Τι χρειάζεται για να αναδείξουμε τα οφέλη της μείωσης της βλάβης στο κάπνισμα; Το καίριο ερώτημα τέθηκε χθες σε ειδική συνεδρία στο 6th Summit on Tobacco Harm Reduction, που ξεκίνησε τη Δευτέρα στην Αθήνα, με την παρουσία περισσότερων από 250 επιστημόνων από όλο τον κόσμο.
Τη συνεδρία συντόνισε ο καρδιολόγος Δημήτρης Ρίχτερ με ομιλητές:
Στην εισαγωγή του, ο κ. Ρίχτερ επέκρινε την προσέγγιση του ΠΟΥ, που επιμένει δογματικά να αναφέρεται μόνο στη διακοπή του καπνίσματος, παραβλέποντας τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα για τα οφέλη από την πολιτική μείωσης της βλάβης από το κάπνισμα.
Ο Καναδός καθηγητής David T. Sweanor, που έχει μακρά καριέρα διεθνώς στη μάχη κατά του καπνίσματος μεταξύ άλλων σημείωσε:
Για να δει κανείς ποιες στρατηγικές χρειαζόμαστε για να αναδείξουμε τα οφέλη από μία πολιτική μείωσης της βλάβης, αρκεί να δούμε την ιστορία της δημόσιας υγείας. Πώς τα καταφέραμε να επιμηκύνουμε τόσο πολύ το προσδόκιμο επιβίωσης τα τελευταία 50 χρόνια; Είναι απλό: βασιστήκαμε στην επιστήμη, στην έρευνα και στη λογική.
Όταν δει κανείς τον καπνό και τη νικοτίνη, γνωρίζουμε εδώ και 50 χρόνια ότι καπνιστές καπνίζουν για να πάρουν νικοτίνη, αλλά πεθαίνουν εξαιτίας του καπνού. Είναι απλό λοιπόν: αν βρούμε τρόπο να λαμβάνουν τη νικοτίνη, χωρίς να παίρνουν τον καπνό, δεν θα είχαμε το πρόβλημα.
Είναι ανάγκη να απαλλαγούμε από τα καιόμενα προϊόντα καπνού, όπως τα κοινά τσιγάρα. Αυτή η στρατηγική θα σώσει εκατοντάδες εκατ. ζωές σε όλο τον κόσμο. Έχουμε μία μοναδική ευκαιρία να αλλάξουμε την ιστορία της δημόσιας υγείας.
Οι θάνατοι από το κάπνισμα θα συνεχιστούν αν δεν προσφέρουμε στους καπνιστές ελκυστικές εναλλακτικές λύσεις για να παίρνουν τη νικοτίνη. Πρέπει να δώσουμε στους ανθρώπους τη δυνατότητα να κάνουν λιγότερο επιβλαβείς επιλογές για την υγεία τους. Είναι καιρός κυβερνητικοί οργανισμοί να αλλάξουν τρόπο σκέψης και ρότα. Διαφορετικά οι θάνατοι από το κάπνισμα θα συνεχιστούν αμείωτοι.
Για να είμαστε αποτελεσματικοί ώστε να αλλάξει το σημερινό αδιέξοδο status qvo πρέπει να συγκεντρώσουμε περισσότερα δεδομένα και να τα προβάλουμε όσο μπορούμε περισσότερο.
Πριν από 40 χρόνια, συμμετείχα στη διεθνή προσπάθεια για να αποδείξουμε ότι η αύξηση της φορολογίας θα μπορούσε να καταπολεμήσει το κάπνισμα. Παρότι σήμερα θεωρείται αποδεκτό από όλους, τότε υπήρχε ισχυρή αντίδραση από πολιτικούς και επιστημονικούς κύκλους.
Η λύση ήταν να μαζέψουμε ακράδαντα δεδομένα, που αποδείκνυαν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η αύξηση της τιμής των τσιγάρων οδηγούσε σε μείωση της κατανάλωσης των τσιγάρων. Η φορολόγηση των τσιγάρων ήταν αναμφίβολα το πιο αποτελεσματικό μέτρο καταπολέμησης του καπνίσματος διεθνώς, μέχρι τη στιγμή που εμφανίστηκαν τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού.
Υπάρχουν δεδομένα που μπορούν να τεκμηριώσουν την πολιτική μείωσης από το κάπνισμα. Οι κυβερνήσεις και φορείς υγείας έχουν τέτοια δεδομένα. Επίσης, σε χώρες όπως η Σουηδία, η Νορβηγία, η Ισλανδία και η Ιαπωνία έχουν πια επαρκή δεδομένα. Στην Ιαπωνία έχουν καταγραφεί σημαντικά δεδομένα τα τελευταία 7 χρόνια με την είσοδο στην αγορά ενός θερμαινόμενου προϊόντος.
Από την Ισπανία, ο χειρουργός ογκολόγος Fernando Bueno ανέφερε ότι:
Τον Νοέμβριο θα πραγματοποιηθεί στον Παναμά η σύνοδος του ΠΟΥ για τη σύμβαση που αφορά τον έλεγχο του καπνίσματος. Η σύνοδος πραγματοποιείται κάθε 2 χρόνια και μετέχουν εκπρόσωποι 182 χωρών που έχουν υπογράψει τη σύμβαση και αντιπροσωπεύουν το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Φέτος, συμπληρώνονται 20 χρόνια από την αρχική σύμβαση και παρά τις προσπάθειες και τη συνεχή αυστηροποίηση της νομοθεσίας, περίπου 1 δις. άνθρωποι παγκοσμίως συνεχίζουν να καπνίζουν.
Είναι ανάγκη, ο ΠΟΥ να ενσωματώσει καινοτόμες και εναλλακτικές λύσεις για να καταπολεμήσει αποτελεσματικά το κάπνισμα. Η Ισπανία παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς έχει την προεδρία στην Ε.Ε. και είναι υπεύθυνη για τη σύνταξη της κοινής θέσης της Ε.Ε. που θα παρουσιαστεί στη σύνοδο.
Η πρόληψη και η διακοπή του καπνίσματος παραμένουν σημαντικές. Ωστόσο, δεν είναι τόσο αποτελεσματικές, αφού ο αριθμός των καπνιστών συνεχίζει και αυξάνεται τα τελευταία 20 χρόνια. Πρέπει να παρουσιάσουμε ρεαλιστικές λύσεις στους καπνιστές για να απαλλαγούν από τη βλαβερή αυτή συνήθεια. Η μείωση της βλάβης μπορεί να είναι ένα συμπληρωματικό εργαλείο.
Οι έρευνες δείχνουν ότι μόνο το 35% των καπνιστών διακόπτουν με τις διαθέσιμες μεθόδους και με υψηλά ποσοστά υποτροπής. Οι λύσεις, που πρέπει να αναπτύξουμε πρέπει να βασίζονται σε στέρεα επιστημονικά δεδομένα, αποφεύγοντας δογματισμούς και συναισθηματισμούς.
Πρέπει να παραδειγματιστούμε από χώρες, όπως η Σουηδία, η οποία κατάφερε να μειώσει τον αριθμό των καπνιστών στο 5,6%, που είναι το χαμηλότερο στην Ευρώπη. Ακόμη, υπήρξε μείωση κατά 41% στα περιστατικά καρκίνου και 38% των θανάτων που σχετίζονται με καρκίνο. Η Σουηδία τα κατάφερε αξιοποιώντας κατάλληλα ένα εναλλακτικό καπνικό προϊόν, το snus.
Στη Βρετανία, χάρη στην υιοθέτηση πολιτικών υπέρ των εναλλακτικών προϊόντων καπνού υπήρξε μείωση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες στο ποσοστό του πληθυσμού, που καπνίζει (έχει μειωθεί στο 12%).
Ο ΠΟΥ εστιάζει στο άτμισμα, ενώ στο επίκεντρο των προσπαθειών μας πρέπει να βρίσκονται τα καιόμενα προϊόντα, όπως τα κοινά τσιγάρα. Είναι λάθος να εστιάζουμε στα εναλλακτικά προϊόντα, ενώ τα κοινά τσιγάρα είναι ο μεγάλος δολοφόνος, προκαλώντας 8 εκατ. θανάτους παγκοσμίως.
Η Marewa Glover, Διευθύντρια του Centre of Research Excellence: Indigenous Sovereignty & Smoking της Νέας Ζηλανδίας αναφέρθηκε στην εμπειρία της χώρας της, η οποία έχει προχωρήσει δυναμικά στην αντικαπνιστική πολιτική τα τελευταία 30 χρόνια. Πρόσφατα, απαγόρευσε την αγορά τσιγάρων και ηλεκτρονικών τσιγάρων σε νέους κάτω των 21 ετών.
Πάντως, η κα Glover επισήμανε ότι η απαγόρευση τέθηκε σε εφαρμογή αλλά οι νέοι συνεχίζουν να τα προμηθεύονται είτε στη μαύρη αγορά είτε μέσω κάποιου μεγαλύτερου.Γεγονός που δημιουργεί επιπλέον προβλήματα στην υγεία τους. Τα μέτρα που εφαρμόζονται μπορεί να είναι αποτελεσματικά μόνο αν είναι εφαρμόσιμα.
Σημείωσε ότι η χώρα διαθέτει τόσο υψηλή φορολογία στα προϊόντα καπνού, ώστε δημιουργούνται άλλα προβλήματα. Π.χ. αναπτύσσεται παιδική παχυσαρκία σε οικογένειες χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου γιατί οι γονείς αγοράζουν χαμηλής ποιότητας τρόφιμα, προκειμένου να καπνίζουν.
Συνεπώς, πράγματι η υψηλή φορολογία είναι αποτελεσματικό εργαλείο κατά του καπνίσματος, αλλά υπάρχουν συνέπειες για τα χαμηλότερα στρώματα και άτομα με ψυχικά νοσήματα.
Είπε πως η χώρα της είναι πολύ αυστηρή και κατά του ατμίσματος, γεγονός που χαρακτήρισε εσφαλμένο και πρόωρο, τη στιγμή που το 20% των χαμηλών στρωμάτων συνεχίζει να καπνίζει. Μάλιστα, η κυβέρνηση απαγόρευσε την κυκλοφορία πολλών εναλλακτικών προϊόντων, όπως το snusπου έχει σώσει ζωές στη Σουηδία.
Ο Έλληνας καρδιολόγος και ερευνητές, Κωνσταντίνος Φαρσαλινός μεταξύ άλλων είπε:
“Έφθασε η ώρα να αφήσουμε την επιστήμη να καθοδηγήσει την πολιτική και το ρυθμιστικό πλαίσιο κατά του καπνίσματος. Δυστυχώς, σήμερα, συχνά γίνεται το αντίθετο. Οι πολιτικοί αποφασίζουν ότι κάτι είναι κακό για την υγεία και στη συνέχεια ψάχνουμε να βρούμε δεδομένα για να το υποστηρίξουμε.
Βλέπουμε συχνά ακόμη να παρουσιάζονται επιλεκτικά δεδομένα, που υποστηρίζουν την κατεστημένη πολιτική αντίληψη ή να διαστρεβλώνονται καίρια επιστημονικά συμπεράσματα σε βάρος των εναλλακτικών προϊόντων.
Για παράδειγμα, οι συστάσεις της Ε.Ε. συντάχθηκαν από επιστήμονες που δεν έχουν εργαστεί ποτέ πάνω στον καπνό. Δεν είναι τυχαίο ότι όσον αφορά τους καρδιαγγειακούς κινδύνους της νικοτίνης έγινε επιλεκτική αναφορά κάποιων δεδομένων, χωρίς να υπάρξει αναφορά σε πληθώρα δεδομένων που δείχνουν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος, όπως έχουν αποδείξει μελέτες για το snus.
Η πιο χαρακτηριστική και μεγάλη μελέτη έχει πραγματοποιηθεί από το πανεπιστήμιο Καρολίνσκα, στην οποία έγινε σύγκριση ανάμεσα σε 130.000 χρήστες snus και σε 130.000 μη καπνιστές. Η μελέτη έδειξε μηδενικό κίνδυνο για εγκεφαλικό στους χρήστες snus σε σχέση με τους μη καπνιστές.
Σήμερα, η Σουηδία είναι η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. και στον κόσμο που έχει πετύχει το στόχο να καταστεί Free From Smoke. Η χώρα έχει πλέον το μισό ποσοστό θανάτων από καρδιαγγειακά ή καρκίνο σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης.
Έχουμε το πιο καλό παράδειγμα με δεδομένα πραγματικού κόσμου, που αποδεικνύει την αξία της πολιτικής μείωσης της βλάβης και η Ε.Ε. απαγόρευσε το snus. Πρόκειται για σκάνδαλο στη δημόσια υγεία. Την ώρα, που ο αμερικανικός οργανισμός φαρμάκων και τροφίμων (FDA) έδωσε έγκριση στο snus με ισχυρισμό ότι είναι προϊόν μειωμένου κινδύνου.
Ο ΠΟΥ και οι αρχές συχνά υποστηρίζουν ότι δεν έχουμε επαρκή δεδομένα για νέα εναλλακτικά προϊόντα και γι’ αυτό πρέπει να τα απαγορεύσουμε. Όμως, αν τα απαγορεύσουμε, τότε πως θα αποκτήσουμε επαρκή δεδομένα ; Πρόκειται για στείρο δογματισμό, που δεν βασίζεται στην επιστήμη.
Από την πλευρά του ο Βρετανός Martin Cullip, γνωστός φιλελεύθερος μπλόγκερ επέκρινε και αυτός τη στάση του ΠΟΥ, που δεν δέχεται να ακούσει τις απόψεις των καταναλωτών και επιμένει σε μία αδιέξοδη πολιτική κατά των εναλλακτικών προϊόντων καπνού, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη δημόσια υγεία για εκατ. ανθρώπους, που συνεχίζουν και καπνίζουν τσιγάρα.
Και επισήμανε: “Δεν ισχύει ότι δεν γνωρίζουμε αρκετά για τα εναλλακτικά προϊόντα. Τα ατμιστικά προϊόντα κυκλοφορούν εδώ και 20 χρόνια και έχουμε στη διάθεσή μας επαρκή δεδομένα για το αν μειώνουν ή όχι τον κίνδυνο για την υγεία. Όμως, ο ΠΟΥ και οι ρυθμιστικές αρχές δείχνουν να κωφεύουν ενώ υπάρχουν πλέον επαρκή επιδημιολογικά δεδομένα από πολλές χώρες, όπως η Σουηδία”.
Τέλος, ο Heino Stöver, καθηγητής Κοινωνικής Έρευνας Εθισμού στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών της Φρανκφούρτης στη Γερμανία μεταξύ άλλων δήλωσε:
“Το 36% του ενήλικου πληθυσμού στη Γερμανία καπνίζει, που είναι από τα υψηλότερα στο Δυτικό Κόσμο. Δεν έχουμε καμία αποτελεσματική πολιτική μείωσης του καπνίσματος. Στις 18 Οκτωβρίου έχουμε συνέδριο στη Γερμανία με την υποστήριξη του υπουτργείου Υγείας, που είναι ένα μικρό θετικό βήμα. Αν ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Σουηδίας με το snus είναι δυνατό σε ετήσια βάση να σωθούν 2.800.000 ζωές στην Ευρώπη. Όμως, το τραγικό είναι ότι το snus έχει απαγορευτεί στην Ε.Ε.!”.
Δευθυντής Σύνταξης, virus.com.gr & Pharma Health Business magazine
Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *
Δ
