Όσα δεν έκανε ο Ανδρέας!

Αρχικά, οι υποσχέσεις και οι δεσμεύσεις ήταν πολλές. «Το ΕΣΥ θα επιβιώσει». «Θα κάνουμε ορθή διαχείριση δαπανών». «Δεν θα επιβαρύνουμε τους ασθενείς».
Αλλά στα χρόνια της κρίσης και του Μνημονίου, τέτοιες δεσμεύσεις αποτελούν μάλλον «όνειρο θερινής νυκτός».
Ο Ανδρέας Λυκουρέντζος, παρότι φαίνεται να κατέβαλε κάποιες προσπάθειες – αν και άσχετος ο ίδιος με το αντικείμενο της Υγείας – τελικά αυτές δεν καρποφόρησαν. Άλλωστε οι πιέσεις και οι πελατειακές δεσμεύσεις στον χώρο της Υγείας απεδείχθησαν και για τον πάλαι ποτέ ισχυρό γραμματέα του κόμματος της ΝΔ πολύ πιο ισχυρές από τις επιδιώξεις του.
Οι συγχωνεύσεις των νοσοκομείων πήγαν …περίπατο! Η οργάνωση του ΕΣΥ επίσης. Η μη επιβάρυνση των ασθενών έγινε μνημονιακό ανέκδοτο, ενώ και οι ίσες παροχές προς όλους τους Έλληνες έγιναν θυσία στις δανεικές υποχρεώσεις της χώρας.

Οι «αόρατες» συγχωνεύσεις
Παρότι αρχικά ο Ανδρέας Λυκουρέντζος είχε δεσμευτεί να ενοποιήσει νοσοκομεία και κλινικές, ώστε να υπάρχει ένα συμμάζεμα στο ΕΣΥ, το εγχείρημα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Οι 664 κλινικές και τμήματα, αλλά και το σφράγισμα νοσηλευτικών ιδρυμάτων που βρίσκονται μόλις λίγα χιλιόμετρα το ένα μακριά από το άλλο, «τα πήρε όλα το ποτάμι». Οι πιέσεις που προήλθαν κυρίως από τοπικό επίπεδο, και έφθασαν μέχρι τα σκαλιά του Μαξίμου, δεν άφησαν τελικά τον υπουργό Υγείας να υλοποιήσει τις μελέτες των ειδικών επιστημόνων που εισηγούνταν το κλείσιμο πολλών νοσοκομείων και ειδικά όσων είχαν μικρή πληρότητα και απείχαν ελάχιστα το ένα από το άλλο.
Αυτό που τελικά συνέβη ήταν να μπει λουκέτο ουσιαστικά μόνο στα νοσοκομεία του ΙΚΑ, τα οποία ενσωματώθηκαν σε μεγαλύτερα νοσηλευτικά ιδρύματα του ΕΣΥ, αλλά και σε κάποιες κλινικές και τμήματα της ίδιας ειδικότητας.
Η Ελλάδα της κρίσης εξακολουθεί να διατηρεί και να συντηρεί νοσοκομεία που κατασκευάστηκαν κυρίως με κομματικές βλέψεις και χωρίς ίχνος πληθυσμιακών κριτηρίων.

Η μη επιβάρυνση των ασθενών που έγινε «χαράτσι»

Από την αρχή ο Ανδρέας Λυκουρέντζος διαβεβαίωνε ότι θα επιχειρούσε να μην επιβαρύνει τους Έλληνες ασθενείς, οι οποίοι ήδη είχαν ζήσει «στο πετσί τους» την κρίση. Αντ’ αυτού, όμως, όχι μόνο δεν τους ελάφρυνε, αλλά αντίθετα σε λίγους μήνες – από την 1.1.2014 – οι άρρωστοι που θα επισκέπτονται το ΕΣΥ θα πρέπει να δίνουν το κατιτίς παραπάνω, καθώς θα πρέπει να καταβάλουν εισιτήριο 25 ευρώ για την είσοδό τους και μόνο. Χωρίς να υπολογίσει κανείς τη συμμετοχή 15% στις διαγνωστικές εξετάσεις που μέχρι πρόσφατα γίνονταν δωρεάν, αλλά και τις τυχόν επιπλέον ιατρικές παροχές.

Η ορθολογική διαχείριση και οι μνημονιακοί προϋπολογισμοί

Τον Ιούλιο του 2012 ο υπουργός Υγείας δήλωνε ότι πρέπει να εκπληρώσει στο «ακέραιο τις δεσμεύσεις της χώρας» προς τους δανειστές. Μάλιστα σημείωνε ότι «η ορθολογικότερη περίθαλψη σημαίνει επιβίωση του συστήματος». Ένας σύστημα, βέβαια, που πλέον δεν μπορεί να επιβιώσει, εξαιτίας των συνεχών περικοπών.
Υλικά δεν υπάρχουν. Οι εφημερίες βγαίνουν με το ζόρι και φυσικά με τους γιατρούς απλήρωτους, ενώ οι ασθενείς τρέχουν ακόμη και μόνοι τους σε φαρμακεία και αποθήκες για να βρουν τα υλικά που χρειάζονται για την περίθαλψη.
Η ορθολογικότερη όμως διαχείριση για τον Ανδρέα Λυκουρέντζο σημαίνει αυστηρή τήρηση των προϋπολογισμών από τους διοικητές, προϋπολογισμοί όμως που δεν επαρκούν ούτε για τον μισό χρόνο για να λειτουργήσουν τα νοσοκομεία.
Δεν είναι τυχαίο το ότι πολλοί διοικητές, στο πλαίσιο της αναγκαστικής περικοπής των δαπανών, προχώρησαν ακόμη και στο «τσεκούρωμα» του κρέατος από το μενού των ασθενών. Όπως εργαζόμενοι πολλών νοσοκομείων καταγγέλλουν, το πρόγραμμα διατροφής των ασθενών πλέον περιλαμβάνει ελάχιστες ημέρες τον μήνα κρέας ή ψάρι, καθώς η κρίση και το πρόγραμμα περικοπών των κονδυλίων «έφαγαν» και τα τρόφιμα από τις αποθήκες των νοσηλευτικών ιδρυμάτων.

Το συνεχώς μειούμενο προσωπικό και οι απλήρωτες ώρες εργασίας

Οι εκτιμήσεις των συνδικαλιστών γιατρών αναφέρουν ότι αν συνεχισθεί με αυτόν τον ρυθμό η μείωση του προσωπικού στα νοσοκομεία, τότε το 2015 θα βλέπουμε ιατρική μπλούζα «με το κιάλι». Και αυτό γιατί εκτιμάται ότι έως τότε το 40 με 50% των γιατρών θα έχει συνταξιοδοτηθεί, αλλά δεν θα έχει αντικατασταθεί. Και αυτό φαίνεται να το γνωρίζει καλά ο υπουργός Υγείας που συχνά-πυκνά ανακοινώνει, ανά πενηντάδες, προσλήψεις επικουρικών γιατρών, οι οποίοι βέβαια σε έναν χρόνο, συνήθως, αποχωρούν από το σύστημα.
 Και αυτό γιατί η αρχική εντολή της Τρόικας για προσλήψεις 1 προς 5 (μία πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις) έγιναν 1 προς 10 και πλέον 1 προς 20.
Και τα περί δεσμεύσεων του Ανδρέα Λυκουρέντζου, ότι οι εφημερίες και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων θα πληρωθούν στο ακέραιο, παραμένουν πάντα ένα «όνειρο θερινής νυκτός», καθώς αμέτρητοι γιατροί και υπάλληλοι του ΕΣΥ δεν έχουν δει «το χρώμα του χρήματος» εδώ και μήνες από εφημερίες και υπερωρίες.
Βέβαια το νέο όραμα του Ανδρέα Λυκουρέντζου, που πρόσφατα δημοσιεύτηκε μάλιστα και σε ΦΕΚ, περιλαμβάνει αντίστοιχους στόχους (κυρίως θεωρητικούς) και είναι άγνωστο αν ακόμη και αυτούς μπορεί η τρικομματική κυβέρνηση να υλοποιήσει.
Για τα επόμενα τρία έτη, άλλωστε, ο υπουργός Υγείας βάζει ψηλά τον πήχη, καθώς, μεταξύ άλλων, επιδιώκει:

•    Διασφάλιση άριστης και συνεχώς βελτιούμενης ποιότητας και φροντίδας για τον πολίτη.
•    Αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, μέσω της ορθολογικής λειτουργίας και διαχείρισης των υπηρεσιών του υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του.
•    Απλούστευση των γραφειοκρατικών διαδικασιών των υπηρεσιών του υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του κατά 30%, με στόχο έως το 2020 να μειωθεί κατά 60%.
•    Γραφείο «χωρίς χαρτί» (Paperless Office) των υπηρεσιών του υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του κατά 20%, με στόχο έως το 2020 να αυξηθεί στο 60%.
Τώρα το αν ο υπουργός Υγείας παραμείνει στη θέση του και καταφέρει ακόμη και να εξοβελίσει το χαρτί από την οδό Αριστοτέλους, αυτό μάλλον θα αποτελεί ιστορικό επίτευγμα!
 
της Δήμητρας Ευθυμιάδου