Κοντά στα 1.100 τα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων παγκοσμίως-Πού εντοπίζονται τα περισσότερα

Στα 1.088 ανέρχονταν έως τις 7 Ιουνίου τα επιβεβαιωμένα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων σε 29 χώρες, όπως ανέφεραν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) των ΗΠΑ. 

Το CDC προειδοποιεί τους ταξιδιώτες να «λαμβάνουν αυξημένα μέτρα προφύλαξης» για να αποφύγουν τη μόλυνση. Ειδικότερα, συμβουλεύει να μην έχουν στενές επαφές με ανθρώπους με εξανθήματα στο δέρμα και στα γεννητικά τους όργανα, καθώς και με υλικά που έχουν χρησιμοποιήσει ασθενείς με τη νόσο, όπως ρούχα και κλινοσκεπάσματα, ούτε να καταναλώνουν κρέας από άγρια ζώα. Αξίζει να σημειωθεί πως προς το παρόν ο κίνδυνος μόλυνσης θεωρείται χαμηλός για τον γενικό πληθυσμό.

Πού εντοπίζονται τα περισσότερα κρούσματα

Τα περισσότερα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων έχουν βρεθεί

στη Βρετανία (302), 

στην Ισπανία (198), 

στην Πορτογαλία (166), 

στον Καναδά (80), 

στη Γερμανία (80), 

στη Γαλλία (66), 

στην Ολλανδία (54), 

στις ΗΠΑ (34), 

στην Ιταλία (20) και 

στο Βέλγιο (17).

Μετάδοση αερογενώς

Πέραν της σωματικής επαφής, σε ορισμένες περιπτώσεις η μετάδοση μπορεί να γίνει και αερογενώς, τουλάχιστον σε μικρές αποστάσεις. Πρόκειται για έναν μικρό παράγοντας μετάδοσης, παρόλα αυτά, οι ειδικοί δεν είναι ακόμη σε θέση να κάνουν βάσιμη εκτίμηση για το πόσο συμβάλει αυτή η οδός στη διάδοση της νόσου, αναφέρουν οι «Τimes» της Νέας Υόρκης.

Tι πρέπει να κάνουν οι ασθενείς 

Όσοι νόσησαν με ευλογιά των πιθήκων θα πρέπει να φορούν μάσκα, ιδίως εάν έχουν αναπνευστικά συμπτώματα. Το CDC συνιστά ακόμη όσους μένουν με ασθενή, να αποφεύγουν την επαφή μαζί του. Πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα από την Επιστήμη σχετικά με την ασθένεια, όπως γιατί στο τρέχον διεθνές ξέσπασμα έχουν καταγραφεί μόνο σχετικά ήπια κρούσματα, κατά πόσο γίνεται μετάδοση από ασυμπτωματικούς φορείς, εδώ και πόσο καιρό κυκλοφορεί εκτός Αφρικής ο ιός, εάν μπορεί να μεταδοθεί με το σπέρμα ή τις κολπικές εκκρίσεις κ.ά.

Το ζήτημα του εμβολιασμού

Σχετικά με το ζήτημα του εμβολιασμού, προτείνεται σε όσους εκτέθηκαν πρόσφατα στον ιό, να κάνουν δύο εμβόλια (ACAM200 ή JYNNEOS) για να μειώσουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους ή ακόμη και να αποφύγουν τελείως τη νόσηση. Το CDC συνιστά τη χορήγηση των εμβολίων εντός τεσσάρων ημερών από την έκθεση στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Εάν δοθεί 4 έως 14 ημέρες μετά την έκθεση, ο εμβολιασμός μπορεί να μην αποτρέψει τη λοίμωξη. Το ACAM200 έχει εγκριθεί κατά της ευλογιάς (των ανθρώπων), ενώ το JYNNEOS (γνωστό στην Ευρώπη και ως Imvanex) τόσο κατά της ευλογιάς όσο και κατά της ευλογιάς των πιθήκων.

To Jynneos-Imvanex παράγεται από τη δανική φαρμακοβιομηχανία Bavarian Nordic και βασίζεται στο παλαιότερο εμβόλιο MVA (Modified Vaccinia Ankara) κατά της ευλογιάς που είχε ανακαλύψει το 1959 ο Γερμανός μικροβιολόγος Άντον Μάιρ, σύμφωνα με το «Science». Όντας σήμερα το μοναδικό εγκεκριμένο εμβόλιο και κατά της ευλογιάς των πιθήκων, αναμένεται να παίξει κομβικό ρόλο, εάν χρειαστεί. Ήδη αρκετές χώρες (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς κ.ά.) άρχισαν να εμβολιάζουν επιλεκτικά ανθρώπους που ήλθαν σε επαφή με επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα της νόσου και υγειονομικούς.

Ο ρόλος του εμβολίου θα εξαρτηθεί -τελικά- από διάφορους παράγοντες: 

1. Εάν εντοπιστούν και εμβολιαστούν όσοι ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για λοίμωξη
2. εάν το εμβόλιο αποδειχθεί πράγματι τόσο αποτελεσματικό όσο ελπίζεται και 
3. εάν θα υπάρξουν έγκαιρα αρκετά εμβόλια για να «φρενάρουν» το επιδημικό ξέσπασμα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), μέχρι στιγμής, δεν έχει ταχθεί υπέρ ενός ευρύτερου εμβολιασμού αλλά μόνο επιλεκτικού.

Πέραν των εμβολίων κατά της ευλογιάς των πιθήκων υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά της ευλογιάς (όχι των πιθήκων) ανά τον κόσμο, και μπορούν να συνδράμουν ως ασπίδα προστασίας έναντι μίας πιθανής σκόπιμης απελευθέρωσης του ιού (π.χ. από τρομοκράτες ή στη διάρκεια πολέμου). Αυτά τα εμβόλια παρέχουν κάποια προστασία και κατά της ευλογιάς των πιθήκων, όμως μπορεί να προκαλέσουν σπάνιες αλλά απειλητικές παρενέργειες, όπως εγκεφαλίτιδα.

Η δανική Bavaria Nordic βρίσκεται σε επαφές με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) για την έγκριση και στην Ευρώπη του ήδη εγκεκριμένου στις ΗΠΑ και τον Καναδά εμβολίου της κατά της ευλογιάς των πιθήκων, κάτι που αναμένεται να συμβεί σε έναν με δύο μήνες. Σύμφωνα με τον Μάρκο Καβαλέρι του ΕΜΑ, εφόσον το εμβόλιο εγκριθεί και είναι διαθέσιμο, είναι αυτό με το οποίο θα αρχίσει ο εμβολιασμός.

Το βασικό θέμα προς συζήτηση αναμένεται να είναι στην Ευρώπη και αλλού πόσο ευρύς θα πρέπει να είναι ο εμβολιασμός. Ερωτηματικό προς απάντηση είναι και πόσο καλά αυτό το εγκεκριμένο εμβόλιο θα προστατεύει τους ανθρώπους από την ευλογιά των πιθήκων. Επίσης, κατά πόσο θα αρκεί μία δόση του εμβολίου, το οποίο συνήθως χορηγείται σε δύο δόσεις με απόσταση τεσσάρων εβδομάδων.