Ο καρκίνος του τραχήλου της όταν διαγνωστεί σε αρχικά στάδια, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με ριζική χειρουργική επέμβαση με ή χωρίς ακτινοθεραπεία. Όταν εντοπίζεται σε τοπικά προχωρημένο στάδιο ενδείκνυται η χειρουργική επέμβαση και απαιτείται συνδυασμός άλλων θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Η ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία παραμένει η βάση της θεραπείας, ενώ οι νέες προσεγγίσεις με εισαγωγική χημειοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία ενδέχεται να βελτιώσουν τα αποτελέσματα σε επιλεγμένους ασθενείς.Τις θεραπευτικές εξελίξεις συνοψίζουν οι οατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος), Δρ. Μαγδαληνή Μήγκου (Παθολόγος-Ογκολόγος, Επιμελήτρια ΕΣΥ), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής).
Ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία
Η ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία περιλαμβάνει εξωτερική ακτινοβολία σε συνδυασμό με το χημειοθεραπευτικό φάρμακο σισπλατίνη ακολουθούμενη από βραχυθεραπεία (χορήγηση ακτινοθεραπείας στον κόλπο της ασθενούς). Αυτή η θεραπευτική προσέγγιση παραμένει η καθιερωμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση του τοπικά προχωρημένου καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, δεδομένου ότι μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες έδειξαν ότι η προσθήκη σισπλατίνης στη ακτινοθεραπεία, αυξάνει τη συνολική επιβίωση κατά 30-50%, βελτιώνει τον τοπικό έλεγχο της νόσου και μειώνει την πιθανότητα απομακρυσμένων μεταστάσεων.
Χημειοθεραπεία
Η χορήγηση χημειοθεραπείας πριν από την ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία (αναφέρεται και ως εισαγωγική χημειοθεραπεία) έχει μελετηθεί εκτενώς. Η μελέτη INTERLACE έδειξε ότι η εισαγωγική χημειοθεραπεία με το συνδυασμό πακλιταξέλης και καρβοπλατίνης πριν από την ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία, μείωσε τον κίνδυνο θανάτου κατά 39%, αύξησε τη μακροχρόνια επιβίωση και μείωσε την πιθανότητα απομακρυσμένων μεταστάσεων.
Ανοσοθεραπεία
Μία άλλη προσέγγιση είναι η προσθήκη ανοσοθεραπείας με αναστολείς PD-1/PD-L1 στην καθιερωμένη χημειοακτινοθεραπεία. Στη μελέτη KEYNOTE-A18, η προσθήκη πεμπρολιζουμάμπης στην ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία, μείωσε τον κίνδυνο υποτροπής κατά 30% και βελτίωσε το διάστημα ελεύθερο νόσου σε ασθενείς με PD-L1 θετικούς όγκους.
Σε μελέτη 34 ασθενών με τη προσθήκη του διπλού αντισώματος ΑΚ104 έναντι του PD-1/CTLA-4, εξασφαλίστηκαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, σε συνδυασμό με ταυτόχρονη χημειοακτινοθεραπεία. Τα αποτελέσματα έδειξαν ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης 100% και ποσοστό επιβίωσης χωρίς πρόοδο νόσου στους 12 μήνες 74,9%. Η θεραπεία ήταν γενικά καλά ανεκτή, με τις ανεπιθύμητες ενέργειες να είναι διαχειρίσιμες.
