Πως το φυλλικό οξύ αυξάνει τον κίνδυνο αυτισμού στο μωρό;

Είναι γνωστό ότι η έλλειψη φυλλικού οξέος μπορεί να είναι επιζήμια για το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Όμως μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα προειδοποιεί ότι ισχύει το αντίστροφο, δηλαδή το πολύ υψηλό επίπεδο φυλλικού οξέος στην έγκυο μητέρα, μπορεί να κάνει κακό στο μωρό της, αυξάνοντας τον κίνδυνο να γεννηθεί με αυτισμό. Άλλοι όμως επιστήμονες έκαναν λόγο για αθεμελίωτη και ανεύθυνη κινδυνολογία.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας Μπλούμπεργκ του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης, με επικεφαλής τη Ντανιέλ Φόλιν, έκαναν σχετική ανακοίνωση στο πλαίσιο διεθνούς συνεδρίου για τον αυτισμό στις ΗΠΑ, αλλά ακόμη δεν έχουν κάνει την ανάλογη δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό – πράγμα που οι επικριτές θεωρούν σοβαρό μειονέκτημα.
Το φυλλικό οξύ είναι μια συνθετική βιταμίνη Β, που σε φυσική μορφή υπάρχει κυρίως στα φρούτα και στα λαχανικά και παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των κυττάρων. Πολλές γυναίκες έχουν ανεπαρκείς ποσότητες στον οργανισμό τους, πράγμα που αυξάνει τους κινδύνους για το μωρό τους, όταν μείνουν έγκυες, γι’ αυτό έως τώρα συνίσταται να παίρνουν σχετικά διατροφικά συμπληρώματα. Όμως η νέα έρευνα δείχνει ότι η υπερβολή εγκυμονεί επίσης κινδύνους.
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία για περίπου 1.400 ζεύγη μητέρων-παιδιών, εκ των οποίων 107 παιδιά διαγνώθηκαν με αυτισμό (7,7%). Μία στις δέκα γυναίκες είχε υπερβολική ποσότητα φυλλικού οξέος (πάνω από 59 νανομόρια ανά λίτρο) και το 6% είχαν υπερβολική βιταμίνη Β12 (πάνω από 600 πικομόρια ανά λίτρο). Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μια έγκυος στο πρώτο τρίμηνο της κύησης πρέπει να έχει 13,5 έως 45,3 νανομόρια φυλλικού οξέος ανά λίτρο, ενώ δεν υπάρχουν αντίστοιχα σαφή όρια για τη Β12.
Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι δεν είναι σαφές γιατί μερικές γυναίκες έχουν τόσο υψηλά επίπεδα φυλλικού οξέος. Πολλές έγκυες παίρνουν σκευάσματα πολυβιταμινών, τα οποία περιέχουν φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β12, ενώ άλλες καταναλώνουν συχνά τροφές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες φυλλικού οξέος. Μερικές μπορεί να έχουν γενετική προδιάθεση για να απορροφούν περισσότερο φυλλικό οξύ ή ο οργανισμός τους να το μεταβολίζει με πιο αργό ρυθμό. Σε κάποιες μπορεί να υπάρχει ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω.
Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσες γυναίκες μόλις γεννήσουν, έχουν πολύ υψηλά επίπεδα φυλλικού οξέος – τουλάχιστον τετραπλάσια από το θεωρούμενο ως επαρκές επίπεδο- αντιμετωπίζουν διπλάσιο κίνδυνο το παιδί τους να εκδηλώσει διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού. Επίσης τα πολύ υψηλά επίπεδα βιταμίνης Β12 στη νέα μητέρα είναι επιβλαβή, τριπλασιάζοντας τον κίνδυνο για αυτισμό στο παιδί. Αν τόσο το φυλλικό οξύ, όσο και η Β12, είναι πολύ πάνω από το φυσιολογικό, τότε ο κίνδυνος αυτισμού μπορεί να αυξηθεί έως 18 φορές.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το ζήτημα πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω για να καθορισθεί το ιδανικό επίπεδο φυλλικού οξέος σε μια έγκυο, ώστε να μην διακινδυνεύει την υγεία και η ανάπτυξη του παιδιού της. Όπως είπαν, συχνά επικρατεί η εντύπωση ότι ακόμη και αν μια γυναίκα παίρνει πολλές πολυβιταμίνες, αυτό δεν είναι επιβλαβές, επειδή το σώμα της θα αποβάλει τις περιττές ποσότητες, όμως αυτό μπορεί να μην συμβαίνει στην περίπτωση του φυλλικού οξέος και της Β12.
Η Φόλιν τόνισε πάντως ότι η νέα μελέτη δεν αλλάζει το βασικό δεδομένο: πως το φυλλικό οξύ πρέπει να λαμβάνεται από όσες εγκύους έχουν έλλειψη.
Ο αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή, πέντε φορές συχνότερη στα αγόρια από ό,τι στα κορίτσια. Τα αίτια της παραμένουν ασαφή, αλλά οι έως τώρα έρευνες δείχνουν ότι προκαλείται από ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.