Λίγος και πολύς ύπνος βλάπτει την υγεία μας

Λιγότερο από έξι και περισσότερες από δέκα ώρες ύπνου την ημέρα σχετίζονται με σοβαρά προβλήματα υγείας, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ανοικτής πρόσβασης BMC Public Health (https://tinyurl.com/yc7kln2u) και περιλάμβανε 133.608 Κορεάτες άνδρες και γυναίκες ηλικίας 40-69 ετών. Οι ερευνητές του Εθνικού Πανεπιστημιακού Κολλεγίου της Σεούλ διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 11% των ανδρών και το 13% των γυναικών κοιμόταν λιγότερο από έξι ώρες, ενώ το 1,5% των ανδρών και το 1,7% των γυναικών κοιμόταν περισσότερο από δέκα ώρες.

Η έρευνα έδειξε ότι σε σύγκριση με τα άτομα που κοιμόντουσαν έξι έως επτά ώρες την ημέρα, οι άνδρες που είχαν κοιμηθεί λιγότερες από έξι ώρες είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν μεταβολικό σύνδρομο και υψηλότερη περιφέρεια μέσης. Οι γυναίκες που κοιμούνται λιγότερες από έξι ώρες ήταν πιο πιθανό να έχουν υψηλότερη περιφέρεια μέσης.

Ο ύπνος περισσότερο από δέκα ώρες την ημέρα συνδέθηκε με το μεταβολικό σύνδρομο και τα αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων στους άνδρες και με μεταβολικό σύνδρομο, υψηλότερη περιφέρεια μέσης, υψηλότερα επίπεδα τριγλυκεριδίων και σακχάρου στο αίμα, καθώς και χαμηλά επίπεδα «καλής» χοληστερόλης (HDL) στις γυναίκες.

Η επικεφαλής των ερευνητών Claire E. Kim, ανέφερε ότι «αυτή είναι η μεγαλύτερη μελέτη που εξετάζει τη σχέση μεταξύ της διάρκειας του ύπνου και του μεταβολικού συνδρόμου ξεχωριστά για τους άνδρες και τις γυναίκες και παρατηρήσαμε μια πιθανή διαφορά μεταξύ των 2 φύλων».

Βασίζομενοι σε κοινούς ορισμούς, οι συμμετέχοντες θεωρήθηκαν ότι έχουν μεταβολικό σύνδρομο, εφόσον παρουσίασαν τουλάχιστον τρία από τα ακόλουθα: αυξημένα περιφέρεια μέσης, υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, χαμηλά επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης, υπέρταση, και υψηλό σακχάρο νηστείας.

Ο επιπολασμός του μεταβολικού συνδρόμου ήταν λίγο πάνω από 29% στους άνδρες και 24,5% στις γυναίκες. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι καθώς ο επιπολασμός του μεταβολικού συνδρόμου στην Κορέα είναι υψηλός, είναι κρίσιμο να εντοπιστούν τροποποιημένοι παράγοντες κινδύνου, όπως η διάρκεια του ύπνου.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στοιχεία από τη μελέτη HEXA, μια μεγάλης κλίμακας μελέτη στην κοινότητα που διεξήχθη στην Κορέα κατά τη διάρκεια των ετών 2004-2013, στην οποία περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά, το ιατρικό ιστορικό, τη χρήση φαρμάκων, το οικογενειακό ιστορικό, παράγοντες του τρόπου ζωής, η διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα και τους παράγοντες αναπαραγωγής για τις γυναίκες. Ως μέρος της μελέτης HEXA, συλλέχθηκαν διάφορα δείγματα (πλάσματος, κύτταρα αίματος, γονιδιωματικό DNA και ούρα) και οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε σωματικές εξετάσεις από τους επαγγελματίες υγείας.

Αν και οι βιολογικοί μηχανισμοί, που αποτελούν τη βάση της συσχέτισης μεταξύ της διάρκειας του ύπνου και του μεταβολικού συνδρόμου παραμένουν ασαφείς, έχουν αναφερθεί αρκετές πιθανές διεργασίες. Αυτές περιλαμβάνουν αυξημένα επίπεδα των ορμονών που αυξάνουν την όρεξη και την πρόσληψη θερμίδων ή τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης σε άτομα που κοιμούνται λιγότερο από επτά ώρες την ημέρα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη περιφέρεια της μέσης και την ανάπτυξη της παχυσαρκίας.

Οι ερευνητές βέβαια  προειδοποιούν ότι πρόκειται για μελέτη παρατήρησης και δεν επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την αιτία και το αποτέλεσμα. Οι εκτιμήσεις της διάρκειας του ύπνου βασίστηκαν σε δεδομένα αυτοαναφοράς και όχι σε αντικειμενικά μέτρα και μπορεί να αντικατοπτρίζουν τον «χρόνο στο κρεβάτι», τον πραγματικό χρόνο που κοιμήθηκε ή το χρόνο που οι άνθρωποι πίστευαν ότι κοιμήθηκαν.