Πως θα αναγνωρίσεις ότι το βρέφος ή το παιδί νοσεί από RSV

Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός RSV εκδήλώνεται συχνά με  ήπια συμπτώματα κρυολογήματος στα βρέφη. Ωστόσο μπορεί να εξελιχθεί σε βρογχιολίτιδα ή ακόμη και πνευμονία.

«Μετά την προσβολή, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε μία με δύο εβδομάδες. Ωστόσο, η λοίμωξη από RSV μπορεί να είναι σοβαρή, ιδίως για τα βρέφη και τους ηλικιωμένους. Ο RSV αποτελεί τη συχνότερη αιτία βρογχιολίτιδας (φλεγμονή των μικρών αεραγωγών του πνεύμονα) και πνευμονίας (λοίμωξη των πνευμόνων) σε παιδιά ηλικίας κάτω του ενός έτους. Η λοίμωξη από RSV είναι τόσο συχνή, ώστε σχεδόν όλα τα παιδιά μέχρι τα δεύτερα γενέθλιά τους θα έχουν υποστεί λοίμωξη από RSV τουλάχιστον μία φορά» επισημαίνει ο κ. Δημήτριος Καφετζής Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ, Σύμβουλος Διοίκησης του Παιδιατρικού Τμήματος του Metropolitan Hospital.

Συνήθως βρέφη και μικρά παιδιά με λοίμωξη από RSV εκδηλώνουν αρχικά ρινόρροια και αρνούνται να λάβουν τροφή πριν εμφανιστούν άλλα συμπτώματα. Ο βήχας παρουσιάζεται συνήθως μία έως τρεις ημέρες αργότερα. Αμέσως μετά ακολουθούν φτέρνισμα, πυρετός και συριγμός. Στα πολύ μικρά βρέφη (ηλικίας κάτω των 6 μηνών), τα μόνα συμπτώματα της λοίμωξης από RSV μπορεί να είναι:

• Ευερεθιστότητα
• Μειωμένη δραστηριότητα
• Μειωμένη όρεξη
• Επεισόδια άπνοιας (διακοπή της αναπνοής για πάνω από 10 δευτερόλεπτα)

Ωστόσο, πυρετός μπορεί να μην εμφανίζεται πάντα με λοιμώξεις από RSV. «Γενικά, η λοίμωξη από RSV μπορεί να προκαλέσει ποικιλία αναπνευστικών προβλημάτων σε βρέφη και μικρά παιδιά. Συνηθέστερα προκαλεί συμπτώματα κρυολογήματος, αλλά συχνά προσβάλλει το κατώτερο αναπνευστικό οπότε εκδηλώνεται ως βρογχιολίτιδα ή πνευμονία. Μικρό ποσοστό των βρεφών ηλικίας κάτω των 6 μηνών με λοίμωξη RSV μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτούν στο νοσοκομείο. Σοβαρότερη νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε πολύ μικρά βρέφη» εξηγεί ο κ. Καφετζής.

 Ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσο:

• Πρόωρα βρέφη
• Βρέφη, ιδίως εκείνα των 6 μηνών και μικρότερα
• Παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών με χρόνια πνευμονοπάθεια ή συγγενή καρδιοπάθεια
• Παιδιά με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Παιδιά με νευρομυϊκές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν δυσκολία στην κατάποση ή στην απόχρεμψη των εκκρίσεων βλέννας.

Τα σοβαρά περιστατικά που «νοσηλεύονται μπορεί να χρειαστούν οξυγόνο, διασωλήνωση ή/και μηχανικό αερισμό. Τα περισσότερα βελτιώνονται με την υποστηρικτική φροντίδα που ακολουθείται και παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο σε λίγες ημέρες», εξηγεί ο ιατρός.

Κλινικοεργαστηριακές εξετάσεις

Συνήθως οι ασθενείς υποβάλλονται σε εργαστηριακές εξετάσεις RSV , αντίστροφης αλυσιδωτής αντίδρασης μεταγραφάσης-πολυμεράσης σε πραγματικό χρόνο (rRT-PCR), η οποία είναι πιο ευαίσθητη από την καλλιέργεια του ιού και την ανίχνευση του αντιγόνου. Είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στα παιδιά αλλά όχι τόσο ευαίσθητη στους ενήλικες.

Οι λιγότερο συχνά χρησιμοποιούμενες εξετάσεις περιλαμβάνουν:

• Καλλιέργεια ιού
• Ορολογικές εξετάσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται συνήθως μόνο για μελέτες έρευνας ή επιτήρησης.

Ορισμένες δοκιμασίες μπορούν να διακρίνουν μεταξύ των υποτύπων του RSV (Α και Β), αλλά η κλινική σημασία αυτών των υποτύπων δεν είναι σαφής.

Για βρέφη και μικρά παιδιά συνιστώνται η rRT-PCR  και οι δοκιμασίες τη διάγνωση της λοίμωξης από RSV σε βρέφη και μικρά παιδιά. Η ευαισθησία των δοκιμών ανίχνευσης αντιγόνου είναι αποτελεσματικές μέθοδοι για ανίχνευσης του αντιγόνου RSV κυμαίνεται γενικά από 80% έως 90% σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.

Προφύλαξη

Το palivizumab, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα, συνιστάται από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) και το Υπουργείο Υγείας της Ελλάδας, να χορηγείται σε βρέφη υψηλού κινδύνου και μικρά παιδιά που πιθανόν να ωφεληθούν από την ανοσοπροφύλαξη με βάση την ηλικία κύησης και ορισμένες υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις. Χορηγείται σε μηνιαίες ενδομυϊκές ενέσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου έξαρσης του RSV, η οποία γενικά αρχίζει το φθινόπωρο, στον τόπο μας από Νοέμβριο, κορυφώνεται το χειμώνα και λήγει τον Απρίλιο κάθε έτους.
Εφόσον δεν έχετε ενημερωθεί για την ανάγκη ή μη χορήγησης παλιβιζουμάμπης στο παιδί σας, από το μαιευτήριο, συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.

Εμβολιασμός

Εξεταζόμενο εμβόλιο κατά του RSV σε έγκυες γυναίκες έχει διαπιστωθεί ότι συμβάλει στην προστασία των βρεφών από σοβαρή νόσο. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Pfizer, κατά τη διάρκεια τυχαιοποιημένης, διπλής-τυφλής, ελεγχόμενης  σε 7.400 γυναίκες, με εικονικό φάρμακο μελέτης φάσης 3, το εμβόλιο RSVpreF είχε σχεδόν 82% αποτελεσματικότητα έναντι σοβαρής λοίμωξης από RSV σε βρέφη από τη γέννηση έως τις πρώτες 90 ημέρες της ζωής. Το εμβόλιο είχε επίσης 69% αποτελεσματικότητα έναντι σοβαρής νόσου κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του. Δεν υπήρχαν ενδείξεις για θέματα ασφάλειας για τις μητέρες ή τα βρέφη. «Για την αντιμετώπιση της νόσου έχουν δοκιμαστεί διάφορες αντιϊκές θεραπείες, χωρίς ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα» καταλήγει ο κ. Καφετζής.