. Ωστόσο, επισημάνθηκε ότι είναι ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες αντιμετώπισης της διστακτικότητας μεγάλου μέρους των Ελλήνων έναντι των εμβολίων της covid-19, ώστε να χτιστεί το πολυπόθητο τείχος ανοσίας.

Ο κεντρικός ομιλητής του συνεδρίου Health Innovation Conference 2021, καθηγητής Πολιτικής Υγείας στη Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου (LSE), Ηλίας Μόσιαλος έδωσε έμφαση στο «τι πρέπει να γίνει μετά την πανδημία» σημειώνοντας ότι υπήρξε καλή διαχείριση στην χώρα μας συγκριτικά με τις δυνατότητες της. Την επόμενη μέρα θα πρέπει να προχωρήσουμε σε διαρθρωτικές αλλαγές στον χώρο της Υγείας, όπως επεσήμανε ο καθηγητής, και ειδικά στη χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας σε βάθος χρόνου, στην τεχνική αποτελεσματικότητα του συστήματος, στο σχεδιασμό ενός ενιαίου Συστήματος Υγείας (δημόσιο και ιδιωτικό, συνεργασία δομών υγείας σε επίπεδο νομού), στην ψηφιοποίηση του συστήματος Υγείας και στην αναδιαμόρφωση του νοσοκομειακού προτύπου κ.ά.

Μεταξύ των άλλων, στο συνέδριο παρουσιάστηκαν σημαντικά ευρήματα από μελέτες Ελλήνων και ξένων ειδικών στη μάχη κατά της covid-19, όπως:

• Το ψηφιακό διαβατήριο NAVIFY Pass, το οποίο έχει αναπτύξει η εταιρεία Roche Diagnostics. Αφορά μία εφαρμογή που έχει αναπτύξει η εταιρεία, η οποία εγκαθίσταται στα εργαστήρια, εμβολιαστικά κέντρα και στο smartphone των πολιτών και μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες για διαγνωστικές εξετάσεις του ιού SARS-COV-2, αλλά και τον εμβολιασμό.
• Μελέτες και στην Ελλάδα δείχνουν ότι τα άτομα που είναι σε ανοσοκαταστολή έχουν πολύ χαμηλή ανοσοαπόκριση στον εμβολιασμό και παραμένουν ευάλωτα σε πιθανή μόλυνση από covid-19.
• Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον καθηγητή Ευάγγελο Ι. Γιαμαρέλλο πραγματοποιεί κλινική μελέτη, που περιλαμβάνει τη χρήση ειδικού βιοδείκτη για τον εντοπισμό των ασθενών, που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν βαριά από covid-19 και στη συνέχεια χορηγούν στους ασθενείς θεραπεία που περιλαμβάνει την ουσία Αnakinra.
• Άλλη ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν επιστήμονες από το νοσοκομείο Παπανικολάου, εντόπισε ένα συνδυασμό μεταλλάξεων, που προβλέπει με μεγάλη ακρίβεια την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρής λοίμωξης και νοσηλείας στη ΜΕΘ. Ακόμη, εντοπίστηκαν μεταλλάξεις σε γονίδια που μπορούν να αποτελέσουν θεραπευτικούς στόχους και ήδη τρέχει σχετική κλινική δοκιμή.
• Ο καθηγητής Νίκος Σύψας παρουσίασε νέα δεδομένα σε πραγματικές συνθήκες (Real World Data) από τους πρώτους 4 μήνες χρήσης των εμβολίων m-RNA. Μετά από σχεδόν 100 εκατ. δόσεις του εμβολίου της Pfizer και 87 εκατ. της Moderna στις ΗΠΑ, καταγράφηκαν 47 περιστατικά βαριάς αναφυλαξίας και 19 με τη Moderna και κανένα θανατηφόρο γεγονός. Ακόμη, δεν υπήρξε κανένα συμβάν για το σύνδρομο θρόμβωσης στον εγκέφαλο και τη πτώση του αριθμού των αιμοπεταλίων.
• Παρουσιάστηκαν τα τελευταία δεδομένα για τη χρήση της Ρεμδεσιβίρης που παραμένει το μοναδικό εγκεκριμένο φάρμακο κατά της covid-19. Επίσης, νεότερα στοιχεία από τις μελέτες για το συνδυασμό των μονοκλωνικών αντισωμάτων Bamlanivimab και Etesevimab, αλλά και τη χρήση της ουσίας Baricitinib.

Στο πρώτο στρογγυλό τραπέζι συμμετείχε ο αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, ο οποίος αναφερόμενος στο Σχέδιο Ανάκαμψης στάθηκε στο ζήτημα του clawback, υποστηρίζοντας ότι έχει να κάνει με τον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής  περίθαλψης γιατί θα διασφαλιστεί η πρόσβαση σε νέες θεραπείες και θα επέλθει η αλλαγή παραδείγματος στη διαχείριση των  φαρμακευτικών δαπανών. Το σχέδιο, σύμφωνα με τον κ. Κοντοζαμάνη δίνει έμφαση στην ψηφιακή υγεία. «Έχουμε δει ότι ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η ομπρέλα που μπορούν να γίνουν όλες οι μεταρρυθμίσεις. Στη πανδημία κάναμε ψηφιακά άλματα». Ο κ. Κοντοζαμάνης έφερε ως παράδειγμα την  υλοποίηση της άυλης συνταγογράφησης που επετεύχθη σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.

Η πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum Greece (PIF) κα Agata Jakoncic στην ομιλία της σημείωσε ότι «η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι που πρέπει να επιλέξει τη στάση της απέναντι στη καινοτομία. Το PhRMA Innovation Forum στην Ελλάδα, έχει εκδηλώσει έμπρακτα την πρόθεση του να υπάρχει συνεργασία μεταξύ Κυβέρνησης και φαρμακευτικής βιομηχανίας μέσα από ένα τριετές Σχέδιο φαρμακευτικής πολιτικής – μία πρωτοβουλία που στηρίζει το όραμα για ένα καινοτόμο σύστημα υγείας που θα προσφέρει ισότιμη και ανεμπόδιστη πρόσβαση στους ασθενείς».

Διαχείριση της πανδημίας

Στο δεύτερο στρογγυλό τραπέζι τέθηκε επί τάπητος η πορεία και διαχείριση της πανδημίας. Ο Ιατρός – Ερευνητής Γεώργιος Παυλάκης, σημείωσε ότι παγκοσμίως η επιδημία επιταχύνει και θα την έχουμε αρκετό καιρό ακόμη μαζί μας. Όσον αφορά την Ελλάδα, χαρακτήρισε καταστροφικό το άνοιγμα του Πάσχα και είπε ότι λόγω έλλειψης εμβολίων έχει καθυστερήσει ο εμβολιασμός του πληθυσμού. Σημείωσε, δε, ότι θα έπρεπε να είχε αρχίσει ο εμβολιασμός του τουριστικού κλάδου εν όψει του ανοίγματος του Μαΐου.

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας Αχιλλέας Γραβάνης σημείωσε ότι «η μάχη πρέπει να δοθεί στην ΠΦΥ με στόχο την ενημέρωση των πολιτών για τα οφέλη του εμβολιασμού». Όσον αφορά την παγκόσμια κρίση συνέστησε προσοχή στο πρόβλημα εξασφάλισης εμβολίων στον Τρίτο Κόσμο, που πιθανότατα να αποτελέσει «ρεζερβουάρ για τον ιό». «Αν δεν χορηγηθούν εκεί εμβόλια, τότε θα έχει γίνει μια τρύπα στο νερό, καθώς θα έρθουν νέα στελέχη», τόνισε.

Ο Καθηγητής Αιματολογίας της Ιατρική Σχολής της Σορβόνης, Γρηγόριος Γεροτζιάφας επισήμανε ότι πρέπει να υπάρξει εκλαΐκευση της επιστημονικής γνώσης και πρέπει να ενισχυθεί η ενημέρωση και ο ρόλος των γιατρών της ΠΦΥ. Παράλληλα, να ανατεθούν ανάλογες αρμοδιότητες στους δημάρχους, που μπορούν να  συντονίσουν τον εμβολιασμό στη κοινότητα. Παρουσίασε ακόμη ένα διεθνές πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχει και επιχειρείται με Τεχνητή Νοημοσύνη να αναγνωριστούν έγκαιρα ποιοι ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.

Ο Παθολόγος με εξειδίκευση στις λοιμώξεις, Γεώργιος Παππάς απέδωσε την ευθύνη για τα φαινόμενα χαλάρωσης κυρίως στην Πολιτεία, αφού δεν έχει κάνει έλεγχο για τα μέτρα που λαμβλανει η ίδια. Παραδέχθηκε ότι οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να πείσουν τον κόσμο για την ανάγκη του εμβολιασμού, σχολιάζοντας ότι έχει χαθεί η επαφή με τον κόσμο και κυρίως από την επιτροπή των ειδικών. Τόνισε ότι χρειάζεται να ενταθούν οι προσπάθειες ειλικρινούς ενημέρωσης των πολιτών, αξιοποιώντας και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.