Μελέτη: Μειωμένη μυϊκή μάζα μπορεί να μαρτυρήσει την εμφάνιση άνοιας

Ελπίδα για πρώιμο εντοπισμό ιχνών εμφάνισης άνοιας αφήνει νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό JAMA Netw Open, καθώς συσχετίζει μειωμένη μυϊκή μάζα με την έκπτωση της γνωσιακής λειτουργίας μεταξύ ενηλίκων ηλικίας τουλάχιστον 65 ετών. Ο εντοπισμός βιοδεικτών κρίνεται κρίσιμος, αφού οι παθολογικές αλλαγές που ευθύνονται για την άνοια φαίνεται να είναι μη αναστρέψιμες κατά τη στιγμή της διάγνωσης.

Τα στοιχεία της έρευνας παρουσιάζουν οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής)  και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ) .

Αναλυτικά, η προοπτική μελέτη Canadian Longitudinal Study on Aging συμπεριέλαβε ενήλικες που κατοικούν στον Καναδά, από το 2011 ως το 2015 με παρακολούθηση τριών ετών. Οι αναλύσεις διενεργήθηκαν σε άτομα ηλικίας τουλάχιστον 65 ετών από τις 24 Απριλίου ως τις 12 Αυγούστου 2020. Η άπαχη μάζα μυϊκών ιστών αξιολογήθηκε με τη μέθοδο DEXA (dual energy x-ray absorptiometry) και συσχετίστηκε με τρεις παραμέτρους γνωσιακής λειτουργίας: τη μνήμη, την εκτελεστική λειτουργία και την ψυχοκινητική ταχύτητα.  Οι ερευνητές αξιολόγησαν τη μνήμη  με το τεστ ακουστικής λεκτικής μάθησης Rey, την εκτελεστική λειτουργία με το τεστ νοητικής εναλλαγής, το τεστ υψηλής παρεμβολής Stroop, το τεστ ευχέρειας σε ζώα και το τεστ ελεγχόμενης προφορικής συσχέτισης λέξεων. Η ψυχοκινητική ταχύτητα αξιολογήθηκε με βάση το χρόνο αντίδρασης επιλογής σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Δημιουργήθηκαν σύνθετες βαθμολογίες ανά τομέα.

Σχετικά με τον πληθυσμό της μελέτης ήταν 8.279 συμμετέχοντες, οι 4.003 (48%) ήταν γυναίκες, οι 8.005 (97%) ήταν λευκοί και είχαν μέση ηλικία τα 72,9 έτη. Συνολικά 1.605 συμμετέχοντες (19,4%) είχαν μειωμένη μυϊκή μάζα κατά την έναρξη, σύμφωνα με τα καναδικά σωματομετρικά στοιχεία. Σημειώνεται ότι παρατηρήθηκε ότι οι συμμετέχοντες με χαμηλή μυϊκή μάζα ήταν μεγαλύτερης ηλικίας, είχαν χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος και μειωμένο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας. Η παρουσία μειωμένης μυϊκής μάζας κατά την έναρξη συσχετίστηκε με ταχύτερη έκπτωση στις γνωσιακές εκτελεστικές λειτουργίες τα επόμενα τρία έτη. Οι ερευνητές εξέτασααν και άλλες παραμέτρους- μεταβλητές, όπως είναιτης ηλικίας, του επιπέδου εκπαίδευσης, του ποσοστού σωματικού λίπους και της δύναμης λαβής, αλλά η ελαττωμένη μυϊκή μάζα παρέμεινε ανεξάρτητα συνδεδεμένη με την έκπτωση της εκτελεστικής λειτουργίας. Δεν ανευρέθηκαν ιδιαίτερες συσχετίσεις με τη μνήμη.

Συνεπώς, οι ερευνητές καταλήγουν ότι ο εντοπισμός ηλικιωμένων με χαμηλή μυϊκή μάζα μπορεί να βοηθήσει στην εκτίμηση εκείνων που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επιταχυνόμενη μείωση της γνωσιακής λειτουργίας. Ακόμη,  ενθαρρύνουν τους ηλικιωμένους να έχουν φυσική δραστηριότητα, που συμβάλλει στην ενίσχυση ή τουλάχιστον στην καθυστέρηση έκπτωσης της μυϊκής μάζας με την αύξηση της ηλικίας.