Η ανάγκη μετάβασης από το σχεδιασμό στην υλοποίηση υπογραμμίστηκε στο πλαίσιο ημερίδας της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, με αντικείμενο την Εθνική Στρατηγική για την επιδημία του HIV.
Το στίγμα που συνεχίζει να συνοδεύει τον HIV, οι στόχοι στην αντιμετώπιση του ιού και τα κενά που πρέπει να καλυφθούν επισημάνθηκαν από τους συμμετέχοντες στην ημερίδα που διοργάνωσε η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής.
Ο Υπουργός Υγείας επανέλαβε τις πρόσφατες δεσμεύσεις για άμεση χρηματοδότηση των Κέντρων Αναφοράς μέσω προγραμματικών συμβάσεων με τον ΕΟΔΥ, ώστε να ξεμπλοκάρουν οι εξετάσεις που εκκρεμούν, αλλά και τη θέσπιση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης αντιρετροϊκών φαρμάκων και σχετικών εξετάσεων ώστε διασφαλίζεται η ανωνυμία των ασθενών με τη χρήση ειδικής κωδικοποίησης.
Παράλληλα, όμως, ο Βασίλης Κικίλιας ανέφερε πως το Υπουργείο εξετάζει την «σύγχρονους τρόπους αντιμετώπισης του HIV, όπως βασικά είναι το PrEP, καθώς στόχος μας είναι η αξιοποίηση όλων των εργαλείων πρόληψης που παρέχει η επιστήμη».
Στην εισαγωγή της εξέτασης PrEP αναφέρθηκε και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», Νίκος Δέδες, ενώ όπως τόνισε και ο Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κυριάκος Σουλιώτης «η προφύλαξη πριν από την έκθεση σκοράρει στο 97% ως προς την αποτελεσματικότητα της».
Βέβαια, για τον κ. Δέδε απαραίτητη είναι και η διενέργεια δωρεάν εξετάσεων. «Έχουμε μείωση μολύνσεων αλλά δεν έχουμε δωρεάν εξέταση. Η αναμονή για ελέγχο φθάνει τους 2 μήνες αναμονή. Είναι ενδεικτικό ότι το 25% των νέων μολύνσεων διαγιγνώσκονται στα checkpoints, ποσοστό που αποτελεί επιτυχία για τα εν λόγω κέντρα, αλλα αποτυχία για τις πολιτικές πρόληψης».
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης & Αντιμετώπισης του AIDS, Μάριος Λαζανάς, εστίασε στην ανάγκη καταπολέμησης του στίγματος αλλά και στις σοβαρές ελλείψεις που «μαστίζουν» τις μονάδες λοιμώξεων.
«Φυλλοροούν», ανέφερε χαρακτηριστικά αποδίδοντας τους μειωμένους αριθμούς των γιατρών στις μονάδες αυτές στις συνταξιοδοτήσεις αλλά με το νέο νόμο ΕΟΔΥ αρκετοί συνάδελφοι φεύγουν. Δεν υπάρχουν όμως και νοσηλευτές, διοικητικό προσωπικό».
Προειδοποίησε, δε, πως υπάρχουν μονάδες που έχουν δηλώσει στα νοσοκομεία που ανήκουν ότι θα αναστείλουν τη λειτουργία τους. «Οι γιατροί που απασχολούνται στις μονάδες λοιμώξεων δεν είναι «έιτζολόγοι» είναι λοιμωξιολόγοι που παρακολουθούν τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, παρακολουθούν την κατανάλωση αντιβιοτικών κλπ».
Για τον κ. Σουλιώτη, πάντως, υπάρχει και άλλη μια «ακάλυπτη» ανάγκη: η υλοποίηση.
Υπάρχει απόσταση μεταξύ του Εθνικού Σχεδίου και της φάσης της υλοποίησης, όπως εξήγησε. Χρειάζεται κάποιος να πάρει το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τον HIV «και να το κάνει επιχειρησιακό, να σχεδιάσει εγκυκλίους, υπουργικές αποφάσεις και να χαράξει τα υπόλοιπα βήματα, τους αρμόδιους φορείς κοκ», συμπλήρωσε.
Νωρίτερα, ο Ομότιμος Καθηγητής της ΕΣΔΥ, Γιάννης Κυριόπουλος επανέλαβε την ανάγκη θεσμοθέτησης ενός οριζόντιου προϋπολογισμού για το νόσημα, αντί των κάθετων που εφαρμόζονται. «Το πρόβλημα είναι στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης και για αυτό χρειάζεται να περάσουμε σε οριζόντιους προϋπολογισμούς διαχείρισης της νόσου», προσέθεσε ο κ. Σουλιώτης, αναφέροντας την επισήμανση του κ. Κυριόπουλου.
Επιπλέον, ο Αναπληρωτής Καθηγητής ανέδειξε και το ρόλο των δεδομένων. «Η evidence health policy απαιτεί αξιόπιστα δεδομένα, τα οποία θα μας επιτρέψουν να ασκήσουμε αποτελεσματικη πολιτική»
Στη μελέτη για το κόστος θεραπείας, που διεξάγεται αυτή την περίοδο, αναφέρθηκε ο Οικονομολόγος Υγείας του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, ΠαΔΑ, Κώστας Αθανασάκης υπογραμμίζοντας ότι είμαστε πολύ κοντά στην επίτευξη του στόχου «90-90-90» του ΠΟΥ. Θυμίζουμε πως νέος στόχος είναι η επίτευξη του «95-95-95» έως το 2030. Δηλαδή θα πρέπει να έχει διαγνωστεί το 95% όσων ζουν με τον ιό, το 95% εξ αυτών να έχει λάβει αντιρετροϊκή θεραπεία και το 95% εξ αυτών να μην έχει ανιχνεύσιμο φορτίο του ιού.
Σύμφωνα με τον κ. Αθανασάκη σταδιακά περισσότεροι ασθενείς εντάσσονται στη θεραπεία, με το μέσο ρυθμό αύξησης να υπολογίζεται στο 10%, την περίοδο 2013-2019. Περίπου 10.500 άτομα υπολογίζεται πως βρίσκονται σε θεραπεία.Την ίδια στιγμή, μειώνεται το μέσο κόστος θεραπείας, έστω και οριακά κατά -8%, από 8.528 ευρώ το 2010 σε 7.808 ευρώ σήμερα.
Προτάσεις της Θετικής Φωνής
Τις 10 προτεραιότητες στη βελτίωση της διαχείρισης της HIV λοίμωξης στη χώρα μας αναφέρθηκε από βήματος ο Πρόεδρος του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», ο οποίος επίσης αναφέρθηκε στη σημασία τεκμηριωμένων και ενημερωμένα δεδομένα.
Συγκεκριμένα, λοιπόν οι 10 προτάσεις της Θετικής Φωνής είναι:
- Διόρθωση των στοιχείων του ΕΟΔΥ και επιδημιολοιγική επιτήρηση 2η γενεάς και στήριξη της κοορτής παρακολούθησης των ατόμων που ζούνε με τον HIV για την εξαγωγή ασφαλών επιστημονικών συμπερασμάτων
- Ολοκλήρωση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου με συγκεκριμένη κοστολόγησης και ετήσιους στόχους
- Αξιολόγηση και κάλυψη των αναγκών στις Μονάδες Λοιμώξεων
- Επιτάχυνση της διαδικασίας έναρξης θεραπείας
- Βελτίωση της ποιότητα της ζωής των ατόμων που ζούμε με τον HIV με μια σειρά απλών, εύκολων και εποφελών για το σύστημα υγείας παρεμβάσεων
- Χορήγηση της προφυλακτικής θεραπείας PrEP με αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ
- Διάθεση του self testing από τα φαρμακεία
- Δημιουργία ικανού αριθμού χώρων επιτηρούμενης χρήσης, και από του αρμόδιου οργανισμούς αλλά και από ΜΚΟ και τον Δήμο και ενίσχυση των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης με πλήρη κάλυψη των αναγκών συρίγγων και συνέργων ασφαλούς χρήσης
- Εισάγωγή της Σεξουαλικής Αγωγής στα σχολεία, κάτι που το εξείγγειλε ο Πρωθυπουργός κατά την επίσκεψη του στο Athens Checkpoint το Νοέμβριο του 2018
- Συστηματική Στήριξη του Ρόλου των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και αναφέρομαι κυρίως στην ¨Ένωσης Οροθετικών Ελλάδος που εκπροσωπώ, το Κέντρο Ζωής και την PRAKSIS που έχουμε διαχρονική παρουσία στην αντιμετώπιση της επιδημίας αλλά και της Ελληνική Εταiρείας Αντιμετώπισης του AIDS.